Medisch idealisten

De lancering van tabaknee.nl, een initiatief van twee longartsen van het Rode Kruis Ziekenhuis in Beverwijk die al jarenlang ten strijde trekken tegen tabaksverslaving bij jonge tieners, oogst naast veel bijval ook kritiek. En dit laatste valt best te begrijpen.

Zo is er om te beginnen de stelling dat dit project weliswaar sympathiek is, maar in de praktijk niet het beoogde effect zal hebben. Maar dit is meteen wel erg vroeg door de bocht. De harde aanpak van TabakNee, namelijk ‘naming and shaming’ van personen in ons publieke domein die de belangen zouden dienen van de tabaksindustrie, is in Nederland behoorlijk nieuw. En je mag zeker niet al op voorhand uitsluiten dat ook in de meest zelfingenomen regionen van onze bestuurselite, het inzicht doorbreekt dat je, al was het alleen maar uit koel eigenbelang, het stigma van kinderlokkerij toch echt moet zien te vermijden.

Maar er zijn nog andere tegenwerpingen mogelijk. Zelfs als het met naam en toenaam openbaar aan de schandpaal nagelen wél werkt, schept dit dan geen precedent voor acties met een vergelijkbare methodiek maar met misschien minder sympathieke oogmerken?

Dan is er ook de vraag: wie is er als persoon nou zelf compleet zonder zonden? En: waar moet je precies de grens leggen als het gaat om nog andere ongezonde leefgewoontes waaraan sommige mensen veel geld verdienen? Bij de voedselindustrie en haar lobbyisten, vanwege de obesitas-epidemie? Bij onze publieke en commerciële omroep, die veel mensen avond aan avond op het bankstel gekluisterd houdt, wat evenmin goed is voor de gezondheid?

Interessante vragen – maar uiteindelijk toch niet bestand tegen het antwoord dat beide specialisten uit Beverwijk klaar hebben voor iedereen die nog niet is overtuigd is. Dit luidt: loop eens een middag met ons mee in de polikliniek. En hierop valt gewoon niks af te dingen, en dus is ook wat mij betreft elke verdere discussie gesloten.

Wel komt hier nog iets bij, en opnieuw in positieve zin. TabakNee is een initiatief van medisch specialisten. Van twee leden dus van een beroepsgroep die zeker niet vaak naar buiten treedt met een evident onbaatzuchtige bedoeling. Als individuele patiënten ervaren veruit de meeste burgers het contact met individuele specialisten bijna altijd als correct; vaak ook als prettig; en gelukkig ook vaak (genoeg) als nuttig en effectief. Maar als medisch specialisten, of hun beroepsorganisaties, figureren in de media, dan betreft dit bijna altijd acties of conflicten met als inzet het behoud van posities van welstand en macht.

En ook hierom is TabakNee een goeie zaak. Voor, hopelijk, de kinderen die dank zij dit soort acties later niet verslaafd zullen raken aan de meest dodelijke aller leefgewoonten. Maar ook voor het publieke imago van onze medisch specialisten, door een initiatief dat een voorbeeldige combinatie is van professioneel verantwoordelijkheidsbesef en ongeclausuleerd idealisme.