Bordeaux
Bordeaux is zo verweven met wijn, dat een verhaal over stad en streek zónder verwijzing naar het druivennat eigenlijk ondenkbaar is. En dus zette wijnjournalist Han Sjakes zijn persoonlijke reistips en -herinneringen op papier, voor wie met eigen ogen eens een kijkje wil nemen in dit Franse wijnwalhalla.
Tekst: Han Sjakes
Wie de wijnregio Bordeaux voor het eerst bezoekt, zal zich waarschijnlijk verbazen over de hoeveelheid wijngaarden. In oppervlakte verschilt deze streek niet zo veel van de Rhône, Provence of Languedoc, de wijngaarddichtheid is er echter flink hoger. Uit de ‘wijnschuur van Frankrijk’, zoals de Languedoc ooit werd genoemd, komt héél veel wijn, maar Bordeaux heeft liefst drie keer zoveel wijngaarden: namelijk 120 duizend hectare. En dat is ongeveer net zoveel als in heel Zuid-Afrika.
Wijn regeert in Bordeaux. Tijdens een bezoek aan de Médoc sprak ik met een wijnmaker in Margaux die een conflict had met zijn dorpsgenoten. Hij was namelijk ook eigenaar van een veld met paarden dat hij weigerde te verkopen, al boden ze hem miljoenen. Een dissident in een eensgezinde community. Hoe haal je het in je hoofd om paarden te laten grazen op een stuk grond dat recht geeft op Appellation d’Origine Contrôlée Margaux?
Ten noorden van de stad Bordeaux komt de aan wijn verwante weelde maximaal tot uiting, vooral ook omdat menig ‘wijnchâteau’ hier ook een écht monumentaal kasteel is. De kastelenroute, La Route des Châteaux-le Médoc langs de beroemde Grands Crus Classés van deze streek, een rit van ongeveer dertig kilometer, mag u dan ook niet overslaan. Met de auto betekent dit grotendeels de D2 volgen van Margaux tot Saint-Estèphe. Wel Google Maps paraat houden, want de meeste châteaus hebben de entree niet aan de provinciale weg.
Aanbellen
Zonder het Google-kompas rijdt u misschien Château Mouton Rothschild voorbij, met zijn bijna neurotisch keurig aangeharkt grindpad achter het vier meter hoge toegangshek, met in mijn herinnering over minstens tweehonderd meter witte kiezelstenen; zo spierwit dat je bijna zou denken dat ze één voor één handmatig zijn opgepoetst. Onnodig te vermelden dat aanbellen bij zo’n beroemde Grand Cru Classé geen optie is. Voor informatie over kasteelbezoeken, georganiseerde wijntours en andere toeristische activiteiten kunt u zich het beste wenden tot de diverse toeristenbureaus in stad en streek. Overigens is ook de zogenoemde Graves Route naar Sauternes ten zuiden van de stad Bordeaux zeer de moeite waard. Volg grotendeels de D1113 op de linkeroever van de Garonne over zo’n vijftig kilometer. Een landschap met meer reliëf en natuur dan in de Médoc, die in wezen een polder is.
Het mooiste wijndorp op veertig kilometer rijden vanaf de stad Bordeaux is het middeleeuwse dorp Saint-Émilion, Unesco Werelderfgoed sinds 1999. Dit levend museumdorpje telt minstens dertig wijnwinkels met kostbare Bordeauxwijnen van het hoogste niveau. Lokale wijnen kunt u proeven en desgewenst kopen in La Maison du Vin de Saint-Émilion op het hoogste punt van het dorp.
Een bezoekje aan de winkel Comptoir des Vignobles staat me nog helder voor de geest. Vraag hier vooral of u even in de kelder mag rondkijken. Een bizar chaotische kruip-door-sluip-door, dat tot aan het plafond is volgepropt met opgestapelde houten kistjes en flessen oude jaargangen zeldzame wijnen. Wat waar precies te vinden is, weet alleen het personeel. En een flink aantal bewakingscamera’s.
Bordeaux (wijn)stad
In de stad Bordeaux kunt u proberen de wijn te ontwijken, maar dat zal niet meevallen. La Cité du Vin, een bijzonder staaltje moderne architectuur dat werd geopend in 2016, kunnen wijnliefhebbers niet links laten liggen. Het imposante gebouw heeft een vloeibaar aandoende vorm, als walsende wijn in een wijnglas. Er is veel te beleven in dit interactieve wijnmuseum en ook kinderen kunnen zich hier vermaken. Tevens is er een uitstekend restaurant (voor lunch en diner) met een fantastisch uitzicht over de stad.
Vlakbij de Place du Bourse bevindt zich Le Bar à Vin, met een geregeld wisselende selectie wijnen per glas uit dertig Bordeaux-regio’s. Op de eenvoudige hapjeskaart onder andere charcuterie, kaas en chocola. Ik heb ook goede herinneringen aan Le Bistro du Sommelier. Het eten is hier traditioneel en aangenaam eenvoudig, de hoofdattractie is de uitgebreide wijnkaart met kostbare top-Bordeauxwijnen voor schappelijke prijzen.
Een populair uitstapje op een klein uurtje rijden van de stad Bordeaux is het badplaatsje Arcachon, vooral om er in een van de vele restaurants aan het binnenmeer Bassin d’Arcachon de lokale topkwaliteit oesters te eten.
Tot slot: een paar minuten lopen vanaf Bar à Vins richting de rivier Garonne ligt de aangenaam brede fiets- en wandelpromenade langs de Garonne (en langs de drie mooiste, majestueuze pleinen van de stad), waar het tweejaarlijkse Bordeaux Fête le Vin wordt gevierd. Dit jaar vindt dit wijnfestival plaats van 23 tot en met 26 juni. Santé!
In de regio Bordeaux zijn er talloze b&b-adressen in wijnkastelen. Met bijvoorbeeld rondleidingen, proeverijen en picknicks in de wijngaard. Twee tips van Han Sjakes, in de categorie ‘très chic’:
*Château Malescasse (Cru Bourgeois AOC Haut-Médoc), een compleet kasteel dat te huur is voor gezelschappen. Ingericht met designmeubelen en gedecoreerd met moderne kunst. Vier slaapkamers, twee salons, een keuken, een eetkamer en zwembad in de tuin. chateau-malescasse.com.
*Château Fombrauge (Grand Cru Classé Saint-Émilion), één van de domeinen van wijnmagnaat Bernard Magrez. De kamers en suites bevinden zich in een 17e-eeuws klooster naast de wijngaarden. De inrichting is ‘over the top’ romantisch, met 18e-eeuwse schilderijen en antieke meubelen. bernard-magrez.com.
Andere handige links: bordeaux-tourisme.com; saint-emilion-tourisme.com; medoc-tourisme.com; bordeaux-graves-sauternes.com.