Personeelstekort in de zorg

Onlangs trof mij het volgende bericht: Ook huisartsenpost VUmc in voortbestaan bedreigd vanwege IZA (Integraal Zorgakkoord):

“De Spoedeisende Hulp (SEH) van het VUmc sluit volgend jaar voor patiënten die daar niet in behandeling zijn. Eerder sloot de SEH al deels in de nacht vanwege personeelstekort. Met het sluiten van de SEH rijst de vraag of een huisartsenpost in het VUmc nog nodig is. Hierin (IZA) staat onder meer dat ‘duidelijke keuzes’ moeten worden gemaakt over ‘de inzet van schaars personeel en concentratie van faciliteiten’.”

Het zoveelste bericht rond het personeelstekort in de zorg met bijbehorende gevolgen. Bij een korte terugblik op de recente geschiedenis, kun je je niet aan de indruk onttrekken dat dit tekort het logisch gevolg is van zorgbeleid vanuit Den Haag in de hoop de zorg beter, maar vooral ook goedkoper te maken. Zeg maar iatrogeen.

“Mij stond het niet zo bij dat de Nederlandse zorg voor alle Haagse ingrepen zo slecht functioneerde”

In 2014 meldt de uitkeringsinstantie UWV dat er in dat jaar en het volgend jaar naar verwachting 10.000 banen verdwijnen in de zorg- en welzijnssector, doordat zorginstellingen rekening houden met bezuinigingen vanaf 2015. Vooral in de ouderenzorg, de thuiszorg, de jeugdzorg en de gehandicaptenzorg, nadat in 2013 er ook al zo’n 20.000 banen in de zorg- en welzijnssector verloren gingen. 

In 2016 meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek dat het aantal geregistreerde verpleegkundigen flink is gedaald. Eind 2014 waren er 87 duizend minder verpleegkundigen dan in 2013. De daling is een gevolg van de verplichte herregistratie, waarbij eisen zijn gesteld aan recente werkervaring, direct contact met patiënten, en bijscholing.

En in 2018 worden 18 duizend artsen doorgehaald in het BIG-register.

Uit zorgmonitoren van 2022 (VvAA, IZZ) blijkt dat zorgprofessionals nog steeds last hebben van toenemende werk- en regeldruk en een gebrek aan autonomie. In combinatie met schrikbarende uitkomsten als dat 22 procent met burn-outklachten kampt, 40 procent overweegt de zorg te verlaten en 75 procent twijfelt over blijven werken tot het pensioen, klinkt het verwachte tekort van meer dan 137.000 werknemers in zorg in 2032 zeer aannemelijk.

Ik vrees dat het bij vage beloftes blijft zonder daadwerkelijke verbetering van de werkomstandigheden, zolang, sorry mensen, met name politici, verzekeraars, bestuurders en managers de boventoon voeren in het landelijk beleid.

Mij stond het niet zo bij dat de Nederlandse zorg voor alle Haagse ingrepen zo slecht functioneerde, sterker: het stond bekend als één van de beste in Europa. Laat ons voorzichtig zeggen, redelijk op orde.

Ik weet niet hoe het met u zit, maar persoonlijk ga ik, zeker voor de spoedzorg, toch liever voor ‘goede zorg op tijd’ dan ‘de allerbeste zorg te laat’. Of moet ik binnenkort zeggen: beter wel zorg dan geen zorg?

Toegegeven: zonder zorgpersoneel, geen zorgverlening, wat een lage kostenpost betekent, althans op de korte termijn, maar of dit* nu het doel was van de invoer van dit zorgstelsel?

* Get some patients – Yes, Minister – BBC