Goede oude tijd
Het was eigenlijk een beetje een ironietweet van me. Ik zat ’s middags voor een interview bij een zorgaanbieder in Haarlem en daar hing een oude plaat aan de muur over het voordeel van lid zijn van het groene kruis. Als je daarvan lid bent, ‘dan wordt u van uw geboorte tot uw levensavond verzorgd door onze gediplomeerde wijkverpleegsters’, was de boodschap. En zoals je dat dan tegenwoordig doet, pakte ik mijn telefoon, fotografeerde de plaat en zette die op Twitter. Blijkbaar vonden veel mensen die plaat erg leuk, want de teller aan retweets steeg snel.
Als begeleidende tekst in de Tweet had ik geschreven: ‘Kijk, hier ging het ooit om’. Daarmee bedoelde ik dat ik het als een typisch voorbeeld zag van de goede oude tijd. Ik denk alleen dat die boodschap te impliciet was om duidelijk te maken wat ik echt wilde overbrengen, namelijk dat ik blij was dat die tijd onomkeerbaar achter ons ligt. Natuurlijk, die wijkverpleegster is – nu als wijkverpleegkundige – weer volop in beeld en dat is maar goed ook. Maar de gedachte dat van de wieg tot het graf voor je gezorgd wordt? Persoonlijk moet ik er niet aan denken.
Hoe mooi ik deze oude plaat ook vind (ik zou hem maar wát graag zelf aan de muur hebben), voor mij onderstreept hij toch vooral heel duidelijk de uitgangspunten voor de transities in de langdurige zorg. We moeten niet de zorg centraal stellen, zoals in die goede oude tijd gebeurde, maar het leven. De zorgprofessional moet dat leven ondersteunen waar nodig, maar moet verder juist zoveel mogelijk op afstand blijven. Gelukkig ging mijn interview daar ook over.
8 reacties
Beste Frank,
Het is misschien een aanrader voor jou en geinteresseerde lezers om een kijkje te nemen in Amersfoort bij de Stichting Historisch Verpleegkundig Bezit. http://www.verpleegkundigerfgoed.nl/collectie/wijkverpleging
Je wordt je dan bewust dat er zoveel veranderd is, dat je nauwelijks een vergelijking kunt maken. Destijds grotere gezinnen, kinderziektes, luiers wassen, armoede, handicaps enz. De transitie zit vooral in de verschuiving van acute naar chronische zorg. Dat vraagt m.i. andere competenties
Jan Taco te Gussinkl
26 juni 2015 / 07:30Bedankt voor de museumtip, ik ga daar zeker kijken. Maar de transitie zit naar mijn idee vooral in de verschuiving van ‘zorgen voor’ naar ‘zorgen dat’.
Frank van Wijck
26 juni 2015 / 07:56Een stukje geschiedenisles om in te zien dat die vermeende goede oude tijd van FvW er in werkelijkheid toch heel wat anders uitzag.
http://www.kenniscentrumhistoriezorgverzekeraars.nl/pdfs/convergbel/1.6.pdf
10 pagina’s en je weet dat Het Groene Kruis geen liefdadigheidsinstelling was en gewoon commercieel actief was en deel uit maakte van de verzuilde samenleving die Nederland toen was. Iedere gemeente had zijn eigen kruisvereniging, iedere geloofsgemeenschap haar eigen kruisvereniging, iedere politieke partij zijn eigen kruisvereniging. Bekostiging was deels uit contributie en deels subsidie van de Overheid. De grote verschillen in geboden diensten en kwaliteiten dwong de Overheid er toe de subsidies in te trekken en over te gaan op een landelijke kruisvereniging om de kwantiteit en kwaliteit van de geboden diensten te borgen. Al die kruisverenigingen zijn toen verdwenen. Van het lidmaatschapgeld kon men geen vereniging in stand houden.
Het bordje van het Groene Kruis was gewoon reklame.
Van verzorging van wieg tot en met het graf was echt geen sprake.
