Meer met minder

In mijn voorraadkast staat nog een doos met spaarlampen. Maar dat is inmiddels oude technologie. Ik had nooit gedacht dat het zo snel zou gaan met ledlampen. Nog niet zo lang geleden hield een witte led het een paar uur uit. Nu gaan ze 15.000 uur mee.

Dat is goed nieuws, want ledlampen gebruiken 25 tot 50 procent minder stroom dan spaarlampen. Als iedereen ze gaat gebruiken, hebben we in Nederland één kolencentrale minder nodig. Maar dan moeten we ons wel anders gaan gedragen dan in het verleden.

De klassieke gloeilamp, met een wolfraam gloeidraad, werd ruim een eeuw geleden geïntroduceerd. Die lampen gingen veel langer mee dan de koolstoflampen die daarvoor werden gebruikt. Ze gebruikten ook maar een derde van de stroom. Elektriciteitsbedrijven vreesden daardoor een sterke daling van inkomsten. Het tegendeel gebeurde. Mensen die tot dan toe bij kaarslicht hadden geleefd, konden zich nu het goedkopere elektrisch licht veroorloven. Er moesten elektriciteitscentrales worden bijgebouwd voor de nieuwe lampen in schimmige straatjes, duistere fabriekshallen en schemerige huiskamers.

Het ziet er slecht uit voor de besparing met ledlampen

Een eeuw later heeft iedere Nederlander honderdmaal zo veel licht tot zijn beschikking. Licht is nu ook bijna honderdmaal zo zuinig als toen. Wat we aan de ene kant besparen, geven we aan de andere kant weer uit aan extra licht. Dat is altijd zo geweest, ontdekte de Amerikaanse onderzoeker Jeffrey Tsao. Hij verzamelde gegevens vanaf het kaarsentijdperk tot nu en vergeleek zes verschillende continenten. Het blijkt dat we overal en in alle tijdperken een vast deel van ons inkomen aan licht uitgeven. Als licht tweemaal zo goedkoop wordt, steken we ook tweemaal zoveel lampen aan. Vergelijkbare effecten treden op bij energiebesparing op ander vlak.

Het ziet er dus slecht uit voor de besparing met ledlampen. Net als een eeuw geleden zullen we nieuwe toepassingen voor licht vinden. Het is binnen nog steeds niet zo licht als buiten overdag. Als we willen besparen, zijn zuinige lampen niet genoeg.

 

Delen