Tesla-incident

In de periode tussen de dag waarop ik mijn verhaal over ‘Autonoom rijden’ voor Arts en Auto schreef en de publicatie heeft zich een vervelend feit voorgedaan, waaraan ik niet voorbij kan gaan. In Florida is in het verkeer een man om het leven gekomen, terwijl hij het rijden overliet aan zijn Tesla Model S. De auto ‘zag’ een trekker met oplegger van opzij niet. De Tesla klapte van opzij onder de oplegger, die relatief hoog op de wielen stond.

De eigenaar van de auto was een groot voorstander van autonoom rijden en liet zich erop voorstaan dat hij allerhande dingen deed, terwijl hij zijn Tesla liet rijden. Op het moment van het ongeval zat hij een film te kijken. Het hele voorval is ook in ons land nogal ‘uitgemeten’ in de media, met nogal wat ongenuanceerde reacties als gevolg.

Dit ongeval is buitengewoon tragisch, maar ik moet bij het verhaal wel een paar kanttekeningen plaatsen. Volledig autonoom rijdende auto’s bestaan nog niet, alleen auto’s die bij een aantal taken kunnen assisteren. Net als in Europa geldt ook in de Verenigde Staten nog steeds de wet dat de bestuurder te allen tijde verantwoordelijk is voor alle gedragingen in het verkeer. Door volledig op de techniek te vertrouwen was deze Tesla-rijder in overtreding en daarbij misbruikte hij de ter beschikking staande techniek. Hij nam een onverantwoord risico, dat hij met de dood heeft moeten bekopen.

Tesla is in dit geval juridisch niks te verwijten, maar gaat wat mij betreft gevoelsmatig ook niet volledig vrijuit. Puur technisch gezien is het slecht dat de auto een hoge oplegger niet als zodanig ziet, maar daar kennelijk ‘onderdoor kijkt’. Daarnaast heeft Tesla zelf gekozen voor de marketingtechnisch wellicht slimme naam ‘Autopilot’ voor de ondersteunende techniek van de auto en wekt daarmee de onterechte indruk dat de auto een ‘automatische piloot’ heeft. Die vlag dekt de lading voorlopig niet. Tesla suggereert zo ook dat hun auto verder is ontwikkeld dan de meest vooruitstrevende auto’s van bijvoorbeeld BMW en Mercedes-Benz. Dat is niet het geval. Alle merken lopen tegen dezelfde wettelijke barrières aan.

Op persoonlijke titel wil ik graag stellen dat ik ernstige twijfels heb bij volledig autonoom rijden. Het kán, maar onder strikte condities, bijvoorbeeld alleen op een bepaald traject (een buslijn, bijvoorbeeld). Onder bepaalde voorwaarden, bijvoorbeeld alleen bij gebruik op autosnelwegen, kunnen deze hulpsystemen een bijdrage leveren aan de verbetering van de verkeersveiligheid en een betere doorstroming van het verkeer. Technieken om volledig automatisch te rijden, los van het feit dat die (nog) niet zijn toegestaan en dat er juridisch enorme haken en ogen aan zitten, kunnen nooit onder alle omstandigheden de juiste inschattingen maken, zoals een ervaren automobilist dat doet. De eerste verkeersdode in een min of meer autonome auto is gevallen. Ik vrees dat het bij blind vertrouwen op de techniek niet de laatste zal zijn.