Geen fusies maar overnames

Komt er een fusiegolf in de Nederlandse ziekenhuizen, zoals Wim Groot suggereert? Groot (hoogleraar gezondheidseconomie Universiteit Maastricht) verwacht deze golf door de herverdeling van ziekenhuiscapaciteit. Die begint zich nu te voltrekken – kijk maar naar de berichtgeving over VUmc en AMC in Amsterdam – en zal het veld vergaand veranderen. En waarschijnlijk sneller dan de meeste mensen denken. Binnen twee tot drie jaar is het wel bekeken, schatte bestuurslid Rob Tollenaar van de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde, toen ik hem recent hierover sprak. En ik geloof hem. Op een gegeven moment krijgt zo’n proces zijn eigen dynamiek.

Maar zal het met een fusiegolf gepaard gaan? Ik vraag het me af. Of laat ik het anders zeggen: ik denk dat het woord fusie de verhoudingen verkeerd weergeeft. Het suggereert namelijk gelijkwaardigheid en daarvan zal in het veranderende zorgveld geen sprake zijn. Overname is een beter woord. Als meer zorg die nu nog in het ziekenhuis wordt geboden naar de eerste en anderhalve lijn gaat, komen grote groepen medisch specialisten het ziekenhuis uit, om hun zorg in die settings dichterbij de patiënt te leveren. De academische en topklinische ziekenhuizen in de regio’s willen dan wel veiligstellen dat de patiënten naar hen worden doorgesluisd als de zorgzwaarte dit vereist. En om dat te bewerkstelligen, zullen ze zorgen voor satellietlocaties dichterbij die eerste en anderhalvelijns centra. Ze kunnen die zelf neerzetten, of ze kunnen leeglopende kleine ziekenhuizen kopen om dit doel te bereiken. Maar ga er maar niet van uit dat die kleine ziekenhuizen dan fusiepartners worden. Die moeten gewoon gaan werken zoals de baas het wil.