Ongefilterd
Moeten patiënten direct inzage krijgen tot alle gegevens in hun EPD? Deze vraag wierpen Yvo Smulders en Suzanne Metselaar (beiden VUmc) op via Medisch Contact en sindsdien is het onrustig op Twitter. De twee vinden onmiddellijke en ongefilterde toegang tot de gegevens onwenselijk, omdat de patiënt veel meer aan de informatie heeft als die volledig, begrijpelijk en van context voorzien is.
Op Twitter zien we mensen die het hier faliekant mee oneens zijn, maar ook anderen – veelal artsen – die vrezen dat ongefilterde informatie door het niet goed begrijpen ervan of door verkeerde interpretatie bij patiënten tot onrust of zelfs paniek kan leiden. Dat is zeker niet ondenkbaar en ik ben daarom geneigd het met die laatsten eens te zijn.
Bij het standpunt dat Patiëntenfederatie Nederland op Twitter weergaf – “Wij zijn van mening dat de patiënt moet kunnen bepalen wat hij wil. Dus de mogelijkheid om ongeautoriseerde resultaten meteen te zien” – heb ik dan ook enige reserve. Niet alleen de patiënten die in staat zijn die ongeautoriseerde resultaten op waarde te schatten zullen van die mogelijkheid gebruikmaken.
Is de spreekkamer wel de juiste plek om iemand slecht nieuws te geven?
De discussie op Twitter sloeg een interessante zijweg in toen iemand zich afvroeg of de spreekkamer wel de juiste plek is om de patiënt slecht nieuws te geven. Een terecht punt, videoconferencing kan een interessant alternatief zijn, omdat de patiënt daarbij in zijn eigen omgeving kan blijven, liefst met naasten om zich heen die kunnen helpen om de eerste klap van het slechte nieuws op te vangen. Misschien is dat dus wel het ideaalbeeld: een telefoontje van de assistent: “Bent u om drie uur beschikbaar voor een videogesprek? De arts zet uw gegevens dan online en bespreekt ze meteen met u om ze te verduidelijken en uw eventuele vragen te beantwoorden.” Persoonsvolgende zorg. Maar organiseer het maar eens.
12 reacties
Lastige kwestie. Ik weet het nog niet helemaal.
Ik ben al jaren beheerder van een gezondheidsforum en ik zie eigenlijk zelden dat patiënten ‘in de war’ raken van uitslagen. Veel vaker snappen de mensen zelf ook wel dat ze geen arts zijn en vragen ze op het forum naar commentaar.
Een puntje dat ik nog niet gezien heb in deze discussie: momenteel hebben patiënten krachtens de Wet Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO) nu al toegang tot hun volledige dossier. Die inzage moet ‘zo snel mogelijk’ worden verstrekt zodra de patient daar om vraagt (zie bijvoorbeeld https://www.knmg.nl/advies-richtlijnen/artseninfolijn/praktijkdilemmas-1/praktijkdilemma/heeft-een-patient-recht-op-een-kopie-van-zijn-medisch-dossier.htm).
Deze wetgeving is vastgesteld in een tijd dat patiëntendossiers nog allemaal in hangmappen zaten. Maar een elektronisch toegankelijke versie van dat patiëntendossier verandert niets aan dat recht. Ziekenhuizen die dus besluiten om een inzagevertraging van bijvoorbeeld twee weken in te bouwen, beperken het inzagerecht onrechtmatig zolang er geen wetswijziging is geweest.
Hans Koevoet
2 juni 2017 / 19:32Die inzagevertraging begrijp ik ook niet Hans. Twee weken is bepaald niet patiëntvriendelijk te noemen. Met de hedendaagse communicatiemiddelen mag het toch geen probleem zijn om dit sneller te regelen, en ook niet om sneller overleg met de patiënt over de inhoud te regelen trouwens. De druk om je als zorgaanbieder te onderscheiden in patiëntvriendelijkheid is blijkbaar nog steeds niet heel erg groot.
Frank van Wijck
2 juni 2017 / 19:40Videoconferencing.
Die arme mevrouw Stegeman van 97.
Ze kreeg een Ipad van haar kinderen.
Ze gebruikte de Ipad vervolgens als onderzetter voor haar ( overigens buitengewone) tomatensoep.
Communicatie over uitslagen is blijkbaar iets voor de 30- minners, de worried well ?
E.Kriek
2 juni 2017 / 21:10Oh ja,
ik zou een doorgewinterd journalist niet moeten adviseren om de moeite te doen om te Googlen. Ik schaam mij ervoor, eigenlijk.
Maar dan toch, in alle bescheidenheid natuurlijk:
http://www.smarthealth.nl/2015/07/20/vertrouwen-consumenten-de-virtuele-dokter/
Hoe ouder de ondervraagden, hoe negatiever hun houding ten opzichte van virtuele diagnoses. Dat lijkt een uitkomst, hoewel de onderzoekers waarschuwen dat de geringe aantallen ondervraagden per leeftijdscategorie geen statistisch betrouwbare steekproef opleveren. Toch komt het beeld uit de volgende grafiek overeen met wat gezond verstand je vertelt:
tabel4-telemedicine
Met name digital natives (zeg maar iedereen onder de 30) zijn zo vertrouwd met het gebruik van digitale media in hun dagelijks leven dat een videoconsult met de huisarts niet meer dan logisch is. Zij zijn ook gevoeliger voor de voordelen: minder wachttijd, geen bezoek naar de dokter en gemakkelijker in te passen in je eigen agenda.
