Goede arts zegen voor nabestaande

Hester Hobbelink (35) is zelfstandig uitvaartondernemer in Amsterdam. Eerder werkte ze onder meer als communicatieadviseur bij de Gemeente Amsterdam en voor de podiumkunsten. Om meer diepgang in haar werk te vinden, trad ze in dienst bij een grote uitvaartorganisatie. Na een paar jaar besloot ze om zelfstandig verder te gaan. Ze zocht naar een persoonlijker aanpak en wilde meer tijd aan de nabestaanden kunnen besteden.

“Als uitvaartondernemer kom ik meestal binnen een paar uur na overlijden bij de nabestaanden thuis. Voordat we overgaan tot het bespreken en regelen van de uitvaart, vertelt de familie over de laatste dagen van hun overleden ouder, partner of vriend. De rol van de zorgprofessional komt dan vaak aan de orde.

Bijvoorbeeld de waardering voor de verpleegkundige in het ziekenhuis, die ook na de dood van hun moeder haar nagels met zorg lakte. Of de echtgenote die in afwachting van het sterven van haar man, op vrijdagmiddag een telefoontje van de huisarts krijgt. Hij gaat een weekend weg met z’n gezin, maar wil laten weten dat ze 24/7 een beroep kan doen op zijn collega, mocht dat nodig zijn. Nabestaanden ervaren deze zorgvuldige communicatie en aandacht, zowel voor hen als hun overleden dierbare, als zeer positief.

Helaas zijn er ook andere voorbeelden. Een arts die het overlijden komt vaststellen van een alleenstaande man die uit bed is gevallen en naakt op de grond is gestorven. De arts vult de overlijdenspapieren in en vertrekt, zonder hem te bedekken. Met als gevolg dat de dochter, die een half uur later arriveert, haar overleden vader op deze wijze aantreft. En beeld dat voor altijd op haar netvlies staat gegrift.

Het is duidelijk; de manier waarop artsen en andere zorgprofessionals te werk gaan, heeft grote gevolgen voor de nabestaanden. En hun rol is de afgelopen jaren alleen maar gegroeid. Ze zijn niet alleen vakinhoudelijk betrokken bij een overlijden, maar ook steeds vaker een praktische vraagbaak. Wat moet je doen, waar moet je zijn wanneer een dierbare is overleden? De meeste mensen hebben daar weinig ervaring mee, en een groot deel van de bevolking kan daarvoor tegenwoordig geen beroep meer doen op een pastoor of dominee.

Een (huis)arts of verpleegkundige wordt vaak gezien als vertrouwenspersoon en in die rol kloppen patiënten of hun familieleden bij hen aan voor advies o.a. over de mogelijkheden voor uitvaartbegeleiding of wat er na het overlijden moet gebeuren. Zo kan het al helpen als een arts of verpleegkundige de familie in afwachting van de komst van de uitvaartbegeleider wat praktische tips geeft, bijvoorbeeld over de laatste verzorging van de overledene.

Het is goed als de zorgprofessional die basale nazorg rondom een overlijden van een patiënt tot zijn taken rekent. Want als de zorg en communicatie rondom een overlijden in goede harmonie en naar wens verlopen, bevordert dat de acceptatie en berusting bij de nabestaanden. Pas dan kunnen ze met een gerust hart overgaan tot het maken van de persoonlijke keuzes die nodig en belangrijk zijn bij het regelen van een uitvaart.

Niet alleen een mooie, persoonlijke uitvaart naar wens van de familie is van belang voor het rouwproces, maar ook de periode daarvoor: hoe zijn de laatste dagen van iemands leven en zijn naasten verlopen? En daarin speelt de zorgprofessional een cruciale rol.”