Blinde vlek
De berichtgeving van onderzoeksbureau COELO – dat in opdracht van de Vereniging Nederlandse Gemeenten onderzoek deed naar de financiële gevolgen voor de gemeenten van de nieuwe zorgtaken – liegt er niet om. Bij ongewijzigd beleid koersen de gemeenten in 2018 af op een begrotingstekort van 4,8 miljard euro.
COELO (Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden) benadrukt dat de mogelijkheden voor gemeenten om dit dreigende tekort te voorkomen beperkt zijn. Voor belastingverhoging hebben gemeenten maar weinig ruimte, stelt het. Zelfs een verdubbeling van de OZB, de belangrijkste gemeentelijke belasting, zou onvoldoende zijn. Ook van doelmatig werken mag niet veel worden verwacht, want de gemeenten zijn juist al veel efficiënter gaan werken. Blijven over – volgens COELO – een verlaging van de vergoeding voor zorgverleners of een eigen bijdrage vragen aan degenen die hulp nodig hebben.
En de maatschappij dan? Was het niet juist de bedoeling dat er een zorgzame samenleving zou ontstaan waarin mensen meer voor elkaar gaan overhebben, zodat kwetsbare mensen minder snel een beroep hoeven te doen op het formele zorgcircuit? Initiatieven hiervoor zijn al op heel veel plaatsen in het land aan het ontstaan, sommige vanuit bewoners in buurten en dorpen, andere vanuit organisaties als WeHelpen of Burennetwerk Amsterdam.
De transitie van zorgtaken naar de gemeente is geen einddoel, maar een begin. Het gaat niet om de gemeenten alleen, het gaat om de hele samenleving. Hoezo ongewijzigd beleid COELO? Afslag gemist?
