Het nieuwste werken

Er is veel afgedroomd over de gevolgen van internet voor ons werk. In de jaren negentig zou het ‘boerderijmodel’ het helemaal worden. Communicatietechniek maakt je woonplaats irrelevant. Waarom zou je nog in een drukke stad wonen, als je via internet je werk kunt doen? In een uithoek van de beschaving ben je immers voor 100 procent verbonden. Er werd een gouden toekomst voorspeld voor het Groningse en Limburgse platteland.

Het tegendeel is gebeurd. Krantenredacties zijn niet langer veroordeeld tot de bovenetage van hun drukkerij op een treurig industrieterrein. Ze vestigden zich in de stad. Philips verplaatste het hoofdkantoor naar Amsterdam, ver weg van hun andere activiteiten. Veel dienstverleners doen hetzelfde. Wereldwijd is stedengroei in een versnelling geraakt door de komst van snelle communi-catie. Bevrijd van fysieke ketenen, trekt iedereen naar
de grote bevolkingscentra.

Dat is niet helemaal vrije keus. Internet maakt het noodzakelijk om dicht bij elkaar te gaan werken. We kunnen namelijk complexere projecten behappen met internet. We kunnen meer informatie verwerken en de samenwerking met anderen is nauwer, ook buiten de bedrijfsmuren. Die toegenomen complexiteit maakt nabijheid noodzakelijk. Je moet naast elkaar zitten op cruciale momenten en elkaars zweet ruiken. Vanuit een uithoek van de beschaving lukt dat niet.

Om dezelfde reden werkt niet iedereen graag thuis. Tussen wasgoed en hobbykamer vindt geen kruisbestuiving plaats. Ook werkers die traditioneel vanuit huis opereren, verlaten steeds meer hun erf. In een aantal steden ontstaan kantoren die je per dag kunt huren. Daar komen kleine bedrijven en zelfstandigen samen rond de printer en de koffieautomaat. Daar werken tijdelijke projectgroepen en ontstaan nieuwe verbanden.

Ik zit nu zelf ook regelmatig op zo’n deeltijdkantoor. Bij de ‘co-werkplek’ bij mij om de hoek komen niet alleen webdesigners en andere zzp-creatievelingen. Ik sprak ook een houthandelaar, een medisch wetenschapper en een predikant. Hun vragen houden mij scherp. Ik kan overal wonen, maar dit is de beste plek.

Delen