Laagvlieger
“Kees, heb jij vanmiddag even tijd om een uterusextirpatie te doen?”
“Maar ik ben orthopeed.”
‘Maakt niet uit man. Je hebt toch geneeskunde gestudeerd? En Harry is ziek.”
“Nou vooruit dan, maar na drieën. Hoe lang duurt zo’n ingreep precies? En kun je me voor die tijd even wat behandeldetails mailen?”
Onzin natuurlijk, in de praktijk gebeurt dit niet. Elke medisch specialist kan maar op een paar medisch specialistische verrichtingen worden ingezet, zo ver is de sub- en superspecialisatie inmiddels wel gevorderd. Gelukkig maar voor de patiënt.
Toch zegt Marcel Levi in zijn column Hoogvliegers op artsennet dat verkeersvliegerij oneindig veel eenvoudiger is dan geneeskunde, omdat elke piloot maar op twee of drie verschillende typen vliegtuigen kan worden ingezet. Sterker nog: iedere vergelijking tussen luchtvaart en gezondheidszorg gaat zelfs mank. Het is duidelijk dat hij zich ergert dat die vergelijking zo vaak wordt gemaakt en dat hij vindt dat zijn eigen bedrijfstak veel en veel complexer is. Mensen van buiten de gezondheidszorg moeten vooral niet denken dat ze de zorg iets kunnen leren, vindt Levi. In zijn woorden: “De aanmatigende attitude van spoorwisseldeskundigen, postpakketjesregelaars of koekjesfabriekmanagers die denken dat ze wel even weten hoe een ingewikkelde ziekenhuisafdeling, een interventieprogramma of een OK-complex is te regelen vanuit hun ervaring met meestal eendimensionale dynamiek is soms stuitend.”
Met andere woorden: laat ons nu maar ons werk doen en laat niemand die van buitenaf komt het idee hebben dat hij daar ook maar iets van begrijpt. Wij zijn zó bijzonder dat we van anderen niets kunnen leren. De normale regels voor bedrijfskunde, veiligheid of logistiek gelden niet voor ons.
Man, man.
4 reacties
Frank,
Jouw interpretatie van de woorden van Levi is ridicuul. Het probleem rondom de discussie over kwaliteit is dat die juist vaak te veel wordt versimplificeerd. Net zo min als het schrijven van een stukje volledig vergelijkbaar is met een proces als het bakken van koekjes. Levi zegt niet dat de zorg niet zou kunnen leren van andere sectoren. Er zijn echter te veel mensen die zonder verstand van zaken – maar wel met andere belangen – maar lukraak oordelen over zaken binnen de zorg. Dat kost inmiddels bakken met geld (onder meer door de steeds meer uitdijende regels die zorgverzekeraars de sector blijven opleggen), en het is maar de vraag of de baten opwegen tegen de kosten. En of met de regels problemen worden opgelost waarvoor ze bedoeld waren.
En ‘zorg’ wordt inderdaad – ook door jou – vaak als een containerbegrip beschouwd, waarop vervolgens generiek allerlei wetmatigheden op worden losgelaten. En de principes achter een hersenoperatie zijn toch echt heel anders dan de langdurige begeleiding bij de revalidatie van een slachtoffer van een ongeval.
Edwin Brugman
13 november 2014 / 07:16Dat de principes achter het ene type behandeling wezenlijk anders zijn dan achter het andere begrijp ik Edwin. Daarom specialiseren (en sub- en superspecialiseren) mensen ook. Maar binnen al die specialismen geldt wel dat een groot deel van het handelen een zekere mate van routine in zich heeft. Niet voor niets bestaan behandelrichtlijnen en -protocollen. Daarvan beredeneerd afwijken mag altijd, maar ze vormen wel degelijk de basis. En zowel binnen de grenzen van die specialismen als voor de zorg als geheel valt wel degelijk wat te leren van andere sectoren, op gebieden als logistiek, veiligheid of bedrijfsvoering. Jij stelt dat Levi dit in zijn column niet ontkent. Maar als ik zijn tekst lees met de gedachte dat ik daarin moet kunnen terugvinden dat de zorg wél wat kan leren van andere sectoren, dan moet ik zeggen dat hij die boodschap bijzonder goed weet te verbergen.
