Schmitz versus Snijders juni 2022

Hij is chirurg en opleider, zij is net klaar met haar opleiding tot chirurg. In een duocolumn bespreken Roderick Schmitz en Heleen Snijders relevante zorgthema’s, tegenstellingen én taboes.

Ziezo Heleen,

De voor de medisch-specialistische zorg belangrijke datum van 1 mei is weer achter de rug! Dit is het moment dat allerhande kwaliteitsindicatoren moeten zijn aangeleverd bij de IGJ, SONCOS en Zorginstituut Nederland. Een wettelijke verplichting, enerzijds om zorgaanbieders verantwoording te laten afleggen over de geleverde zorg en ‘underperformance’ in zo’n vroeg mogelijk stadium te identificeren, anderzijds om hen te prikkelen tot zorgverbetering. Hoewel die saus van wantrouwen zeker niet motiveert, is er natuurlijk niets op tegen om de kwaliteit van zorg inzichtelijk te maken met betrouwbare vergelijkingen en analyses. Idealiter zouden slimme ICT-oplossingen deze gegevens min of meer automatisch moeten genereren uit het EPD of het ziekenhuisregistratiesysteem, zodat de registratielast voor de zorgverlener beperkt is. De realiteit is echter voor veel zorgverleners ronduit frustrerend: niet herkende uitkomsten van zorg leiden tot controles op patiëntniveau in het EPD en tot correctiepogingen die niet worden geaccepteerd door de computer, want die heeft immers altijd gelijk. 

Met een beetje pech word je achteraf ook nog eens om je oren geslagen met een discrepantierapportage van een onafhankelijk instituut. Het bevestigt in mijn ogen dat registreren nog niet zo makkelijk is. Maar goed, de grootste teleurstelling zal nog komen, als straks uit de analyse van de teruggekoppelde ‘red flags’ wederom zal blijken dat – je raadt het al – de kleur van de vlag is terug te voeren op registratieproblematiek. Onverschilligheid ligt dan op de loer, terwijl zorg verbeteren zo leuk kan zijn.

Arme Roderick,

Als perifeer colorectaal chirurg ben jij natuurlijk vanaf het eerste uur betrokken bij het nut en de noodzaak van kwaliteitsregistraties. Het waren immers de colorectale chirurgen die in 2009 met de Dutch Surgical Colorectal Audit het initiatief namen voor een landelijke registratie van zorguitkomsten. Toen ik destijds als jonge arts-onderzoeker bij de DSCA aanhaakte, was het uitgangspunt van dit initiatief dat zorgverleners zelf aan de slag gingen met de uitkomsten van kwaliteit van zorg die ze leverden. Ik herinner mij lange avonden in de Domus Medica waar de uitkomsten door een grote groep van bevlogen colorectaal chirurgen werden bediscussieerd. Praten over het vak met gelijkgestemden gaf energie. Willen verbeteren is namelijk een intrinsieke behoefte van elke zorgverlener.

Ook ik constateer nu dat de toen al verwachte bijwerking van uitkomstregistraties dominanter is geworden dan destijds al gevreesd. De resultaten worden te vaak gebruikt als
verantwoordingsmiddel,
in plaats van als prikkel om zorg te willen verbeteren. Inmiddels vraag ik me af of wij als zorgverleners een dergelijke prikkel überhaupt nog nodig hebben. Ondanks frustratie over registratielast en tegenwerkende EPD’s is onder
chirurgen en andere zorgverleners de behoefte om met elkaar zorg te verbeteren onverminderd aanwezig. Als de wereld om ons heen nou eens op die bevlogenheid ging vertrouwen, levert dat niet alleen blijere zorgverleners maar uiteindelijk ook nog eens de beste kwaliteit van zorg op. En was dat niet steeds de bedoeling?

Delen