Slachtofferisme

Op Twitter lees ik dat iemand de petitie Handen af van GGz-verpleegkundigen afdoet als slachtofferisme. Die opmerking verbaast me, zeker omdat die afkomstig is van iemand die zelf in het veld actief is. De opstellers van de petitie stellen dat eisen, dwingen, provoceren, schelden, spugen, krabben, fysiek geweld, et cetera in de ggz zo vaak voorkomen, dat ggz-verpleegkundigen zijn gaan denken dat het niet anders kan.

Een recent interview voor In voor zorg!  drukte mij met de neus op de feiten over hoe logisch die gelatenheid is. Stel je eens een afdeling voor met ernstig psychotische patiënten. Mensen tegen wie altijd gezegd is: je mag hier de rest van je leven blijven wonen. Mensen die volledig gehospitaliseerd zijn en voor wie alles werd geregeld. Het is logisch dat de medewerkers dit na verloop van tijd als de normale gang van zaken gaan beschouwen en dat ze gaan denken: aan deze mensen valt geen eer te behalen. En als dit het gangbare beleid in de ggz was, kun je de medewerkers die houding niet kwalijk menen.

Nu wordt die afdeling ineens geconfronteerd met de gevolgen van het hoofdlijnenakkoord voor de ggz. Het kernbegrip hierin is ambulantisering, ook voor de langdurige zorg. De medewerkers moeten activerende begeleiding gaan toepassen op cliënten die al jarenlang gewend waren aan volledige hospitalisatie. Die zullen daar op zijn zachtst gezegd niet vriendelijk op reageren. Die gaan eisen, dwingen, provoceren, et cetera. Ik vind die petitie dus helemaal niet zo gek. Je kunt wel zeggen dat die medewerkers uit moeten gaan van hun eigen kracht en zich dus niet in een slachtofferrol moeten laten dwingen, maar dan laat je die medewerkers erg aan hun lot over. De zorgaanbieder die ik interviewde, deed dit overigens gelukkig niet.