Afgeschreven?
Hoe schat je iemand in die zich schriftelijk niet goed kan uitdrukken? Is die meteen bij je afgeschreven of kijk je naar de boodschap die iemand meldt? Net zoals bij mondelinge communicatie kan iemand met schriftelijke communicatie grote problemen ondervinden.
Er kunnen problemen zijn zoals bij mensen met dyslexie. Het zegt niets over de intelligentie maar over de mate van het goed kunnen lezen of schrijven. In officiële documenten is het van belang dat de spellingregels juist worden uitgevoerd. Je kunt je zelfs afvragen of de bron wel correct is wanneer er veel fouten in staan. Er bestaat spellingcorrectie en er zijn hulpmiddelen om beter te lezen en te schrijven. Maar dan nog kunnen er beperkingen optreden. Bij ernstige problemen kun je in aanmerking komen voor extra begeleiding, zoals van een logopedist.
Ook mensen die de Nederlandse taal niet goed beheersen, hebben vaak moeite met het juist omschrijven van zaken. Analfabetisme en laaggeletterdheid komen ook in Nederland voor, zowel bij de allochtone als autochtone bevolking. Maar meerdere mensen hebben moeite met het juist volgen van de spellingregels. Zeker nadat er veranderingen zijn gekomen. Ook in verslagen van zorgverleners (uit het buitenland) zie ik ook wel eens fouten tegen de regels. Hoe zou u die verslagen lezen? Is die persoon toch een goede tandarts of fysiotherapeut?
Er wordt veel gesproken over strengere eisen voor goed schriftelijk taalgebruik, maar zijn het onderwijs en de begeleiding daar ook op aangepast?
Je ziet vaak dat er gelachen wordt om foutjes die gemaakt worden in teksten. Deze kunnen inderdaad een grappig effect hebben door een andere associatie dan die beoogd werd. Ook bij mij kwam een glimlach om de mond toen ik jaren geleden bij een doosje chocolade als dank voor een behandeling het briefje vond: Hierbij een kleine geitje. Wat ik hierbij echter wil benadrukken is dat het lachen om foutjes eigenlijk niet terecht is.
Ik ken jongeren en volwassenen die angst hebben om een ‘katte(n)belletje’ of notitie op te schrijven om de fouten die ze zullen maken tegen de spelling. Ernstige dyslexie is een grote handicap in het dagelijks leven. Net zoals je niet lacht om iemand die slecht loopt of spreekt, zou je eigenlijk begrip moeten hebben voor hun situatie. Ik weet niet of u zelf wel eens twijfelt over de spelling of over hoe je de naam van iemand schrijft.
Als logopediste vind ik een goede mondelinge en schriftelijke communicatie heel belangrijk. Maar ik besef ook dat dit niet voor ieder is weggelegd (vanzelfsprekend is). Daardoor is iemand echter nog niet afgeschreven….
5 reacties
Helemaal mee eens Dienie,goed verhaal.
De logopediste is belangrijk in deze,maar er zijn grenzen.
Tiny de Wit
10 september 2014 / 19:16Dank voor reactie. De mogelijkheden van mensen zijn verschillend. Goed onderwijs en goede begeleiding zijn belangrijk. Wat voor iemand haalbaar is verschilt per persoon. Goed om daar rekening mee te houden.
Dienie Koolen
10 september 2014 / 19:27als je ondanks begeleiding veel moeite hebt met schriftelijk communiceren, kun je dat ook tevoren aangeven.
als je weet dat iemand b.v. dyslectisch is heb je daar begrip voor en ga je serieuzer om met de boodschap
peter dirkse
11 september 2014 / 09:11Niet afschrijven, helpen! In geval van lees- en schrijfproblemen: bespreek het samen (“U hoeft zich niet te schamen, dit komt bij 1 op 9 volwassenen voor”) en vertel over de mogelijkheden om er iets aan te doen. Want die zijn er volop! Verwijs bijvoorbeeld naar 0800 023 4444 voor gratis advies en coaching.
Minke van Welsem
24 september 2014 / 12:59Dank voor het attenderen op het gratis telefoonnummer van de Nationale Bellijn van de Stichting Lezen & Schrijven. Er is ook een goede folder uitgebracht met een stappenplan Aanpak laaggeletterdheid bij patiënten.
Dienie Koolen
24 september 2014 / 13:48