Hemd van het lijf

Bianca Krijgsman is bekend van het cabaretduo ‘Plien en Bianca’ maar misschien nog meer van haar rol in de comedyserie ‘De Luizenmoeder’. Vorige winter kreeg zij last van eczeem. Het begon met een droge huid op haar scheenbeen. Daarna kreeg ze bulten in haar nek. De huisarts verwees Krijgsman door naar de dermatoloog. Die gaf haar ‘een prednisonprik in mijn bil en het was weg’. Misschien wil je nog meer van deze BN’er weten. Dat kan: ‘Mijn oogleden hangen op mijn neus, ik kan geen oogschaduw meer op. Maar van een ooglidcorrectie komt het maar niet.’

Blijkbaar smullen lezers van de weekendbijlage Mezza* van dit soort informatie want wekelijks worden ze hierop getrakteerd in de rubriek ‘Hemd van het lijf’. Wat boeit hen? Het is maar een vraag. Misschien neig je direct naar een afkeuring, maar juist dan loont het om onbevooroordeeld door te vragen. Wat bezielt Krijgsman om haar ‘medisch dossier’ (hetgeen de ondertitel van deze rubriek is) al dan niet betaald bloot te geven? Geldt voor haar hetzelfde als in de moppersessies met haar cabaretpartner Plien van Bennekom: ‘Klagen is de motor waarop wij draaien’?

Een medisch dossier is een vertrouwelijk document. Behalve de behandelaar(s) heeft in principe alleen de patiënt recht om het medisch dossier in te zien of hiervan een kopie te krijgen. Louter wanneer in dat medisch dossier ook gegevens van anderen staan, mag de zorgaanbieder inzage weigeren omdat het belang van de privacy van de ander daarbij zwaarder weegt dan het belang van de patiënt. Maar niemand kan patiënten natuurlijk verbieden om gegevens uit hun medisch dossier te publiceren, zelfs niet wanneer deze informatie als ‘leuk leesvoer’ wordt aangeboden.

‘Niemand kan patiënten verbieden om gegevens uit hun medisch dossier als ‘leuk leesvoer’ te publiceren’

Er is echter nog een andere kant van het verhaal. Het medisch dossier vormt de neerslag van hetgeen zich tussen arts en patiënt afspeelt. Doorgaans vormt de spreekkamer hiervan het decor. Maar hoe zit het met dokter in zijn of haar vrije tijd of op vakantie? Wettelijk geldt voor elke Nederlandse burger een helpplicht. Nog sterker: wanneer je iemand in levensgevaar níet helpt, ben je strafbaar. Maar wanneer mensen weten dat je dokter bent, wordt vaak nog meer van jou verwacht: dan worden met het grootste gemak medisch dossiers te grabbel gegooid.

In Vorarlberg (Oostenrijk) ligt op 1010 meter hoogte Brand. Het bergdorpje werd twee eeuwen geleden ontsloten, maar raakte pas veel later uit zijn isolement. In 1999 was overvloedige regen voldoende om Brand van de buitenwereld af te sluiten. In de jaren zestig ging ik hier echter met het ouderlijk gezin een paar keer op vakantie. Wanneer mijn geheugen mij niet in de steek laat, logeerden wij in het aloude Pension Arnika, dat als eerste over stromend water beschikte. Hierin zat nauwelijks of geen jodium en dit leidde bij de kinderen van de eigenaars tot struma (krop).

Struma is niet het enige gevolg van een jodiumtekort. De te traag werkende schildklier die hierdoor ontstaat kan ook tot onder meer een groeiachterstand leiden. Als kinderarts werd mijn vader consequent met ‘Herr Dr. Schretlen’ aangesproken. Die kon uiteraard zijn afkomst niet verloochenen. Vraag mij niet naar details maar terwijl ik ’s morgens bezig was om Grieks en Latijn bij te spijkeren (verplicht om over te mogen gaan), behandelde vader kinderen uit het dorp. Het ging dus niet om spoedgevallen maar toch beschouwde vader dit als zijn taak als arts.

Ging vader te ver? In Brand was geen arts maar in het lagergelegen Bludenz wel. Ik zou het zelf niet aandurven en trouwens als huisarts ook niet kunnen. Maar wat wanneer mensen ontdekken dat je dokter bent? Dan blijkt inderdaad dat voor menigeen klagen de motor is waarop men draait. Vermoedelijk hebben heel wat lezers van Mezza gesmuld van het medisch dossier van Bianca Krijgsman. Hopelijk hebben niet al te veel mensen met een droge huid op het scheenbeen en bulten in de nek om een verwijzing voor een prednisonprik in de bil gevraagd.

* Mezza is de weekendbijlage van door DPG Media uitgegeven kranten, waaronder het Algemeen Dagblad. De rubriek ‘Hemd van het Lijf’ over Bianca Krijgsman verscheen in het nummer van 11/12 november 2023