Enige overeenkomst toen met nu is dat het toen ook alleen maar over geld ging. Google en je vindt volop verslagen van voormalige Groene Kruisverenigingen; gaan alleen maar over geld.
En lees wat die Kruisverenigingen allemaal uitleenden; daar is geen schop bij! Voor je graf moest je toch je eigen materialen meenemen.
Van “Zorg voor’ naar ‘zorgen dat’? Betweter jargon van bovenste plank.
Margo Trappenburg, kom er maar in.
Maar we gaan ondertussen wel stap voor stap terug naar de tijden van voor WO1!
Interview eens KJ Companje om te vernemen hoe die tijd eruit zag.
anh jansen
27 juni 2015 / 00:49“Van zorgen voor naar zorgen dat” afdoen als betweterjargon? Dan gaat u toch echt voorbij aan de verandering die onze samenleving de laatsre vijftig jaar heeft doorgemaakt. Zet een Nederlandse inwoner van 1965 aan de keukentafel met een inwoner van nu en laat ze een uur met elkaar praten. Die twee mensen (her)kennen en begrijpen elkaar niet. En daarmee bedoel ik niet dat de tweede tijdens het gesprek zijn smartphone laat aanstaan en de eerste niet snapt wat dat voor ding is. Dan bedoel ik dat ze niets begrijpen van elkaars visies op werk, pensioen, geloof, normen en waarden, burgerzin en ga zo maar door. Bij andere opvattingen horen andere uitgangspunten voor het leven. “Van zorgen voor naar zorgen dat” is daar een logisch voortvloeisel van.
Frank van Wijck
27 juni 2015 / 10:28Tja. Amsterdam-Noord was in 1965 nog een moerasgebied waar de Hunnen nog vol in ornaat rond stampten, de knots bij de hand.
Wat zouden die hebben gebakken van dit soort teksten anno 2015?
http://www.rijksoverheid.nl/ministeries/vws/documenten-en-publicaties/rapporten/2015/06/26/meer-dan-een-incident.html
Organisatie
Hoe verder…
Adviseren is één, uitvoeren is twee.
Om het College voor Zorgverzekeringen in stevig tempo aan te passen aan de eisen van de tijd (‘politisering’ en ‘vermaatschappelijking’) is over de volle breedte van de organisatie een strak geleid veranderingsproces nodig.
Eén waarbij de Raad van Bestuur, als eindverantwoordelijke, uitdrukkelijk de leiding op zich neemt, en er op toeziet dat dit gecoördineerd gebeurt. Misschien zal de herinnering aan ‘Pompe en Fabry’ in komende maanden vervagen. Maar zonder structurele aanpassingen van organisatie, processen, procedures en communicatie is een herhaling van de ‘verrassing’ in enigerlei vorm denkbaar.
Ook omdat de ‘buitenwereld’ het CvZ ontdekt heeft.
Concrete aanbevelingen:
De Raad van Bestuur zal, om te beginnen, een heldere, ondubbelzinnige keus over missie & rol van het CvZ moeten maken: waar staat het College voor, wat wil het? Hoe denkt het in te spelen op politisering en vermaatschappelijking?
De kernboodschap achter die herprofilering – richting ‘zwaar’ adviescollege over het terrein van zorg, zorgbeheer en zorgpakketten? – wordt vertaald in beleid, uitgewerkt in processen en ondersteund via communicatie.
De herprofilering is een organisatiebrede operatie. Om losse einden bij elkaar te houden, verdient het aanbeveling te werken met (excusez le mot) een ver andermanager die, als coördinator van een projectteam, namens de RvB de zaak aanstuurt, bewaakt en bij elkaar houdt.
En er met name ook op toeziet dat de aanpassing van processen en procedures rondom (pakket-)advisering -vitale voorwaarden voor een herprofilering – synchroon, gestructureerd en tijdig verloopt.
7 Zo’n omslag – meer adviesorgaan, minder uitvoeringsdienst -dwingt ook na te denken over de organisatie van uitvoeringsregeling die bij CvZ zijn ondergebracht. Behoort dat wel tot de nieuwe kerntaken?
