De laatste wensen
In 2013 publiceerde VUmc de resultaten van een onderzoek naar het doorbehandelen van ouderen in hun laatste levensfase. Dit doorbehandelen bleek vaak plaats te vinden tegen de eigen wens van de ouderen in. In een aantal gevallen bleek de mening van de ouderen over wel of niet doorbehandelen onbekend bij de behandelaars. En ongeveer de helft van de ouderen die hadden aangegeven geen verdere behandeling te wensen, kregen die toch. Niet echt een toonbeeld van shared decision making.
In Noord-Holland is nu via een proef gekeken of het ook anders kan. Een werkgroep heeft daar op verzoek van de orthopeden van het Westfriesgasthuis de behandelwensen van dementerende ouderen in woonzorgcentra geïnventariseerd. De helft van de bevraagde ouderen blijkt bij een heupfractuur of een andere aandoening niet te kiezen voor een operatie. Zij (of hun vertegenwoordigers) kiezen voor palliatieve zorg in de eigen omgeving. In het bericht lezen we dat inmiddels de eerste ouderen op basis van de in de proef gehanteerde handelwijze thuis zijn overleden zonder verdere behandeling te hebben ondergaan. Een positieve ontwikkeling, vind ik. De vraag of het op een gegeven moment genoeg is geweest, zal voor ieder individu een andere lading hebben. Maar het expliciet stellen van de vraag zet mensen wel aan het denken over waar de grens ligt tussen verder leven ten koste van alles of acceptatie van het einde van dat leven.
Wat dat betreft is het woord ‘behandelwensen’ wellicht een beetje ongelukkig gekozen. Het gaat niet om de vraag welke behandeling iemand nog wenst te ondergaan in de laatste levensfase, maar om de vraag wat iemand in die fase nog van het leven wil. Aan de waarde van dit initiatief doet dit echter weinig af.
2 reacties
Het lijkt me dat dementerenden en al helemaal diegenen met een wettelijk vertegenwoordiger, niet in staat zijn tot kiezen; noch voor de behandelende noch voor de palliatieve optie. Ik ben helemaal voor shared decision maar helaas kan iemand met dementie zo weinig zinvols hier delen. Het is in die situatie te hopen dat de omgeving (de verzorging, de familie, de wettelijk vertegenwoordiger, de verpleging, de dokter) een liefdevolle beslissing neemt voor de patiënt. Op basis van werkelijke kennis en ervaring en niet op basis van alleen eerdere schriftelijke verklaringen. Noem dat echter geen shared decision making.
J.A. Maring, huisart
7 januari 2016 / 19:41Nee het is niet per se shared decision making, al is er natuurlijk een verschil tussen beginnende en gevorderde dementie. De berichtgeving spreekt duidelijk over de oudere OF diens vertegenwoordigers. Maar waar het om gaat is dat behandelen zonder te weten of degene om wie het gaat dit wenst of tegen diens wens in, in ieder geval zeker geen shared decision making is.
Frank van Wijck
7 januari 2016 / 20:48