Autonomie

Op Twitter zag ik een bericht van een specialist ouderengeneeskunde over het voorschrijven van psychofarmaca bij dementie. Daar is een richtlijn voor, schreef hij, gebaseerd op relatief weinig onderzoek over de effecten bij dementie. En dus schrijft die richtlijn terughoudendheid en slechts enkele middelen voor. Volledig terecht, ook volgens de twitterende dokter, want er is bij demente patiënten vaak sprake van specifieke contra-indicaties. Maar, zo schreef hij, soms kun je niet om het gebruik van psychofarmaca heen. En soms wil/moet je als arts dan je toevlucht nemen tot middelen die niet in de richtlijn genoemd worden. Met goede argumenten, bijvoorbeeld positieve ervaringen met het middel eerder bij de betreffende patiënt.

Dat voorschrijven buiten de richtlijn is soms noodzakelijk, stelde de arts in zijn twitterdraadje. Dat kan ook, maar sinds de Wet zorg en dwang van kracht is, moet dan wel een heel stappenplan gevolgd en geadministreerd worden, vertelt hij. ‘Een voorbeeld van geïnstitutionaliseerd wantrouwen jegens de professional. In plaats van mensen te helpen, zit ik nu achter een laptop te administreren bij wie de psychofarmaca off-label zijn. Dat maakt dat ik mijn werk als minder zinvol ervaar.’

Het lijkt wel of er voor elke verdwenen regel twee nieuwe regels worden opgetuigd

Vooral dat laatste trof me in het bericht van deze specialist. Want wat moeten we tegen de achtergrond van de vergrijzing én het tekort aan deze dokters, als ze dreigen af te haken vanwege overregulering en het steeds verder terugdringen van hun autonomie? En datzelfde geldt voor andere specialisten en disciplines. Het lijkt wel of er voor elke verdwenen regel twee nieuwe worden opgetuigd (overigens niet alleen door de overheid en zorgverzekeraars)

Het wordt echt hoog tijd dat iedereen zich realiseert dat artsen richtlijnen als zinvol ervaren en zelf goed nadenken voordat ze er met steekhoudende argumenten van afwijken. Dat moet wat mij betreft gewoon kunnen zonder dat ze zich drie slagen in de rondte hoeven te administreren. Dat lijkt mij een te hoge drempel die ervoor zorgt dat patiënten mogelijk verstoken blijven van passende behandeling óf dat artsen verdrinken in administratieve handelingen. Dat kan en mag niet de bedoeling zijn.

Delen