Knopen doorhakken
Hakbijl heten is nog geen excuus om wéér een keer de toekomstverwachting uit te spreken dat Nederland binnenkort vijftig ziekenhuizen minder zal tellen. Toch heeft partner Arjen Hakbijl van bureau PwC het blijkbaar nodig gevonden om met dit ‘nieuwtje’ naar buiten te komen. Het is jammer dat de media aan een dergelijke uitlating blijkbaar nog steeds voldoende gewicht toekennen om er een berichtje van te maken. We weten het nu zo langzamerhand wel.
Voor wie het nog ontgaan was: de discussie gaat niet over concentratie van het ziekenhuisaanbod, maar over spreiding én concentratie van het ziekenhuisaanbod. En in dit licht is de handreiking aan de eerste lijn van Margot van der Starre, directeur NVZ vereniging van ziekenhuizen, veel relevanter en interessanter. “We moeten binnen de eerste en tweede lijn samenwerken”, zegt ze op Skipr.nl. Huisartsen moeten zo veel mogelijk 24 uur per dag in het ziekenhuis aanwezig zijn, vindt ze, en medisch specialisten moeten spreekuur houden in de huisartspraktijk.
Dit zal niet zonder slag of stoot gaan, zorgprofessionals zijn mensen en mensen hebben ego’s. Maar vanuit patiëntenperspectief is Van der Starre’s voorstel de enig juiste weg. “We zullen er één financieel kader van moeten maken”, zegt ze. En ze geeft aan de politieke partijen die na 12 september een coalitie moeten gaan vormen de boodschap mee dat die daar maar eens heel goed over moeten nadenken. Die boodschap lijkt mij zinvoller dan eindeloos herhalen hoeveel ziekenhuizen we naar verwachting zullen overhouden.
4 reacties
Zou wel een goed experiment zijn; een aantal ervaren huisartsen op een aantal afdelingen in een ziekenhuis mee laten werken en zien wat de effecten zijn.
Mitrasing
27 augustus 2012 / 09:56In de publicatie op Zorgvisie waar naar verwezen wordt staat dat het rap richting 70 of zelfs 50 ziekenhuizen kan gaan in het licht van de momenteel angekondigde fusies. Maar ook dat de afname van het aantal instellingen niet wil zeggen dat het aantal locaties persé ook zo veel minder wordt.
Het gaat dus inderdaad niet alleen om concentratie van instellingen, maar ook om spreiding en samenwerking, en inderdaad, ook met de eerste lijn. Het organisatiemodel van de samenwerking is enorm interessant. De relatie tussen medische staven en een raad van bestuur is al spannend en bij herschikking van het landschap is de vraag wie de keuzes maakt.
Arjen Hakbijl
27 augustus 2012 / 13:40Iedereen lijkt het uitgangspunt van het systeemmodel Zorgstelsel 2006 te zijn vergeten: marktwerking en concurrentie tussen verzekeraars onderling, die zorg inkopen namens verplicht verzekerden die met de voeten kunnen stemmen als hun verzekeraar verzaakt.
Zorgaanbieders dienden ook onderling te concurreren en dan met name ziekenhuizen wegens hun aandeel in de zorgkosten: 25 miljard euro omzet op 60 miljard zorgkosten of 80 miljard zorg en welzijn kosten. Door marktwerking zouden de prijzen dalen en de kwaliteit stijgen. De kosten zouden tenminste beheersbaar worden.
Concentratie van ziekenhuisingrepen doet de markt al verkleinen. Wat is de invloed van vermindering van aanbod op de prijs?
Fusie van ziekenhuizen in de zin van juridische fusie doet het aanbod nog meer verkleinen; hoeveel juridische ziekenhuizen blijven er dan nog over? Wat heeft dat voor effect op de prijs?
Spreiding van locaties is de volgende stap; juridische fusie is 1 ding, hoeveel vastgoed er over blijft is een tweede en wat gebeurt en in die locaties? Als daar overal weer hetzelfde gebeurt als nu is de hele concentratie excercitie een wassen neus.
Door fusie kan zo de concentratie worden vertroebeld. De kans bestaat dat alles gewoon bij hetzelfde blijft.
En dan natuurlijk de volgende stap in de verticale ingratie: fusie van budgetten voor ziekenhuizen en huisartsen. Dat zet de marktwerking nog verder onder druk. Wat voor gevolgen heeft dan voor de prijs? De voorzitter van de NVZ komt met het idee om huisartsen 24/7 te plaatsen in ziekenhuizen om zo de specialisten te ontlasten die gewoon thuis kunnen blijven. ANZ is voor de huisartsen. 1 budget voor medici en huisartsen is vragen om problemen over wie wat gaat doen voor welke prijs.
En hoe staat het met de keuzevrijheid voor de patiënt? Wat valt er nog te kiezen? Ook een pilaar van het systeemmodel Zorgstelsel 2006. Zo staat het hele gebouw van marktwerking en concurrentie op instorten. Pilaar op pilaar wordt weggehaald.
E.a. heeft vermoedelijk te maken met de adviezen van de Commissie Baarsma en van de Commissie Don. Daar wordt de keuzevrijheid voor de verzekerden helemaal aan banden gelegd.
Hoe het wel moet laat Kaiser Permanente zien; in essentie een regionaal ziekenfonds op particuliere basis. Volledig verticaal geïntegreerd en de deelnemers van deze HMO weten waar ze aan toe zijn zodra zij de polis ondertekenen: soms 250 km reizen om een KP ziekenhuis te bereiken. Wegens de kwaliteit heeft men dat ervoor over. Dan moet die kwaliteit wel aantoonbaar zijn. Ziekenhuizen van KP zitten in de regel bij de top 5 per specialisme.
Aan het systeemmodel Zorgstelsel 2006 ligt een speltheorie ten grondslag. Om te kunnen werken is een minimum aantal spelers noodzakelijk. Met de verzekeraars zitten we al onder het minimum; er is geen marktwerking tussen de verzekeraars onderling; consolidatie tot 4 spelers heeft de markt verdeeld. ZN zorgt voor de lobby om die markt zo te houden.
Volgende stap in het consolidatie proces is de fusie tussen ziekenhuisorganisaties. Daardoor zal van marktwerking tussen verschillende ziekenhuizen geen sprake meer zijn. De medici verdelen gelijktijdig tevens hun eigen markt. Zo is er ook geen markt meer voor de verschillende ingrepen.
Hamvraag is dan ook niet de vraag hoeveel ziekenhuizen er over blijven of wat de concentratie gaat opleveren, maar wat er nog overblijft van het systeemmodel Zorgselstel 2006 en of de terugval optie van Hans Hoogervorst beter in de komende kabinetsperiode kan worden ingeroepen. VVD’er Hans Hoogervorst had een vooruitziende blik; regeren is vooruitzien. SP en PvdA kunnen nimmer tegenstander zijn van het voorstel van de VVD om de terugval optie van VVD’er Hans Hoogervorst in te roepen.
Kan er direct 12 miljard euro aan opgepotte ziekenfondspremies terug in de Schatkist.
Laat economen dit maar eens doorrekenen.
ANH Jansen
27 augustus 2012 / 18:53http://www.theatlantic.com/health/archive/2012/08/a-mayo-model-the-collaborative-future-of-medicine/261504/
Dit is een voorbeeld hoe te consolideren met kwaliteit als uitgangspunt.
ANH Jansen
28 augustus 2012 / 00:31