Rumoer om niks
Daar kunnen ze achteraf moeilijk blij mee zijn geweest, daar op de redactie van Buitenhof: die uitzending van afgelopen zondag. Te gast was iemand van het ‘Nationaal ZorgFonds’ van de SP, die de onbegrensde zegeningen van dit plan mocht komen verkondigen – zonder enige serieuze tegenspraak van de dienstdoende moderator. Dit net drie dagen na de publicatie van het verkiezingsprogramma van de PVV, met als belangrijk onderdeel het stoppen van alle financiering van de publieke omroep, in Geert Wilders’ ogen immers een incestueus broeinest van links.
En het werd nog erger. Want nog diezelfde dag verscheen deze tweet van de gast van die middag: “Dank @Buitenhoftv & #PaulWitteman voor prettige gesprek over @NLzorgfonds. Dat het de beweging ten goede mag komen.” Wat natuurlijk een beetje dom was: méér gelijk kan je Wilders niet geven.
Ook bijzonder aan die uitzending was de directe interventie door VWS, ook via Twitter. Daar gingen ze er kennelijk al op voorhand van uit dat de nodige onwaarheden of eenzijdigheden zouden worden geventileerd. Zodat meteen in real time tijdens de uitzending werd gereageerd, met corrigerende cijfers op controversiële issues zoals zorgkosten en zorgmijding.
Je kunt je afvragen of dit wel een goed idee was: een ministerie dat zich direct mengt in een tv-uitzending. Maar tekenend is het in elk geval wel, voor de sfeer waarin de afgelopen weken over dat Nationaal ZorgFonds is gediscussieerd, vooral op opiniepagina’s van dagbladen en in social media. Dat ook tegenstanders van dit idee zich hierbij fel hebben geweerd, is zonder meer begrijpelijk. Vanwege de inhoudelijke gebreken van dit plan, waarvan ieder onderbouwend gegeven en ieder geclaimd voordeel kan worden gepareerd met een minsten zo geloofwaardig contra-argument. Maar ook vanwege de toonzetting van het pro-ZorgFonds-discours: door het morele monopolie dat wordt geclaimd op bekommernis om goede zorg; en door de stroom van ad hominem-banaliteiten die andersdenkenden over zich heen krijgen.
Begrijpelijk dus, om je hierover op te winden. Maar als reactie misschien toch niet verstandig, om één heel simpele reden: dat Nationaal ZorgFonds, dat komt er niet. Dus waarom je zo laten dol maken?
‘Dat Nationaal ZorgFonds, dat komt er niet’
Ook vorige week verscheen een nieuwe opiniepeiling, waarin de SP uitkwam op 13 zetels in de Tweede Kamer. Dit is de slechtste score in jaren, en een dramatische teruggang sinds het hoogtepunt van 25 zetels bij de Kamerverkiezingen van 2006. We hebben hier dus te maken met een politieke partij die de slotfase van zijn levenscyclus is ingegaan. En juist afgelopen week werd ook bekend dat een paar belangrijke SP-namen ervoor kiezen dit water makende schip te verlaten, en niet meer zullen proberen om volgend jaar in de Tweede Kamer terug te keren.
En die net even 100.000 mensen dan, die intussen hun handtekening hebben gezet onder een petitie voor dat ZorgFonds? Het was president Ronald Reagan die in 1981 wijze woorden sprak om dit soort aantallen mee te relativeren. Door na een grote demonstratie tegen zijn beleid, in een reactie erop te wijzen dat het aantal mensen waar het hier om ging, hoewel ogenschijnlijk best imposant, bij lange na niet in de buurt kwam van de 500.000 die kort daarvoor waren komen opdagen bij een gratis concert van Simon and Garfunkel in Central Park in New York. Precies zo zit het met dat ZorgFonds. En zelfs al komen daar komende tijd nóg eens 100.000 ondertekenaars bij, ook dan heeft dit politiek en maatschappelijk nog steeds niks te betekenen.
Wie dit goed begrepen hebben, zijn de meest bekritiseerde ‘bad guys’ zelf in dat hele Nationaal ZorgFonds-verhaal. De Nederlandse zorgverzekeraars dus, die als het aan de SP ligt allemaal zullen worden ‘afgeschaft’. Maar die zich de afgelopen weken opvallend rustig en stil hielden, en geen aanleiding zagen om hard terug te slaan. Misschien wel redenerend dat ze vroeger of later bij die SP wel weer een nieuw wanhoopskunstje moeten gaan verzinnen, waarna dat ZorgFonds vanzelf weer overwaait.
