De denkfout van Schippers
Wanneer is gebruik van het basispakket wel en niet zinvol voor een patiënt? Die vraag laat zich moeilijk eenduidig beantwoorden, en dit betekent dat minister Edith Schippers het zichzelf niet makkelijk maakt met haar pleidooi om misbruik van behandelingen in het basispakket te voorkomen. En niet alleen zichzelf, maar ook de behandelaars. Ze zegt immers dat haar plan om zorg uit het basispakket alleen aan te bieden als de individuele patiënt er meerwaarde van heeft, uitsluitend gaat werken als artsen hun verantwoordelijkheid nemen.
Het basisidee is goed, maar Schippers maakt een denkfout. Haar plan gaat alleen slagen al de patiënt in staat is om een verantwoorde afweging te maken over wanneer zorg wel of niet zinvol is. Moeilijk voor een leek (wat iedere beginnende zieke is) om te doen. En extra moeilijk omdat je bij ziekte als patiënt in een kwetsbare positie zit: je ziekte maakt je bang en je wilt weer beter worden. Je wilt dus worden behandeld.
Toch is het niet onmogelijk om de patiënt mee te laten beslissen. Niet voor niets wordt tegenwoordig zoveel aandacht gegeven aan shared decision making. De achterliggende redenatie hierbij is: de patiënt van nu is niet meer die van tien jaar geleden. Hij komt met uitdraaien van internet de spreekkamer binnen en is dus al goed geïnformeerd voordat hij voor het eerst tegenover de arts zit. De crux zit in dat ‘goed’, want hoe weet je immers als patiënt welke informatie van internet wel of niet waardevol is? Als Schippers wil dat wij als patiënten verantwoord gebruik gaan maken van het basispakket, zal zij er ook voor moeten zorgen dat wij de beschikking krijgen over informatie die inderdaad waardevol voor ons is. De verantwoordelijkheid hiervoor verleggen naar de behandelaars is té gemakkelijk.
6 reacties
FvW,
de patient anno nu is helemaal niet anders dan die van 10 jaar geleden, dat is alleen in het maakbaarheidsideaal- denken zo.
Een patient die zich laat verwijzen heeft vrijwel altijd een behandelvraag, en om dan de hulpverlener op te zadelen met het afwijzen daarvan is verschuiven van het allocatievraagstuk van politiek naar burger. Daar kun je van mening over verschillen, maar ik ben bang dat het zorgt voor het recht van de sterkste en dat het daarmee niet sociaal is. Dat zal geen standhouden en bij een nieuwe politieke wind wordt het teruggedraaid.
Alberts
22 april 2015 / 08:32Beste Alberts,
de patiënt die zich ‘laat verwijzen’ heeft in ieder geval bijna altijd een informatievraag, en de behandelaar in de tweede lijn heeft een behandel-aanbod. Dat is mijn ervaring in ieder geval, en die van veel ouderen en mensen met een chronische ziekte in m’n persoonlijke omgeving.
Wat de oorzaak daarvan is, aan die vraag wil ik m’n vingers niet branden, maar zodra je van de eerste in de tweede lijn terecht komt met je vraag, ervaren we dat we het systeem worden ingezógen. Gelukkig zie ik óók in m’n omgeving dat mensen internet juist gebruiken om behandelingen af te wijzen, uit te stellen of (vaak minder ingrijpende) alternatieven voor te stellen.
Dat ze minister Schippers nodig hebben om ze de weg op internet te wijzen, dat geluid hoor ik zelf dan weer nooit :).
patient2punt0
22 april 2015 / 09:19Hebben patiënten Edith Schippers niet nodig om hen de weg te wijzen op internet? Een minister die stelt dat ze waarde hecht een shared decision making en die vindt dat patiënt en behandelaar samen moeten beslissen of een behandeling uit het basispakket wel of niet zin heeft, heeft wel een verantwoordelijkheid om de patiënt informatie te bieden op basis waarvan hij kan meebeslissen. De dokter is ervoor opgeleid, de patiënt niet.
Frank van Wijck
22 april 2015 / 17:36@patient2puntnul,
‘het systeem ingezogen’ is toch niet meer dan een persoonlijke beleving. Een professional maakt immers, indien ie volgens de richtlijnen en good practices werkt, de afweging of de baat en de kost in verhouding staan. “Ik zal niet schaden”. Ik vind de ontwikkeling dat internet de bron zou worden van uitstellen/ afstellen in plaats van de behandelkamer geen gezonde.
Alberts
23 april 2015 / 08:56Beste Frank,
welke minister is er voor verantwoordelijk dat we voorgelicht worden om samen met onze loodgieter – opgeleid in loodgieten tenslotte, en onze bank – een beslissing te nemen over klussen, sparen en hypotheken?
patient2punt0
23 april 2015 / 11:38Voorwaarde voor shared decision making is goede voorlichting en de juiste informatie. Zorginstellingen, farmaceuten en medische producenten moet daarom inspelen op de behoefte van de e-patiënt en zelf kwalitatieve en betrouwbare informatie gaan verspreiden.
Hiermee zorgen zij er niet alleen voor dat de patiënt voorziet wordt van de juiste informatie, maar positioneren ze zich ook als betrouwbare organisatie/specialist.
Behandeling Begrepen ontwikkelt sámen met artsen (en patiënten indien mogelijk) kwalitatief hoogstaande en duidelijke animatie-video’s om patiënten uitleg te geven over hun aanstaande behandeling (zorgpad) óf informatie om gedrag te veranderen en zo zorg te voorkómen (preventie).
Dit biedt dus veel toegevoegde waarde voor arts, zorginstelling én patiënt en we zien een duidelijk groeiende belangstelling voor deze vorm van patiëntenvoorlichting vanuit professionals binnen zorginstellingen.
Echter, de kost gaat voor de baat uit.
Het ontwikkelen van dergelijke animaties is vrij complex, tijdrovend en vergt dus een investering. We zien in de praktijk dat individuele zorginstellingen vaak niet de budgetten en/of focus hebben dit te ontwikkelen.
We zijn daarom opzoek naar partijen die een rol kunnen spelen om samenwerking tussen zorgaanbieders te bewerkstelligen om zo samen de kosten te dragen en te profiteren van schaalvoordeel en de uniforme stijl.
Hiermee voorkom je dat elk ziekenhuis het wiel steeds opnieuw moet uitvinden, met alle extra kosten van dien.
Tips dus van harte welkom! 🙂
Olchert Vels
24 april 2015 / 11:12