Eigen bijdrage
In de kerm vertelt de Sociaal-Economische Raad niets nieuws, met haar rapport Zorg voor de toekomst: bij ongewijzigd beleid verdubbelen de zorgkosten in de komende twintig jaar. Dat geld is er niet, dus gaan de kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van de zorg achteruit. Het is onontkoombaar dat we veel meer gaan inzetten op preventie.
In het nieuwsbericht van de SER over het rapport, staat een bijzondere zinsnede, namelijk dat we meer zorg willen. Misschien is onbewust willen geschreven in plaats van nodig hebben, maar het is wel kernachtig. Als we als samenleving willen voorkomen dat de zorg onbetaalbaar wordt, kunnen we niet volstaan met stellen dat de overheid er maar wat aan moet doen om te voorkomen dat dit gebeurt. Dan moeten we ons ook afvragen wat we voor samenleving willen zijn, en welke bijdrage we op individueel niveau willen leveren om toekomstige problemen te voorkomen.
Er moet ruimte zijn voor discussie over verkleining van het basispakket
De SER gaat in het rapport verder niet expliciet op dit onderwerp in, maar het ligt wel – in ieder geval impliciet toch – besloten in twee van de vier hoofdconclusies die ze uit haar onderzoek trekt. In de eerste plaats de conclusie dat een continue bezinning nodig is op welke zorg wel en niet in het basispakket wordt vergoed. En ten tweede de conclusie dat een brede visie op preventie nodig is waarin ook beleidsterreinen als onderwijs, arbeid, welzijn en werk- en leefomgeving worden meegenomen.
Met andere woorden: er moet ruimte zijn voor discussie over verkleining van het basispakket. En in ruil daarvoor moet meer ruimte worden geboden aan een vorm van preventie die zorg en sociaal domein dichter bij elkaar brengt. Er wordt dus meer naar de mens in zijn omgeving gekeken als het aan de SER ligt, maar hij krijgt ook meer eigen verantwoordelijkheid voor zijn zorguitgaven.