Frank van Wijck
13 november 2014 / 08:40Met verbijstering heb ik de blog van Marcel Levi gelezen. Geschokt ben ik hoe denigrerend hij zich uitlaat over een andere branche, een branche die hij alleen als klant kent en niet als werknemer.
Laten we voorop stellen, het is nooit leuk als je het gevoel hebt dat je belerend toegesproken wordt. Dat raakt extra als je gefrustreerd bent en je het gevoel krijgt dat je niet goed genoeg bent. Ik kan me ook voorstellen dat het irriteert als je hetzelfde verhaal meerdere malen hoort (maar mijn vraag is dan… hoe komt het dat je bent op symposia waar je steeds dezelfde verhalen hoort?).
Nu heeft deze blog een hoog lange-tenen-gehalte. Misschien is dit onder (enkele) zorgprofessionals geaccepteerd, maar voor anderen komt het toch weinig professioneel over.
Het is bekend dat, als er mensen van buiten de zorg in de zorg komen werken, ze met de nek aangekeken worden, omdat ze niet zouden weten ‘hoe het is’. Dat suggereert dat de zorg en dat processen in ziekenhuizen totaal anders zijn dan in andere branches. Dat is niet zo. Logistieke processen zijn vaak hetzelfde. Veel in de zorg is planbaar en zelfs onvoorziene zaken zijn met een marge planbaar. Natuurlijk, als er een calamiteit is, is dat overmacht en dan breekt nood wet, maar hoeveel werkelijk onvoorziene calamiteiten zijn er in de zorg?
Natuurlijk zijn er verschillen: luchtvaart is anders dan het werken op een booreiland of bij bouwprojecten in oorlogsgebieden. Zo is het werken in een ziekenhuis ook weer anders. Overal valt wat van te leren. Neem het beste mee en dat wat niet relevant is, laat je aan je voorbij gaan.
Levi zegt dat het werk van artsen zo complex is omdat ze veel verschillende rollen en taken hebben. Alleen al het feit dat er zoveel rollen in één persoon geconcentreerd zijn, is een reden om verontrust te zijn en Levi kan van de luchtvaart (en elke andere branche) leren dat dat onverstandig is. Je kunt namelijk niet overal expert in zijn en dus moeten artsen zich focussen op dat waar ze goed in zijn en een deel van hun huidige taken (registratie, budget bewaken, coachen) door anderen laten doen.
Een middag poli annuleren omdat er onderwijs gegeven moet worden of omdat artsen naar een congres of vergadering moeten? Dat is een kwestie van slechte planning en helaas geen uitzondering in de zorg.
Op het gebied van IT is er qua planning, registratie en bijsturing veel mogelijk, maar op dat gebied stamt de zorg, in tegenstelling tot veel andere branches, nog uit het Commodor64-tijdperk.
De door Levi geopperde suggestie dat de koffie en het parkeren op Schiphol veel duurder is dan in een ziekenhuis herken ik niet. Heeft hij enig idee wat je kwijt bent als een dierbare in het ziekenhuis ligt en je daar moet parkeren en eten? Op Schiphol kun je in elk geval ook ’s avonds en ’s nachts een maaltijd nuttigen. Zie ’s avonds of ’s nachts maar eens eten of iets te drinken te vinden in een ziekenhuis, als je daar nog laat op bezoek bent geweest of bijvoorbeeld als je vrouw ligt te bevallen.
Dat je als reiziger vaker afgesnauwd wordt dan in de zorg herken ik ook niet. Ik heb menigmaal meegemaakt dat een conciërge, telefonist, baliemedewerker, laborant of iemand van de planning weinig klantgericht of zelfs ronduit onvriendelijk was.