En op de redactie van Buitenhof? Daar moeten ze gewoon even flink en sportief zijn, en zich – na die uitglijder van afgelopen zondag – journalistiek rehabiliteren door ook een ander zorgpolitiek geluid een platform te bieden. Verstandige mensen genoeg die je hiervoor kunt vragen; zelf zou ik als eerste denken aan zorgeconoom Marcel Canoy, misschien heeft die komende zondag wel tijd.
9 reacties
Buitenhof kan beter iemand anders uitnodigen; KP Companje!
Zorgverzekeringsstelsel geschiedenis (En daarmee ook de toekomst)
Voor iedereen met belangstelling voor de geschiedenis van ons zorgverzekeringsstelsel is het boek ”Tussen Volksverzekering en vrije markt, verzekering van zorg op het snijvlak van sociale verzekering en gezondheidszorg 1880-2006” onder redactie van K.P. Companje een aanrader lezen.
Boek van KP Companje moet iedere zorgaanbieder lezen. Ook Coby Groenendijk. Ook Marcel Canoy. Ook Jos de Blok.
Wat heeft de burger te zeggen in Nederland?
Begin maar achterin; pg 898
“Het Nederlandse bestel van zorg, zorgverzekering en sociale zekerheid is sinds 1880 gevormd vanuit diverse visies”. “Lely, Kuyper, Talma, Aalberse, Veldkamp, Hendriks, Simons, Borst-Eilers, Bomhoff, Hoogervorst en Klink gaven en geven als ministers en staatssecretarissen, betrokken bij Volksgezondheid, ieder op eigen wijze vorm aan het bestel van zorg, verzekering en sociale zekerheid, waarbij de verzekerde werd geacht die keuzes te accepteren. Of en in welke mate die verzekerde in het verleden invloed op die keuzes kon uitoefenen is nog onderwerp van onderzoek.”
pg 872:
“Markt betekent onder andere concurrentie, calculerend gedrag, uitgaan van het eigen voordeel en strijd om de macht. Dergelijke principes worden, zoals de Instititutional Rational Choice theorie ons leert, ook toegepast door organisaties, instituties en overheidsorganen. In het “n-personenspel” streeft ieder van de deelnemers legitiem naar het verbeteren van de eigen positie, mits de wet niet wordt overtreden en de aanwijzingen van de boven de partijen staande regelaar van het spel worden opgevolgd. In het domein van macht en machtsverhoudingen is het n-personenspel per definitie een “zero-sum game”. Het gewin van de één is het verlies van de ander. Dat is ook het geval op het financiële vlak.
“De mooie woorden die werden gebruikt waren vraagsturing, klantgerichtheid en doelmatigheid. Daarachter lag de strijd tussen aan de ene kant de overheid en aan de andere kant de private partijen.
Het ging over kosten, risico”s, verdiensten, marktaandeel, macht en zeggenschap.”
Daarmee is het Systeemmodel Zorgstelsel 2006 uit de doeken gedaan. En zorgverleners werden zorgaanbieders in een zero sum game; rara wie wint er?
940 pagina’s geschiedschrijving, gesponsord door Zorgverzekeraars Nederland. Na publicatie van dit boek werd de functie van KP Companje geschrapt; dat boek was nu ook weer niet de bedoeling.
Ontluisterend boek voor de politieke elite, maar een medaille voor de lobby machine van ZN/ZN-leden. Gefeliciteerd.
Het NZF zal er dan ook echt niet komen.
Laat KP Companje het maar eens goed uitleggen; wie de geschiedenis kent, weet wat de toekomst in petto heeft.
anh jansen
30 augustus 2016 / 16:54Wat laat u zich kennen, mijnheer Vuijsje.
Als het er toch niet komt hoeft een levende legende als Professor Canoy toch niet van stal gehaald? Die heeft vast wat beter te doen denk ik.
( Zoals onverstandige Tweets verwijderen, bijvoorbeeld. )
Bert Willems
30 augustus 2016 / 16:57Onsamenhangend stuk zeg. Raaskallen op een partij omdat ze een initiatief neemt?
Is dit nu de inhoudelijke bijdrage die VvAA wil leveren?