E.Kriek
2 juni 2017 / 21:46Conclusie: begin het gewoon aan te bieden. De koplopers gebruiken het dan snel, de middenmoot schuift langzaam maar zeker aan en voor de overigen blijft de optie van de spreekkamer bestaan.
Frank van Wijck
3 juni 2017 / 10:42Wat mijn werkveld, de GGZ, betreft, ben ik voor terughoudendheid. De grote onbekendheid met psychiatrische diagnosen zorgt niet zelden voor hevige reacties. Vooral wanneer het gaat om bepaalde persoonlijkheidsstoornissen is het face to face bespreken van diagnostiek en behandeling iets dat met zorgvuldigheid moet gebeuren.
Alberts
3 juni 2017 / 12:39Die behoefte aan zorgvuldigheid begrijp ik. Maar waarom denk je dat videoconferencing zorgvuldigheid in de weg zou staan?
Frank van Wijck
3 juni 2017 / 14:57Juist.
De ongeletterden en de ouderen moeten zich maar aanpassen aan de “koplopers”.
“Mevrouw Stegeman, dank voor uw overheerlijke soep, maar: uw Ipad was bedoeld voor iets anders he? Dat weet u ook wel he?
En ik, uw dokter, ik zou graag koploper genoemd willen worden. Mevrouw Stegeman, wij zouden onze relatie eens nader moeten bestuderen, samen.
Ziet u, uw onhandigheid staat mijn koploperschap in de weg.
En dat vind ik niet zo fijn. ”
Vragen, vragen.
Wat is de definitie van “koplopers”. Zijn “koplopers” betere dokters. Zorgen “koplopers” beter voor hun patienten ? . Zijn hun resultaten beter?
Wat is de evidence ?
Zijn “koploperdokters” inderdaad voorlopers van betere zorg ? .
In 2001 was ik de tweede emaildokter van Nederland. Dat waren mooie tijden.
En wat heb ik daarvan genoten!
Bedoeld als platform voor vragen voor patienten zonder huisarts, opende ik mijn website.
Bevlogen door technologie als oplossing voor een ( destijds bestaand ) gebrek aan huisartsen in de polder.
Wat waren echter de ervaringen?
“Dokter, ik heb een huisarts maar ik wil een tweede mening/ verwijzing , hij begrijpt mijn klachten niet ”
“Dokter, mijn huisarts wil geen pammetjes voorschrijven. Dus benader ik u”
“Dokter, graag een herhaalrecept voor codeine, want mijn dokter wil dat niet doen”.
Tja, mijn koploper- ervaringen, ze zijn niet altijd positief gebleken.
( Niemand gaat mij dus paternalisme en conservatisme aanpraten, van Wijck. Met je koplopers. )
Maar ja, dit alles is natuurlijk slechts een zijspong.
On topic maar weer dus:
– de videoconference die door van Wijck gekatapulteerd wordt in deze discussie ( kost videoconference trouwens geen tijd voor zorgverleners ? ) is een boeiende, maar helaas zonder fatsoenlijke onderbouwing. En mag je niet van een journalist…..
– patienten zijn eigenaar van hun eigen uitslagen. Daar moeten dokters zich niet mee bemoeien. Geen betutteling graag. Geen inzagevertraging dus graag.
E.Kriek
4 juni 2017 / 21:24Met die koplopers bedoelde ik de patiënten Edward. De vraag of videoconferencing de arts tijd kost vind ik minder relevant. Goede uitleg aan de patiënt kost altijd tijd, of je dat hulpmiddel er nu wel of niet bij gebruikt. Of het meerwaarde heeft om dat wel te doen is iets dat zich alleen in de praktijk kan bewijzen. En alleen daar kan de onderbouwing vandaan komen.
Frank van Wijck
4 juni 2017 / 22:09FvW,
in de psychiatrie is videoconferencing vrijwel altijd als onzorgvuldig aan te merken omdat er veel communicatie verloren kan gaan.
Alberts
6 juni 2017 / 10:15Waar ligt dat aan? Er is beeld en er is geluid, net als bij een gesprek waarbij mensen tegenover elkaar zitten. De arts kan ook non-verbaal gedrag van de patiënt waarnemen, dus wat verklaart dan het verschil?
Frank van Wijck
6 juni 2017 / 13:19Af en toe heb ik wel consulten via Skype, als mensen om wat voor reden dan ook niet kunnen komen (ziek, in het buitenland, treinstoring) en er toch nood is voor een overleg. Je kunt zeker niet alle non verbale gedrag waarnemen. Videoconferencing is anders dan face to face. Ik ben niet tegen videoconferencing, maar zie het als lapmiddel, niet als gelijkwaardige vervanger.
Alberts
6 juni 2017 / 21:07