Zinloos
Renske Leijten is boos. Staatssecretaris Van Rijn beloofde nog wel dat er niemand op straat zou komen te staan, briest ze, en nu maakt Magenta Zorg toch bekend volgend jaar verzorgingshuis De Haemstede in Bergen te zullen sluiten. Ruim veertig bewoners moeten hierdoor op zoek naar een ander appartement.
Komen zij op straat te staan? Nee natuurlijk, want als – in lijn met de overheidsplannen voor de langdurige zorg – meer ouderen in de thuissituatie blijven, daalt de vraag naar intramurale voorzieningen. Dan ontstaat overaanbod en dit betekent dat die veertig bewoners van De Haemstede beslist elders onderdak zullen vinden. Bovendien ga ik er van uit dat Magenta hen hierbij zal helpen.
En gaat de staatssecretaris over het beleid van een individuele zorgaanbieder? Nee natuurlijk. Maar toch Tweet Leijten: “Dit mag hij snel uitleggen.” Ik begrijp dat het haar rol is als lid van een oppositiepartij om dit spel te spelen, maar deze vraag om uitleg heeft weinig zin want ze kent het antwoord al. Het antwoord is dat sluiting van intramurale settings een logisch gevolg is van de transitie in de langdurige zorg. En natuurlijk is dit “spijtig en een klein drama voor alle betrokkenen”, zoals een woordvoerder van Magenta laat weten, maar het is wel onontkoombaar.
Toen ik dit gisteren via Twitter memoreerde, kreeg ik van iemand uit mijn tijdlijn de boze kritiek dat ik maar blijf vergeten dat we het over zorg hebben van in principe kwetsbare mensen. Maar dat is niet het geval. Dat vergeet ik helemaal niet, ik kijk juist naar de toekomst en de houdbaarheid van die zorg. Daarom vind ik die transitie ook zo’n waardevol traject.
9 reacties
Dag Frank, dank voor je nuancerende blog over de sluiting van een van de verzorgingshuizen van MagentaZorg. Het is prettig te lezen dat er ook mensen zijn die wel de ratio achter deze besluiten zien.
En wat je zegt klopt geheel: we hebben zeer lang en grondig nagedacht voordat we een besluit namen. En deze optie zorgt er juist voor dat een groot deel van deze bewoners samen met bekend personeel kunnen verhuizen naar een nieuwbouwlokatie.
Maar zoals je al zegt: enig begrip hiervoor is zeker bij Leijten hiervoor niet aan de orde.
De ellende voor de cliënten en het personeel die dit aangaat wordt alleen vergroot door dit soort reacties.
Het enige wat we doen is verantwoord omgaan met de transitie in de ouderenzorg.
Nogmaals dank en hartelijke groet, Lia de Jongh, bestuurder Magenta Zorg.
Reply
Lia de Jongh
28 september 2013 / 09:21@Lia: De beslissing die je hebt genomen, is volkomen gerechtvaardigd. En met je reactie laat je zien er openlijk verantwoordelijkheid voor te durven nemen. Dat siert je als bestuurder.
Frank van Wijck
28 september 2013 / 09:58Als ik het communiqué van Magenta Zorg lees, dat zij naar aanleiding van alle commotie hebben doen uitgaan, bekruipt mij een dubbel gevoel. Aan de ene kant een zakelijke uiteenzetting van de gang van zaken. Maar ook een bepaalde lijdzaamheid aan die andere kant. Het is allemaal de schuld van de politiek en wij voeren slechts uit – dat idee. Dat is koren op de molen van Renske Leijten en anderen die uit zijn op politiek gewin uit dit besluit.
Het is in ieders belang om bij te dragen aan de houdbaarheid van het gezondheidszorgstelsel. Dat doet Magenta Zorg door deze beslissing te nemen en dat is de prijzen. Maar de communicatie is er wel een van lijdzaamheid. Dus ook in haar communicatie mag de organisatie wat mij betreft gaan staan voor de ontwikkelingen. Wat minder – ‘het overkomt ons allemaal maar en wij zijn ook slachtoffer’, zou dan ook op zijn plaats zijn. En had wellicht de commotie kunnen temperen. Nu hebben ook zij de zwarte piet toegespeeld gekregen. En dat is hoewel onterecht dus wel een beetje het gevolg van hun communicatiestrategie geweest.