Ik zou het geweldig vinden als er in overleg met mij een datum geprikt wordt voor een geplande operatie, zoals ik ook een vliegreis kan boeken. Dan kan ik er qua logistiek binnen mijn gezin rekening mee houden en kan ik hulptroepen mobiliseren. Nu moet ik afwachten wanneer ik door het bureau Planning wordt gebeld.
Wil ik een vervolgafspraak maken voor volgend jaar? Nee, dat kan niet, want de agenda loopt maar tot een paar maanden verder.
Loopt een spreekuur uit? Bij calamiteiten heb ik daar begrip voor, maar is de zorg niet zo te organiseren dat een ander invalt bij spoed, zodat de spreekuren gewoon door kunnen gaan? Bovendien zou het netjes zijn als de wachttijd dan zo aangenaam mogelijk voor me gemaakt wordt , zoals men op Schiphol bij vertraging koffie, een maaltijd, een hotel of een vergoeding aanbiedt.
Ik zou het super vinden als ik zelf mag aangeven van welke services ik gebruik wil maken en dat die services dan ook gewoon beschikbaar zijn, in plaats van dat ik twee dagen moet wachten voordat de televisie aangesloten wordt.
Ik zou willen dat er in het ziekenhuis een ruimte is waar je, als ernstig zieke, tussen de onderzoeken en afspraken door, kunt rusten, zoals je op Schiphol die heerlijke ligstoelen hebt.
Ik zou graag na elke ziekenhuiservaring een online enquete invullen met wat er goed en minder goed ging, zodat het ziekenhuis steeds beter kan inspelen op mijn behoeften als patiënt.
Beste heer Levi, daalt neder uit uw ivoren toren. De zorg is een gewone branche. Artsen zijn geen afgezant van god, maar mensen met een baan. Artsen krijgen flessen wijn en veel lof van dankbare patiënten, maar u heeft vast nog nooit flessen wijn cadeau gedaan aan uw loodgieter of aan uw vuilnisman, terwijl ze beiden toch zeer betekenisvol werk doen. Echt, in heel veel branches doen mensen passievol en bevlogen hun werk.
Bekijk de zorg eens door de bril van de gebruiker. Maak gebruik van kritische blikken van buitenaf. Leer van de systemen die elders goed werken en kijk of ze te implementeren zijn. De zorg kan er alleen maar beter van worden.
Désirée Hairwassers
13 november 2014 / 16:56Ik lees in de blog van Levi het volgende:
– Natuurlijk, op het gebied van logistiek is onze gezondheidszorg
zeker nog niet optimaal geregeld en het is altijd goed om iets te
leren van andere bedrijfstakken;
– Ik moet er toch niet aan
denken dat we ons ziekenhuis als een luchthaven organiseren.
Dat zou betekenen dat we elke polipatiënt minstens 2 à 3 uur vóór
de afspraak laten komen. ( Klopt dat niet dan? ) ;
– Natuurlijk, de checklists hebben ons vooruitgeholpen ;
– laat ons keihard blijven werken aan het verbeteren van de organisatie van onze gezondheidszorg en de service aan onze patiënten. Maar dan wel graag vanuit onze eigen vakkennis, praktijkervaring en professionaliteit .
Goed laten inwerken.
En vervolgens komt de Hofnar van ZN met de volgende tekst:
– Met andere woorden: laat ons nu maar ons werk doen en laat niemand die van buitenaf komt het idee hebben dat hij daar ook maar iets van begrijpt. Wij zijn zó bijzonder dat we van anderen niets kunnen leren. De normale regels voor bedrijfskunde, veiligheid of logistiek gelden niet voor ons.
Man, man.
De heer van Wijck weet “de begrippen “framen” en “selectief citeren” tot een hoger niveau te tillen.
Inderdaad, @Brugman: een volstrekt ridicule interpretatie van de woorden van collega Levi.
Man man.
E.Kriek
13 november 2014 / 19:20