Wakker liggen

In tijden van breed in de media uitgemeten medische fouten, lekenbeoordelingen op internet en zwarte lijsten, zou de argeloze zorgconsument zomaar kunnen denken dat medisch professionals het niet zo nauw nemen met hun verantwoordelijkheid. Niets is echter minder waar.

Zelf wisten we dat al natuurlijk, maar het blijkt nu ook uit onderzoek dat VvAA onlangs deed onder de leden. Professionals liggen wel degelijk wakker van hun fouten, sterker nog; ze liggen zelfs wakker van fouten die ze (nog) niet hebben gemaakt.

Medisch beroepsbeoefenaren, die aan beroepscodes gebonden zijn en veelal een belofte tot geheimhouding hebben afgelegd, kunnen zich in de openbare ruimte niet of nauwelijks verdedigen. En juist die openbare ruimte wordt door gefrustreerde, angstige of gedupeerde patiënten gebruikt om beroepsbeoefenaren ‘aan te vallen’. Soms volledig terecht, maar vaak ook volstrekt gespeend van elke deskundige nuance. En de beroepsbeoefenaar kan daartegen weinig doen. Deze heeft immers beloofd alles wat hem in de beroepsuitoefening ter ore is gekomen, geheim te houden.

Maar beroepsbeoefenaren zijn niet alleen gebonden aan de geheimhoudingsplicht. Ze hebben ook in verschillende varianten beloofd ‘aan de patiënt geen schade te doen’. Een belofte die niet altijd waar te maken is. Omdat medisch professionals verdacht veel op ge-wone mensen lijken en daarom dus fouten maken. Alle goede bedoelingen, deskundigheid en integriteit ten spijt.

Toen ik nog als psychiatrisch verpleegkundige werkte, heb ik eens een inschattingsfout gemaakt met ernstige gevolgen. Het ging om een situatie waarin een aan mijn zorg toevertrouwde patiënt ontsnapte aan mijn toezicht, waarna hij een suïcidepoging ondernam. Hij overleefde die, maar hield er een dwarslaesie aan over. Patiënt voor het leven getekend, familie woedend en kliniek in rep en roer. Ik kan u vertellen dat ik daarvan wakker heb gelegen. Meer dan één nacht.