Voor wat betreft Renske Leijten: ze speelt het politieke spel van de SP: ontwikkelingen in de maatschappij uitvergroten en doen alsof dit kabinet dat heeft besloten. Ik ben zeker geen fan van dit kabinet, maar ze kan deze staatssecretaris toch moeilijk kwalijk nemen dat een zorgorganisatie een locatie sluit. Alsof zo’n organisatie geen eigen verantwoordelijkheid heeft. Maar het past natuurlijk bij een gedachtegoed waarin de staat alles en iedereen aanstuurt. De werkelijkheid is minder voorspelbaar en te reguleren. Gelukkig maar.
Ellen Kleverlaan
28 september 2013 / 10:45De reactie van Frank van Wijck komt mevr. Lia de Jongh natuurlijk goed uit. Maar daar waar mevr. de Jongh stelt dat het een genuanceerde reactie is waag ik dat toch te betwijfelen.
Frank van Wijck zegt dat hij kritiek kreeg van iemand uit zijn tijdlijn die zegt dat hij maar blijft vergeten dat we het over zorg hebben van in principe kwetsbare mensen. Voorts zegt hij dat hij dat niet vergeet en juist kijkt naar de toekomst en de houdbaarheid van die zorg en daarom die transitie ook zo’n waardevol traject vindt. Hij vergeet echter uit te leggen wat die transitie volgens hem betekent. Het lijkt er op dat hij toch onvoldoende heeft nagedacht over wat het kabinet op korte termijn voor ogen heeft met de zorg. Punt is juist dat het kabinet, zoals vrijwel alle kabinetten, onvoldoende oog heeft voor de lange termijn. Wel eens nagedacht over het scenario dat nu voor ligt? Ca. 800 verzorgingshuizen sluiten terwijl de babyboomers er aan komen? Denkt men nu echt dat die allemaal of gezond blijven of met thuiszorg rustig met behulp van enige domotica thuis kunnen blijven wonen. Denkt men nu echt dat thuiszorg voor zo’n grote groep efficiënter en goedkoper is? Wel eens gehoord van ‘Uurtje factuurtje’? En wat betreft de domotica: degenen die denken dat de billen van een zorgbehoevende wel met een robot gewassen kunnen worden wens ik een heel lang leven toe. Wat mij betreft is Renske Leijten terecht boos. De SP wil geenszins dat de staat alles en iedereen aanstuurt. Maar de zo veel geprezen marktwerking heeft al de nodige ellende veroorzaakt. Zie bijv. de uitspraken van Willem Vermeend hierover. Zelf destijds voorstander. Nu zegt hij toch iets anders.
Maar nu terug naar de Haemstede:
Enkele voorbeelden van de gevolgen, dichtbij de mens waarover het gaat:
•Een bewoonster die lijdt aan dementie, die nu nog lekker elke dag haar rondje Bergen doet, moet met haar lotgenoten naar een locatie in Koedijk. Daar zal men niet meer zelfstandig kunnen wandelen. Deze mensen kunnen geen nieuwe dingen meer leren. In Koedijk kun je wandelen langs het Noord-Hollands kanaal, maar dan wel op de weg. Er is geen stoep.
•Een 104-jarige bewoner moet verhuizen!
•Een andere bewoner is pas 2 maanden geleden in de Haemstede komen wonen, heel bewust dichtbij de mantelzorgers en zou nu al weer moeten verhuizen?!
•Vrienden en vroegere buren die ook op leeftijd zijn en die nu nog langs komen, kunnen dat niet meer, of niet meer zo frequent, als ze niet meer in het dorp wonen.
•Schrijnend: Een bewoner met zeer beperkt zicht kan nu nog zelfstandig zijn dagelijkse wandeling naar het dorp maken omdat hij feilloos de weg weet in het dorp waar hij al jaren woont.
•Een echtpaar wordt gescheiden, deze mensen hebben bewust voor een aanleunwoning bij de Haemstede gekozen zodat nu bij opname van de partner de ander dagelijks langs kan komen.
Heeft Frank van Wijck daar wel eens over nagedacht? Ja, hij zegt het is spijtig. Is dat tekenend voor de betrokkenheid van Frank?
Maar heeft hij over het volgende ook wel eens nagedacht?
Want naast de hiervoor genoemde voorbeelden is het bovendien een psychische aanslag op deze groep bewoners. Volgens een geriater wordt na een verhuizing ook voor demente patiënten de nieuwe omgeving op een goed moment weer vertrouwd, maar dat proces kan lang duren en bij gevorderde dementiën problemen veroorzaken.
Na een verhuizing kan desoriëntatie optreden, met zwerfgedrag. Ook door het verlies van de vertrouwde omgeving en medebewoners of personeel: somberheid of zelfs depressiviteit.
