Balanceerkunst
Op (para)medische maatschappen komen tal van ontwikkelingen af die om een standpunt of een reactie van de maatschap vragen. Voorbeelden van die ontwikkelingen zijn de veranderingen in financiering, de concentratie van zorg, concurrentie, de invoering van praktijkaccreditatie, de regisserende rol van zorgverzekeraars en de roep om meer transparantie.
Deze ontwikkelingen plaatsen maatschappen en vakgroepen voor keuzevraagstukken. Vaak moet de maatschap steun van andere partijen zien te verwerven om bepaalde keuzes uit te kunnen voeren. De onderhandelingen daarover zullen door een vertegenwoordiger namens de maatschap worden gevoerd. Dat kan de voorzitter zijn maar ook een daartoe ingestelde commissie.
Degene die namens de maatschap onderhandelt, moet zich goed realiseren dat hij te maken heeft met een dubbele onderhandelingsrelatie: met de externe partij én met de eigen achterban. En dat vraagt voortdurende balanceerkunst, want er moeten resultaten met de externe partij worden geboekt, maar ook moeten de belangen van de eigen achterban voldoende worden behartigd. Laat de vertegenwoordiger zich door de maatschap wegsturen met onwrikbare standpunten en eisen, dan is er nauwelijks manoeuvreerruimte en bestaat er grote kans op een moeizaam gesprek met de externe partij. En heeft de vertegenwoordiger het idee een knap onderhandelingsresultaat bij de externe partij uit het vuur te hebben gesleept dat vervolgens door de maatschap als onvoldoende terzijde wordt geschoven, dan komt hij bij de maatschap knel te zitten.
Het is daarom aan de vertegenwoordiger om vooraf heldere maar vooral realistische doelstellingen te formuleren met zijn maatschap, een duidelijk mandaat af te spreken, en de verwachtingen over de tussentijdse en eindrapportage af te stemmen. Daarnaast moet hij voldoende onderhandelingsruimte voor zichzelf behouden, zodat hij de externe partij meer te bieden heeft dan standpunten waarover niet meer te onderhandelen valt. Hou de eigen maten daarom op enige afstand maar betrek ze er wel bij, en waak voor het opleggen van onwrikbare standpunten.
