Andere samenleving

De basis is niet op orde. Die basis is de eerstelijns gezondheidszorg en dat die niet op orde is, is geen nieuws. Maar het is wel een vaststelling die extra gewicht krijgt als een gezaghebbend instituut als de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving het onder de aandacht brengt in een advies. En zeker als ze dat doet op verzoek van het ministerie van VWS, in het verlengde van het Integraal Zorgakkoord.

Anders gezegd: als het ministerie er zelf om vraagt, kan ze vervolgens niet zeggen: ‘Bedankt, maar hier doen we niets mee’. Zeker niet als het een advies is dat zo overduidelijk hout snijdt, en als het bovendien gaat om een situatie die zo nijpend is als de tekorten aan huisartsen en wijkverpleegkundigen.

‘Extra gewicht als een gezaghebbend instituut er een advies over uitbrengt op verzoek van het ministerie’

Beide beroepsgroepen zullen zich zonder uitzondering kunnen vinden in de eerste twee voorstellen die de RVS doet: ‘stop met de verkeerde zuinigheid’ en ‘gooi de concurrentie in de eerstelijnszorg overboord’. Te hopen valt dat de praktische invulling van deze voorstellen de eerstelijns zorgaanbieders inspireert om aan het derde voorstel – ‘werk samen in een vast team’ – gehoor te geven.

Over het vierde voorstel blijft het in de reacties nog erg stil: ‘laat burgers meer zelf en onderling doen’. Toch is het niet niets wat daar staat. Meer gebruikmaken van thuisarts.nl is al een omslag in denken voor veel mensen. Maar meer vrijwilligerswerk doen en in zorgcoöperaties zoveel mogelijk voor elkaar regelen is dat nog veel meer. Onder de streep betekent dit: een andere samenleving creëren dan die we nu gewend zijn. Een betere, zeker. Maar niet een die er zonder weerstand zal komen.