De Boer
30 augustus 2016 / 17:39Als zelfs zorgmarktadepten de oproep van ” autoriteit” mevrouw Kaljouw negeren, dan is er ECHT iets mis.
van de Marel
30 augustus 2016 / 20:38” Marcel Canoy
@marcelcanoy
@Gert_van_Dijk @flipvuijsje *veegt agenda leeg* ”
Oeps.
De legende wil blijkbaar maar al te graag optreden in, wat was het ook alweer? Buitenhof TV?
Bert Willems
30 augustus 2016 / 21:05Hm. De meeste artsen die ik ken zijn juist fel voorstander van het zorgfonds. Dit schotschrift lijkt me niet helemaal op zijn plaats hier.
Overigens was de gast in Buitenhof helemaal niet van de SP. Ze was wel arts. Maar ja, een paar leugens zijn natuurlijk prima, als je het neoliberale Geloof moet verdedigen …
Dirck
31 augustus 2016 / 05:59Een zeer selectieve insteek Flip. Jou onwaardig. Canoy had eerder – als initiatiefnemer van Zorgeloos Care – grotendeels dezelfde kritiek op het stelsel als veel mensen die het NZF steunen. Tevens is Canoy in een aantal – inmiddels door hem verwijderde – tweets badinerend over personen. Ten n aanzien van Buitenhof heb ik je niet eerder kritiek zien uiten aan de enorme ruimte die zowel de minister als verschillende topmannen van zorgverzekeraars kregen in eerdere uitzendingen om de successen van dit stelsel te onderstrepen. Je zou de ruimte die mevrouw Groenendijk kreeg derhalve kunnen zien als een (kleine) compensatie en wat tegengas. Dat zij Buitenhof bedankt voor een gesprek is voorts vooral netjes. De lading die jij eraan geeft is meer interpretatie dan bewijs voor wat dan ook.
Edwin Brugman
31 augustus 2016 / 06:23Edwin ik moet je iets bekennen: ik kijk verder nooit naar Buitenhof, alleen dit keer vanwege het specifieke onderwerp. Als inderdaad bij vorige gelegenheden al net zo onkritisch werd geïnterviewd, dan moet ik mijn ideeën gaan bijstellen. Misschien wel over de mogelijkheid van geïnformeerde en gedistantieerde journalistiek in het algemeen; en in élk geval over Buitenhof.
Verder kies ik zelf geen partij voor of tegen de idee van een Nationaal ZorgFonds als zodanig. Zoals ik ook al in mijn blog van vorige week (‘Overal wel wat’) schreef, denk ik dat het ene concept niet per se beter is dan het andere. Waar ik mij aan stoor, is de absolutistische toon en inzet van het debat, inclusief dat hardnekkige ad hominem-element. En echt: dat laatste tref je op dit moment toch vooral aan onder gestaalde pró-NZF-activisten.
Ik geef dus verder geen inhoudelijke opinie, maar doe alleen een feitelijke vaststelling: dat NZF, dat komt er niet. Ik twijfel niet aan de motieven van sommige voorstanders van zo’n NZF, maar wel aan hun politieke realiteitszin en vooral onderscheidingsvermogen. Of, nog anders geformuleerd: wie écht iets aan ons zorgstelsel wil verbeteren, moet dit juist niet doen onder de bijna 100 procent openlijke vlag van één specifieke fringe-partij die langzaam maar zeker bezig is af te glijden naar splinterniveau. Een partij die bovendien een veel bredere – en veel kwalijker – beleidsagenda heeft dan op het punt van zorg alleen. En waarvoor het NZF-project niet meer is dan een handzaam instrument voor de verkiezingsstrijd van volgend jaar.
(En o ja, voor degene die als anonymus – ‘Dirck’? – mij van leugens beschuldigt: ik schreef niet dat die Buitenhof-gast van de SP was, maar van het Nationaal ZorgFonds van de SP. En dat is nou precies de kern van de zaak: zolang oprechte voorstanders van een beter zorgstelsel hun activisme met huid en haar laten kapen door één specifieke partijpolitieke agenda, zal dat NZF er simpelweg nooit komen.)
Flip Vuijsje
31 augustus 2016 / 09:41Een bebrilde paarse kikker die de marathon van New York wint.
Gaat niet gebeuren natuurlijk.
Maar/ dus : schrijf er dan geen pagina vol over!
En maak die kikker vervolgens dan ook niet nog een keer verdacht, c.q. belachelijk.
Laat toch gaan dan, en verlaag jezelf niet.
Beneden peil deze bijdrage.
E. Woudstra
31 augustus 2016 / 10:45