Schinkelshoek & Verhoog
-Concreter kan je het anno 2015 niet krijgen.
Je zou er zorgen van krijgen.
De persoon van anno 1965 die de persoon van anno 2015 zou zien langskomen zou roepen dat deze de verkeerde kant opgaat! Waar de persoon van anno 2015 naar toe gaat is immers bij de persoon van anno 1965 maar al te goed bekend; dat moet je dus niet willen!
Vandaar ook dat in 1965 het gas vol open is gedraaid en de baten zijn geïnvesteerd in de Nederlandse economie. Gods water over Gods akker. We zijn per slot van rekening boeren en geen Vikingen.
Zorg voor de ander, dan zorgt de ander voor jou!
Maar ja, anno 2015 is Amsterdam-Noord verworden tot het Manhattan van het Noorden. Dan krijg je de typisch Amerikaanse Stadsmentaliteit: zorg voor jezelf, dan zorgt de ander daar ook voor.
Ieder voor zich en de VVD voor ons allen.
Dan krijg je van die rapporten met de vaststelling dat de burgers het CvZ hebben ontdekt. Anno 2015!
Hoe conservatief wil je het hebben?
Maar dat de Amsterdam-Noorder uit 1965 zijn knots zal laten landen op de Amsterdam-Noorder uit 2015 na het aanhoren van deze tekst zal door iedere Rechter worden gebillijkt.
“De herprofilering is een organisatiebrede operatie. Om losse einden bij elkaar te houden, verdient het aanbeveling te werken met (excusez le mot) een ver andermanager die, als coördinator van een projectteam, namens de RvB de zaak aanstuurt, bewaakt en bij elkaar houdt.
En er met name ook op toeziet dat de aanpassing van processen en procedures rondom (pakket-)advisering -vitale voorwaarden voor een herprofilering – synchroon, gestructureerd en tijdig verloopt.
–Eerst de Knots en dan de Bavaria.
ANH Jansen
27 juni 2015 / 18:19Wat er nu gebeurt is het volgende:
– de zorgprofessional anno 2015 is niet meer die professional van toen; de suggestie dat een zorgprofessional zijn/ haar zorg laat prevaleren boven het leven is, zacht gezegd, niet al te stevig onderbouwd.
– datgene wat belangrijk is in het leven van een oudere/ chronisch patient wordt niet langer ingevuld en begeleid door zorgprofessionals, maar door MBO economen en spreadsheet- analisten.
Noem dat maar eens vooruitgang.
Er is een grijs gebied tussen ” passief verzorgd worden ” en ” eigen kracht/ pak toch vooral je kansen ” .
Zoals de zorg er nu voorstaat is er geen sprake meer van een evenwicht, en anno nu lijken de laatste slogans vooral holle frasen ,en een doekje voor het bloeden.
“Problemen met uw gezondheid? Wees toch blij dat er geen wijkzuster zich met u bemoeit. Oude azijnzeiker” .
Chronisch zieken en hulpbehoevenden neerzetten als labbekakken. De teloorgang van een beschaafde maatschappij.
W.Langeveld
27 juni 2015 / 22:05Betutteling anno 1970:
“Weest niet ongerust. Wij zorgen voor u” .
Betutteling anno 2015:
” tssssss. U wilt die behandeling echt? Weet u wel hoeveel dat kost? ”
Wat is eigenlijk het verschil?
Vriens
27 juni 2015 / 22:38@Langeveld: De mbo-economen en spreadsheet analisten over wie u het hebt, kom ik in de praktijk van de langdurige zorg niet zoveel tegen om te bepalen wat de patiënt nodig heeft. In tegendeel: de managementlagen zijn weggesneden en zelfsturende teams bepalen welke ondersteuning cliënten nodig hebben om optimaal het leven te kunnen blijven leiden dat ze altijd gewend waren te leven.
Frank van Wijck
28 juni 2015 / 13:13