Het gaat om de context

Dr X heeft van de tuchtrechter een berisping gekregen. En dr Y krijgt van de tuchtrechter een geldboete opgelegd. Moeten we dat weten, en moeten we het dus kunnen lezen in de regionale pers? Blijkbaar wel, want bijna driekwart van de burgers vindt het belangrijk dat deze informatie openbaar is, concludeert het Nivel op basis van onderzoek.

Ik vraag me af welk antwoord deze burgers geven op de vraag of ze zelf met naam en toenaam in de regionale pers willen worden vermeld als ze zijn beboet voor een verkeersovertreding. Het simpele feit van de boete zegt immers niets over de vraag of iemand zichzelf of anderen in het verkeer in gevaar heeft gebracht. Ook zegt het niets over de vraag wat iemand ervan heeft geleerd op zijn verkeersgedrag te zijn aangesproken. Het is informatie zonder context.

Nauwkeuriger maar ook angstiger

Het is dan ook begrijpelijk dat zorgverleners zeggen de openbaarmaking van de uitspraak in een tuchtzaak als zeer belastend te ervaren. Vooral één zin uit de berichtgeving hierover is cruciaal, namelijk: ‘Ze zeggen dat ze voortaan hun werk nauwkeuriger maar ook angstiger doen’. Die nauwkeurigheid is tot op zekere hoogte goed nieuws, en is zelfs ook te verwachten als een arts tegenover een tuchtrechter heeft gestaan. Maar als het ertoe leidt dat een zorgverlener angstig wordt, schiet het zijn doel voorbij. De angst kan er juist voor zorgen dat iemand fouten maakt. En het kan ook leiden tot defensieve geneeskunde – “Laat ik toch nog maar een onderzoek aanvragen in plaats van op mijn eigen oordeel vertrouwen” – en dus tot overbodige en duurdere zorg.

Transparantie over de zorg is waardevol als die gaat over uitkomsten voor de patiënt of over verbetering van het zorgproces. Hier is van beide geen sprake.