Hoe gezond bent u?
Het afgelopen weekend viel mijn oog op een A4-tje dat tegelijk met een huis-aan-huisblad en een heel dik pakket reclamefolders in de bus viel. Het is eenzijdig bedrukt en bovenaan figureren vier app-achtige iconen: een in frisgroen afgebeeld hart, een gestileerde mensfiguur met gespreide armen en benen tegen een decor dat van geel in oranjerood overloopt, een appel tegen een koningsblauwe achtergrond en een vraagteken in schreeuwend paarsroze. Vooral dat vraagteken trekt aandacht.
De decorkleuren keren terug in de vier woorden die hieronder in koeienletters staan afgedrukt en die zich glimmend van trots spiegelen op het glossy vel: HOE GEZOND BENT U? Links hieronder staat veel kleiner maar wel vetgedrukt in zwart-cursief ‘Health Check’ met daarnaast een vierkant hokje dat reeds met een stoer V-teken is ingevuld. Het zal u duidelijk zijn: u wilt heel graag weten hoe gezond u bent en doet dus mee aan de Health Check.
Wat houdt deze Health Check in? Het kost u weinig tijd en geen geld: “Laat in 10 minuten uw bloedsuiker, bloeddruk én BMI gratis meten (…)” Wauw! In nog geen kwartiertje weet u hoe gezond u bent. Of de gemiddelde lezer weet wat de BMI inhoudt betwijfel ik maar het ligt lekker in de mond en klinkt goed. De Health Check kost niets en je kunt er dus geen buil aan vallen. Helaas kan ik zelf van deze prachtige actie niet profiteren, want onderaan staat: “Deze check is alleen mogelijk als u niet al onder behandeling bent voor diabetes of hoge bloeddruk!”
Liefhebbers kunnen zich melden bij vier verwante apotheken. Hoe zinvol is een bloedsuikerbepaling bij een patiënt die niet nuchter is? Hoe relevant is een eenmalige bloeddrukmeting? Wat zegt de apotheker(sassistente) wanneer de BMI te hoog is? Hoe correct is het om over een Health Check te spreken die zich beperkt tot een bloedsuikerbepaling, een bloeddrukmeting en een meting van de BMI? Kan men met deze Health Check bepalen hoe gezond u bent?
Ik heb mijn twijfels bij dit initiatief dat misschien sympathiek oogt, maar bij nader inzien veel vragen oproept. Het is slechts een kwestie van tijd voordat dit soort acties ook door Albert Heijn en de Hema worden opgezet. Gezondheid wordt steeds vaker geëxploiteerd voor doeleinden waarvan het nut voor de mensen zelf twijfelachtig is en die ook wel eens averechts zouden kunnen uitwerken. De gevaren van medicalisering van onze samenleving en het speculeren op angst worden zwaar onderschat.
Hoe vaak vroeg een patiënt mij niet op de valreep van een consult om nog even de bloeddruk te meten. Mijn vaste reactie luidde: “Ik voldoe aan uw verzoek op de voorwaarde dat u daarna een vraag van mij beantwoordt.” In al die jaren ben ik op deze wijze nooit een patiënt met een verhoogde bloeddruk op het spoor gekomen. Mijn vraag luidde: “Waarom wilt u zo graag de bloeddruk weten?” Deze vraag zou ik graag willen voorleggen aan de vier apotheken die deze flyer hebben verspreid.