Kort-kort-kort

Steeds meer mensen fietsen slingerend door de stad omdat ze even moeten whatsappen. Voor wie dit woord niet kent: ze verzenden een berichtje via WhatsApp, dat is inmiddels populairder dan sms’en. Die berichtjes zijn soms moeilijk leesbaar; wie haast heeft, schrijft een soort steno met veel afkortingen. Klinkers kun je net zo goed weglaten, en sommige woorden moet je hardop uitspreken: ‘cker’ is ‘zeker’, en ‘nx’ is ‘niks’.

Toch hoeft het niet altijd kort-kort-kort. Vooral tienermeiden hebben de neiging woorden langer te maken: ‘kusjEEEs’. Zo sluipen er allerlei nieuwe manieren om emoties uit te drukken de taal binnen.

Taal verandert door de berichtjes. De punt (‘.’) wordt bijvoorbeeld veel minder gebruikt. Want waarom zou je aangeven dat een zin afgelopen is, als je dat zo ook wel kunt zien? Wie daarom een punt typt, heeft daarmee een bedoeling. Uit Amerika is een nieuwe betekenis van de punt komen overwaaien: een uitdrukking van boosheid. Alsof je het letterteken hardop uitspreekt: ‘punt uit’. ‘Ik ga naar de kroeg’ heeft daarom een heel andere betekenis dan ‘Ik ga naar de kroeg.’.

We leren nieuwe manieren om boosheid uit te drukken

Taalbehouders klagen al sinds de eerste sms’jes in de jaren negentig dat hierdoor de taalvermogens afnemen, maar ik ben daar optimistischer over. Nog nooit hebben we zo veel geschreven en gelezen als nu. In een berichtje op de fiets moet het misschien snel, maar taalonderzoekers zien dat de berichten op Twitter al een stuk netter en beter gespeld zijn. De zender weet dat veel mensen kunnen meelezen. De Amerikaanse taalonderzoeker Mark Liberman constateerde dat de gemiddelde woordlengte op Twitter groter is dan in Shakespeares Hamlet.

E-mail is weer anders, veel formeler, ook als de berichten door dezelfde mensen geschreven worden. We zijn heel goed geworden in codeswitching. Als we ons omdraaien en een ander medium gebruiken, schrijven we ook heel anders, alsof het in een andere taal is. Die flexibiliteit maakt whatsappers creatieve taalgebruikers. Maar wel opletten als je de straat oversteekt.

 

Delen