Marktmacht

In het licht van de stroeve contractonderhandelingen tussen de zorgverzekeraars en de ziekenhuizen is het goed het recente rapport Wijziging regelgeving markttoezicht in de zorg: niet doen! van het IBMG erbij te halen. Een rapport dat ondanks de inhoudelijke relevantie opvallend weinig media-aandacht heeft gekregen. Het gaat in op de ziekenhuisfusies die de Autoriteit Consument & Markt tussen 2004 en 2015 materieel heeft beoordeeld. Dat waren er maar liefst 27, waarvan er 26 zijn goedgekeurd.

Die goedkeuring geldt zelfs voor de fusie tussen Ziekenhuis Walcheren en Oosterschelde Ziekenhuizen, hoewel hier sprake is van een – zoals het rapport het duidt – ‘onwaarschijnlijk groot mededingingsprobleem’. Een van de gestelde eisen was dat de ziekenhuizen toezegden de toetreding van nieuwe zorgaanbieders te faciliteren. Dat staat op papier heel mooi, maar wie ziet er brood in om in Midden-Zeeland een volwaardige nieuwe concurrent neer te zetten? Een boterzachte eis dus.

Het rapport noemt meer voorbeelden van fusies waarbij sprake is van significante marktmacht, maar die toch zijn goedgekeurd: TweeSteden ziekenhuis en St Elisabeth Ziekenhuis, Atrium en Orbis, Spaarne Ziekenhuis en Kennemer Gasthuis. “Terwijl het marktaandeel van het fusieziekenhuis 70-80 procent (Tilburg) dan wel 60-70 procent (Zuid-Limburg en Noord-Holland) bedraagt, is er geen sprake van compenserende afnemersmacht aan de kant van verzekeraars. Toch volgt goedkeuring”, lezen we in het rapport.  Scherp onderhandelen over contracten wordt dan lastig voor zorgverzekeraars.

Zoals de titel van het rapport belooft, gaat het ook in of het voornemen van het ministerie van VWS om het zorgspecifieke toezicht op fusies en aanmerkelijke marktmacht te wijzigen en de mededingingsbevoegdheden van de Nederlandse Zorgautoriteit over te hevelen naar de ACM. Die voorgestelde wijzigingen kunnen grotendeels beter achterwege blijven, luidt de conclusie, omdat ze de publieke zorgbelangen niet beter beschermen dan de bestaande regels dat doen. ‘Integendeel’, staat er.

Delen