Chronische pijn de wereld uit

Medisch psycholoog Louis Zantema wil met behulp van virtual reality de wereld bevrijden van pijn.

Zo’n drie miljoen Nederlanders hebben dagelijks pijn. Dat zijn er meer dan het aantal patiënten met kanker, diabetes en hart- en vaatziekten samen. “Heel frustrerend dat er voor hen zo weinig effectieve hulp is”, zegt gz-psycholoog Louis Zantema (36), die jaren­lang op de pijnpoli van Medisch Centrum Leeuwarden werkte. “Ik wil deze mensen controle over hun klachten geven, en ze zo perspectief en hoop bieden.”

Dezelfde wens heeft gezondheids­wetenschapper Magryt Fennema als ze in 2017 voor haar master zorginnovatie stage loopt op de pijnpoli. Zij en Zantema komen samen op het idee een virtual-realitygame tegen pijn te ontwikkelen. “Je brein kan niet goed onderscheid maken tussen de feitelijke en een virtuele wereld”, verklaart Zantema. “Daar maken we bij Reducept dankbaar gebruik van. Met behulp van onze game trainen we de hersenen van patiënten om anders met pijnprikkels om te gaan. Zo ervaren ze minder klachten. We voeren nu een grootschalig randomized controlled trial uit naar de effecten.”

‘Je brein kan niet goed onderscheid maken tussen de feitelijke en een virtuele wereld’

In januari 2018 starten Zantema en Fennema samen een vof. Vervolgens schrijven ze zich in voor zoveel mogelijk start-upcompetities. “Tot onze verbazing wonnen we die bijna allemaal”, aldus Zantema. “Vermoedelijk omdat we heilig geloven in ons product, want concrete resultaten hadden we toen nog nauwelijks. En het potentieel met zo’n grote doelgroep is natuurlijk enorm.”

Aan de wedstrijden is vaak een (klein) geldbedrag verbonden. Verder krijgt Reducept een haalbaarheidssubsidie van 20.000 euro van SNN, een samenwerkingsverband van de drie noordelijke provincies dat innovaties stimuleert. Met al het bij elkaar gesprokkelde geld weten ze een eerste concept te bouwen. Daarna gaat het snel. Zantema zegt zijn baan op om zich volledig op Reducept te kunnen focussen. Een investeringsfonds steekt een half miljoen in het initiatief, ze nemen mensen in dienst en winnen een Europese innovatieprijs.

“Klanten – voor ons zijn dat vooral fysiotherapeuten en revalidatie-instellingen – stonden in de rij. En toen kwam corona.” Om de VR-game goed te kunnen gebruiken, is effectieve begeleiding van een zorgprofessional onontbeerlijk. Tijdens de lockdowns lukt dat niet, met een dalende interesse tot gevolg. “Gelukkig hadden onze investeerders een langetermijn­visie. Daarom hebben we het als bedrijf toch gered en staat het nu stevig. Inmiddels passen zo’n 170 partijen in de zorg Reducept toe.”

Balans

Zantema werkt jarenlang met hart en ziel aan Reducept. Toch mist hij iets. “Zorg verlenen vind ik het allermooist. Daar haal ik de meeste voldoening uit.” De oplossing blijkt simpel: naast Reducept beginnen Zantema en Fennema een psychologenpraktijk. Het merendeel van de week behandelt hij daar nu patiënten. De rest van de tijd geeft hij scholing aan zorgprofessionals over het gebruik van de game. Ondertussen runnen zeven medewerkers Reducept op dagelijkse basis.

Spijt van zijn sprong in het ondernemersdiepe heeft Zantema zeker niet. “Ik weet nu veel beter waar ik goed in ben en waar ik blij van word. Bovendien kunnen we met Reducept meer mensen helpen dan ik in mijn eentje ooit bereik. Door de focus op de zorgpraktijk is mijn leven wel beter in balans. De afgelopen jaren heb ik drie kinderen gekregen. Zo’n jong gezin is lastig te combineren met een startup, waar je 100 procent voor moet gaan.”