Behandeling moet eindig zijn

‘En nu nog een mooie Nederlandse uitdrukking voor value based healthcare’, tweette Pia Dijkstra (D66) me naar aanleiding van mijn blog van gisteren. Tja, ga er maar eens aanstaan. Ik probeerde het even met ‘waardevolle zorg’, maar daarop reageerde ze terecht met: ‘Het gaat meer om het toevoegen van waarde, zorg die wat oplevert’. En daarin heeft ze gelijk: het gaat dus om ‘waarde toevoegende zorg’.

Wim Schellekens (ex-Inspectie) deed daar nog een schepje bovenop door aan te raden Porter’s Redefining healthcare te lezen. Hij heeft het over ‘value based competition on results’ en hij definieert value (waarde) als: uitkomst maal veiligheid maal service versus kosten. Om die waarde te kunnen bepalen, zijn indicatoren nodig.

Daarmee hebben we nog steeds geen goedbekkende Nederlandse term die de lading dekt en die een alternatief kan zijn voor de zo beladen term gereguleerde marktwerking. Wat we wel hebben, is instemming over het feit dat zorg waarde moet toevoegen. Maakt dit zorgselectie op basis van leefstijl acceptabel, zoals steeds meer artsen vinden? Het is verdedigbaar: iemand met een ongezonde leefstijl heeft minder waarde van een behandeling zolang hij zijn leven niet betert. Maar ook leeftijd kan een selectiecriterium zijn. Rudi Westendorp (hoogleraar ouderengeneeskunde) stelt dat het slechter gaat met oudere mensen met multimorbiditeit naarmate meer met hen wordt gedokterd. Zijn stelling: dokter dus minder met ze, dan gaat het beter en het is bovendien goedkoper.

In het verlengde hiervan is het mijns inziens acceptabel te stellen dat je ook ooit moet ophouden met dokteren. Wat dat betreft begrijp ik die 88-jarige vrouw die ‘niet reanimeren’ op haar borst liet tatoeëren heel goed. Op een gegeven moment is het op. Dat lijken we niet meer te kunnen aanvaarden.