Herinneringen

Dertig jaar geleden begonnen twaalf psychiatrisch verpleegkundigen op een nieuw geopende ‘gesloten’ behandelafdeling, gevestigd in de verlaten gebouwen van een oud algemeen ziekenhuis. De meesten van ons waren nog tamelijk onervaren, dus het was maar goed dat we tegelijk begonnen met een aantal oude rotten in het vak. Een van hen vierde onlangs zijn 70ste verjaardag. En net als elk jaar reisde een deel van het ‘oude’ team af richting België, waar de oud-collega zich met vrouw en hond heeft teruggetrokken in een heerlijk huis op het platteland. Twee ezels in de wei en een grote vuurplaats in de uitgestrekte tuin. We eindigen elk jaar aan een kampvuur.

Daar halen we herinneringen op aan onze jaren op de afdeling. Jaren die voor ieder van ons vormend bleken. Als je gezamenlijk de verantwoordelijkheid hebt voor twaalf gedwongen opgenomen patiënten en de veiligheid van de omgeving, maak je wat mee met elkaar. Zó veel, dat we op enig moment als team collectief een posttraumatische stressstoornis ontwikkelden. Een toestand waaraan we ons door vroege signalering, goede begeleiding, het verminderen van werkdruk door een opnamestop en het tijdelijk overplaatsen van een aantal ‘belastende’ patiënten, vrij snel ontworstelden. De psychiatrie had destijds nog de middelen en mensen om adequaat in te grijpen. Hetgeen niet alleen voor ons, maar ook voor onze patiënten noodzakelijk was.

We constateerden dat de sector is uitgekleed tot op de onderbroek

Dit jaar spraken we ook over de ggz – waarin sommigen van ons nog werkzaam zijn – in het algemeen. We constateerden dat de sector, door uiteenlopende factoren, is uitgekleed tot op de onderbroek. Lange wachtlijsten, nauwelijks (beschermende) bedden voor chronische patiënten, onvoldoende ervaren handen aan de paar bedden die er nog wél zijn, geen tijd voor herstel bij een acuut psychiatrisch beeld, te weinig wettelijke mogelijkheden om gedwongen opgenomen patiënten óók te behandelen en een gebrek aan compassie met hen die het (tijdelijk) niet redden in een maatschappij die steeds veeleisender wordt. Het is crisis in de ggz en het wordt tijd dat we die gaan aanpakken. Ik roep u op uw collega’s die daartoe initiatieven nemen, te steunen. Want uiteindelijk is iedereen gebaat bij een goed functionerende ggz en een geestelijk ‘gezonde’ bevolking. Voor zover dat mogelijk is.