Carrièretijgers

Arts word je niet meer om het grote geld te verdienen. Tegen de tijd dat ik klaar ben met studeren, is iedere dokter in loondienst. Arts word je ook niet meer omdat dit zo’n hoogstaand beroep is. Met de komst van Google is iedereen tegenwoordig immers een beetje dokter. En arts word je al helemaal niet omdat je zo veel slimmer of beter bent dan de rest van de klas. Dokter worden heeft veel meer met sociaal inlevingsvermogen en empathie te maken dan met intelligentie. Daarom moet een arts in spe eigenlijk maar één belangrijke motivatie hebben, namelijk dat hij of zij het leuk vindt om andere mensen te helpen. Dat is waar zorg om draait.

Binnenkort zal de ambitie om dokter te worden voor veel mensen echter worden bemoeilijkt. Bijna alle medische faculteiten gaan namelijk de nieuwe studenten selecteren middels een gerichte selectieprocedure bestaande uit motivatiebrief, cv en aanvullende testen. Loten is er niet meer bij, pas als je geselecteerd wordt mag je geneeskunde studeren.

Het klinkt heel logisch, want iedereen wil de meest getalenteerde dokter aan zijn bed. Helaas staat ondertussen niemand stil bij het feit dat we nog steeds niet weten hoe we kwaliteit van zorg moeten meten. Laat staan dat we individuele zorgverleners kunnen beoordelen. Hoe meet je hulpvaardigheid, vriendelijkheid, empathie en inlevingsvermogen?

Het voorspellen van de toekomst van aanstormend talent lijkt me zodoende meer waarzeggerij dan wetenschap. Maar los van de vraag of een goed selectiesysteem mogelijk is, vraag ik me af of selectie op zo’n jonge leeftijd überhaupt verstandig is. Het probleem is dat de jonkies simpelweg nog niet ontwikkeld genoeg zijn. Ambitieuze scholieren, die zich op de middelbare school al voorbereiden op een medische carrière, hebben een voorsprong. Laatbloeiers zijn de zak. Zij krijgen niet de kans uit te rijpen tot goede dokters. Ik vrees een medische opleiding vol carrièretijgers.

Daarnaast is het denkbaar dat een verdere feminisatie van het artsenvak kan worden veroorzaakt door het feit dat vrouwen op jongere leeftijd vaak al verder in de ontwikkeling zijn dan hun mannelijke soortgenoten Maar of dat als probleem moet worden gezien, laat ik graag in het midden.

In mijn optiek is een zorgsysteem – zoals ieder menselijk systeem – gebaat bij diversiteit. Jonge talenten en laatbloeiers, mannen en vrouwen, denkers en doeners. Ze houden elkaar in balans. Zoals één van mijn grote voorbeelden Charles Darwin al prachtig beschreef: ‘diversiteit binnen een groep is dé sleutel tot succesvolle evolutie’.

Zodoende hoop ik over 10 jaar niet de collega’s te hebben met de beste motivatiebrief, het indrukwekkendste cv en de hoogste cijfers op school. Ik hoop tegen die tijd samen te werken met een gevarieerde groep mensen. Ambitieuze artsen met empathie, die ieder op hun eigen manier mensen willen helpen. Dat is namelijk waar zorg op draait.