Hartproblemen: risico’s en symptomen
partnerbijdrage / Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen
Als huisarts zie je als geen ander wat hart- en vaatziekten in de praktijk betekenen. In de ruim 25 jaar dat Jasper Snijders huisarts is, zag hij de risicofactoren opstapelen, de medicatie zich ontwikkelen, maar ook de hartproblematiek wat afnemen. ‘Bij de diagnostiek en bewustwording valt nog wél wat te winnen.’
Snijders heeft een praktijk in Boxtel met ongeveer 3000 patiënten, waarvan hij schat dat ongeveer 5% hartpatiënt is. Hij ziet regelmatig hartinfarcten, cardiomyopathie en ritmestoornissen, vaak met hartfalen als gevolg.
Dat er een Wereld Hart Dag (29 september 2023) in het leven is geroepen, vindt de arts geen overbodige luxe. ‘Bewustwording is echt nodig. Weten wat belangrijke risicofactoren en symptomen zijn van hartproblemen. Risicofactoren zelf zijn geen ziektes, maar elke factor heeft wel een mogelijk gevolg. Roken is vooral slecht voor vaten, hoge bloeddruk kan leiden tot een TIA of CVA en een hoog cholesterol tot hartproblematiek. Overgewicht is dé overkoepelende risicofactor voor alles. In de praktijk is het vaak een combinatie van factoren die kunnen leiden tot complicaties.’
Sigaartje in het ziekenhuis
Natuurlijk is door de tijd heen veel veranderd. ‘Ik herinner me dat mijn opa in de jaren zeventig een hartinfarct kreeg. Hij werd opgenomen in het ziekenhuis, rookte daar af en toe een sigaartje, kreeg wat bezoek en pas na zes weken mocht hij weer naar huis. Nu allemaal onvoorstelbaar.’
Zo’n 30 jaar later startte Jasper Snijders als huisarts. Terugblikkend: ‘Met de komst van bijvoorbeeld statines en ACE-remmers werd al veel gewonnen. De zorg werd gerichter, en hartmedicijnen werden verder ontwikkeld. Ik denk dat daardoor het aantal hartpatiënten minder is geworden. Want een hoog cholesterol behandelen we nu tijdig. De bloeddruk verlagen we gericht. En er is naar mijn mening ook bereidheid om leefstijl aan te pakken. Daardoor voorkomen we echt al problemen.’
Calciumscore en suikertaks
Zijn er nog zaken die naar Snijders’ mening ontbreken qua hartzorg? ‘Medisch gezien zou ik graag zien dat de calciumscore voor huisartsen rechtstreeks toegankelijk wordt.’ Hij doelt op een CT-scan die de kransslagaders checkt op kalk en plaquevorming. De score geeft een goede voorspelling van het risico op een hartinfarct. ‘Omdat het een waardevolle test is, vind ik het efficiënter als patiënten niet eerst langs de cardioloog hoeven.’
Verder vindt hij dat de overheid de ‘botte bijl’ meer mag hanteren. ‘Omdat overgewicht zo veel gevolgen heeft, voel ik echt voor een fikse suikertaks. Of dat we, net als op sigarettenpakjes, een waarschuwing zien bij hoogcalorische voeding. Iets als: ‘Let op; wanneer u dit drie weken dagelijks eet, wordt u 5 kilo zwaarder’.
Vermoeidheid bij vrouwen
Dus je bewust worden van cardiale risico’s en symptomen is echt belangrijk. Wanneer móeten mensen aan de bel trekken bij de huisarts? Naast de cijfers op de weegschaal, is een belangrijk symptoom volgens Snijders het uithoudingsvermogen. ‘Als je altijd 30 kilometer kon fietsen, maar in een paar weken tijd lukt dat ineens niet meer, dan is er mogelijk iets aan de hand. Het is je eigen “inspanningstest” eigenlijk. Verder moeten mannen alert zijn op de klassieke symptomen als pijn op de borst en uitstraling naar de arm. Bij vrouwen kan vermoeidheid een signaal zijn. Dan wil ik eerst hartproblematiek uitsluiten voor ik aan andere oorzaken denk. Je bewust worden van cardiale risico’s en symptomen is echt belangrijk.’