Het idee van ontheemd zijn kan ook (tijdelijk) aanleiding geven tot een toename van de dementiële problematiek, eventueel ook met gedragsstoornissen.
Heeft Frank van Wijck dementerende familieleden? Wil hij zo omgaan met een weerloze groep medemensen omdat het volgens hem onontkoombaar is?
Dan zeg ik net als mevr. de Jongh tweemaal dank, maar niet heus.
Ad de Groot
3 november 2013 / 22:48@Ad de Groot: Het transitieproces voor de langdurige zorg dat staatssecretaris Martin van Rijn voorstaat, is juist gericht op de langere termijn. Dat het proces nu tot situaties leidt die voor kwetsbare mensen erg belastend zijn, ontken ik niet. Ik heb een dergelijke situatie van zeer dichtbij meegemaakt, namelijk met mijn eigen vader. Maar de bestuurder van de organisatie waarvan hij voor zijn zorg en wonen afhankelijk was, kon wel uitleggen waarom het proces nodig was.
Frank van Wijck
4 november 2013 / 10:11@Frank van Wijck. Ik wil hier geen oneindige polemiek opzetten, maar opnieuw legt Frank van Wijck niet uit wat het transitieproces volgens hem behelst. Mijn idee is als volgt: het neoliberalisme is te ver doorgeschoten dankzij o.a. de VVD. De participatiesamenleving uit de troonrede wil zoveel zeggen als: Vadertje Staat treedt terug, men moet het zelf maar uitzoeken. Dat kan voor de meer gefortuneerde bovenlaag van de bevolking. Deze groep heeft meer geprofiteerd van de marktwerking. De kloof tussen arm en rijk wordt almaar groter. De crisis waarin we verkeren is mede te danken aan de abjecte salarissen en bonussen van bestuurders in allerlei sectoren. Denk aan banken, woningcorporaties en bestuurders in de zorg etc.. Denk ook aan het gebrek aan solidariteit van bv. veel VVD’ers, wat al decennia lang zichtbaar is bij de onwil om de hypotheekrenteaftrek te ‘hervormen’. Denk recent aan hoe de VVD te hoop liep bij de voorgestelde inkomensafhankelijke zorgpremie. Natuurlijk hoeft de Staat niet alles te regelen, maar de essentiële basisvoorzieningen zoals bv. water, energie, onderwijs, openbaar vervoer en de zorg dienen voor iedereen toegankelijk te blijven en dus te worden gereguleerd door de Staat. Het is een onzinnig idee om dit over te laten aan de marktwerking. Gechargeerd natuurlijk, maar als alles aan de markt overgelaten kan worden, kunnen we de staat wel afschaffen. Het Westen wordt dan het Wilde Westen.
Er is geld genoeg, alleen de verdeling klopt niet helemaal. De kwetsbaren en weerlozen in onze samenleving behoren bescherming te genieten.
De Transitie: Vrijwilligers en mantelzorgers moeten de taak van professionals voor een groot deel op zich nemen. Althans voor degenen die geen grote zak geld hebben en zich niet kunnen veroorloven zelf zorg in te kopen. DAT IS DE TRANSITIE! Maar nog een vraag: wie wil als hij of zij zorg nodig heeft in een afhankelijke, op basis van vrijwillig gegeven zorg, situatie terecht komen? Niemand toch?
Ad de Groot
4 november 2013 / 11:43@Ad de Groot: Beschrijven wat die transitie in de langdurige zorg inhoudt zou dubbel werk zijn, want dat heeft staatssecretaris Martin van Rijn al gedaan. In kort bestek: http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/kamerstukken/2013/04/25/kamerbrief-hervorming-langdurige-zorg-naar-een-waardevolle-toekomst.html.
Frank van Wijck
4 november 2013 / 19:28@Frank: je complimenteert Lia als bestuurder. Wat je waarschijnlijk niet weet is dat Lia in haar functie van bestuurder de Cliëntenraad van de Haemstede niet heeft geraadpleegd alvorens het besluit te nemen. Daarmee overtrad ze de WMCZ. Momenteel wordt de CR alsnog wel geraadpleegd, en heeft Lia het opeens over een ‘voorgenomen besluit’.
Ronald
5 november 2013 / 13:57@Ronald: Als dat waar is, is het niet correct. Aan de waarde van de transitie, of de noodzaak van de stap die Magenta zet doet het niets af.
Frank van Wijck
5 november 2013 / 18:44