Hand op de knip

Het is misschien niet heel chic van Maarten Allers (hoogleraar financiën lagere overheden, Rijksuniversiteit Groningen) om ziekenhuizen en voetbalclubs in één adem te noemen als risicovolle organisaties om geld aan uit te lenen. Maar hij heeft natuurlijk wel een punt. Van beide weet je maar nooit of ze over een jaar nog steeds in de eredivisie zitten en of ze dus voldoende inkomsten behouden om hun lening terug te betalen.

Allers doet zijn uitlating in het verlengde van de recente berichtgeving over de twijfels bij D66 in Enschede over de vraag of Medisch Spectrum Twente wel in staat is zijn terugbetalingsverplichting voor de gemeentelening van 17,5 miljoen euro te honoreren. Maar de situatie van MST is verre van uniek. Door het overheidsbeleid de zorg zo veel mogelijk binnen de eerste lijn te houden, staat de omzet van álle ziekenhuizen onder druk. Dit zal de komende jaren beslist niet veranderen, we mogen ervan uitgaan dat de krimp structureel is.

Het feit dat Allers het woord gijzelen (“Je wordt als politiek snel gegijzeld”) gebruikt in relatie tot gemeenteleningen aan ziekenhuizen, zal hem in zorgkringen weinig vrienden opleveren. Vooral omdat het zo onontkoombaar waar is wat hij zegt. Ziekenhuizen hebben bij het vragen om een gemeentelening altijd kunnen zeggen: ‘De gemeente krijgt er heel wat voor terug, een volwaardig ziekenhuis biedt de inwoners immers veel werkgelegenheid’. Zeg dan maar eens nee als gemeente. Maar als de ziekenhuisomzet terugloopt en een personeelskrimp onvermijdelijk wordt, wordt het natuurlijk wel een ander verhaal. Geen enkele gemeente zit te wachten op de dubbele dreiging van een lening aan een van oudsher goede werkverschaffer die niet kan worden terugbetaald én de dreiging van werknemers bij diezelfde organisatie die werkeloze ingezetenen dreigen te worden.

Delen