‘Arrogante grieten’

“Alle vrouwen die daar op de afdeling met een air van jewelste rondlopen zijn kille, arrogante grieten. Ze luisteren niet, hebben nooit tijd, nemen je niet serieus, verdiepen zich niet in wat de patiënt mankeert en spreken elkaar tegen. Ik heb geëist dat er een échte dokter bij mijn man zou komen. (…) Toen ik de hoofdverpleegkundige aansprak en zei dat wij het er niet bij zouden laten, was deze blij dat iemand hiervan werk zou maken.” Menige grens moet zijn overschreden voordat Chantal zo haar diepe verontwaardiging toont.

Het begon een maand geleden met een futiele mededeling in een mailtje van Noud. Onze afspraak kon helaas geen doorgang vinden, want hij moest in dagbehandeling een ingreep ondergaan. De dagbehandeling werd echter een opname, direct gevolgd door twee spoedopnames. Voor zover hierover nu al geoordeeld kan worden, lijkt de ingreep succesvol. Maar Noud en Chantal, twee zachtmoedige en beminnelijke mensen, hebben in veertien dagen onnodig angstige momenten doorgemaakt en – nog belangrijker ­– zijn hun vertrouwen in de behandelaars kwijt. Noud: “Ik had niet durven vermoeden dat dit tegenwoordig in een ziekenhuis kan voorkomen.”

Zelf beschouw ik arrogant gedrag als het tegenovergestelde van hetgeen onder deugden wordt verstaan

Bij de tweede spoedopname blijkt sprake van fors bloedverlies. Eén van “alle vrouwen die daar op de afdeling met een air van jewelste rondlopen” informeert Noud over een bloedtransfusie. Tijdens het gesprek zinspeelt ze op de kosten hiervan. Ik juich het toe wanneer patiënten enige notie hebben van de kosten van de behandeling die ze krijgen en nog meer wanneer artsen enige notie hebben van de kosten van de behandeling die zij geven. Maar om in de situatie waarin Noud verkeerde over geld te beginnen, lijkt mij uit den boze.

Het trieste is bovendien dat Noud de avond tevoren al de noodzakelijk geachte bloedtransfusie had gekregen maar de betreffende aio (arts in opleiding) was hiervan niet op de hoogte. Het is slechts één voorbeeld van een lange reeks misverstanden en onzorgvuldigheden. De slechte communicatie blijft niet zonder gevolgen voor Noud. Ik voel plaatsvervangende schaamte wanneer ik Noud of Chantal aan de lijn krijg en vraag mij af of die ‘kille, arrogante grieten’ zich ook maar enigszins bewust zijn van de impact van hun gedrag op deze mensen. Zelf beschouw ik arrogant gedrag als het tegenovergestelde van hetgeen onder deugden wordt verstaan. Uiteraard is arrogantie niet voorbehouden aan vrouwen.

Arrogantie wordt in verband gebracht met onzekerheid en macht. Bert Keizer heeft meerdere malen over ‘hulpverlening als (benigne-) machtsuitoefening’ geschreven. Tijdens mijn eerste co-schap viel mij al op dat meer aio’s dan specialisten arrogant gedrag vertonen. Misschien ligt hier de link met onzekerheid. Ik ben niet als arts-auteur ingehuurd om collegae of patiënten zwart te maken maar wil wel mijn zorg uiten. Wat hier is gebeurd kan niet worden afgedaan met een knipoog naar de wet van Murphy. Ik vrees dat er op de betreffende afdeling iets structureels mis is met de communicatie tussen de behandelaars. Maar het is uiteraard niet aan mij om vooruit te lopen op de conclusies van de klachtencommissie.

De namen zijn gefingeerd.