Pijnpunt
De voorzieningenrechter is niet meegegaan in de eis van de ggz-aanbieders die de aanlevering van patiëntgegevens aan de Nederlandse Zorgautoriteit tijdelijk stop wilden zetten, in afwachting van de bodemprocedure die ze tegen de NZa zijn gestart.
De uitspraak over die bodemprocedure zullen de ggz-aanbieders dus moeten afwachten, en in tussentijd blijft hun verplichting om het patiëntgegevensformulier in te vullen. Zoals bekend hebben patiënten daarbij wel de ruimte om aan de behandelaar kenbaar te maken dat zij bezwaar hebben tegen het invullen van een aantal van deze vragen. Is het denkbaar dat een behandelaar dit omdraait? De patiënt kent en vertrouwt zijn behandelaar. De NZa kent hij niet.
“De trieste constatering is dat we feitelijk niet zoveel zijn opgeschoten sinds 2006”
Waarom de NZa de gegevens wil hebben is duidelijk. Ze wil inzicht in de vraag of patiënten de zorg krijgen die ze nodig hebben en of dit effectief gebeurt. Een doelstelling die aansluit bij de ‘passende zorg’-discussie. En een doelstelling die in breder perspectief ook in het belang is van alle verzekerden. Want passende zorg betekent dat effectief met de zorgkosten wordt omgegaan en dat onze maandelijkse zorgpremie dus betaalbaar blijft. Maar misschien zit hier ook wel een deel van de pijn van de ggz-aanbieders. De patiëntgegevens kunnen inzicht geven in de effectiviteit van hun handelen. Dat is eng.
Het is een pijnpunt dat veel breder speelt dan bij de ggz-aanbieders alleen. De trieste constatering is dat we feitelijk niet zoveel opgeschoten zijn sinds 2006, toen het de bedoeling werd dat de zorgverzekeraars zorg gingen inkopen op basis van prijs én kwaliteit. Dat laatste kan alleen als zorgaanbieders de bereidheid tonen om vanuit het bredere toekomstperspectief van de zorg te denken en te handelen.
2 reacties
Dat het ingewikkelde materie is, blijkt ook weer uit deze column. Of de behandelingen in de GGZ effectief zijn is iets dat niemand liever wil weten dat de behandelaars, de psychiaters psychologen en verpleegkundigen en alle andere hulpverleners in de GGZ. In opleidingen en aan universiteiten is dat steeds een focus binnen het vakgebied. Echter, om goed te kunnen meten moet wel aan bepaalde methodologische en vakinhoudelijke voorwaarden worden voldaan. En dat doet deze dataset allerminst. We weten al uit eerder onderzoek en ervaringen in het buitenland dat de honos+ niet geschikt is voor het beoogde doel van de NZA. Het is vreemd dat de NZA niet ingaat op de kritiek hieromtrent van beroepsorganisaties, hoogleraren en methodiek. Daarnaast is het opmerkelijk dat de gebruikelijke procedures rondom privacy zoals vastgelegd in richtlijnen en wetgeving, niet wordt gevolgd. Informed consent is altijd nodig om tot dataverzameling te kunnen komen, met een opt in. De procedure van de NZA zegt behandelaren dat zij niet actief de patiënt mogen informeren (?) en dat de patiënt zelf moet aangeven als hij of zij wil dat zijn persoonlijke data niet mogen worden meegenomen (opt out). Dat staat haaks op hoe wij in ons land, en in Europa, hebben afgesproken met privacy gevoelige data om te gaan. Daar gaat deze procedure over, en over niks anders. Het is jammer dat deze column dat probeert plat te slaan tot onwil van zorgaanbieders, want dan mis je het punt compleet.
Jan Alberts
7 november 2023 / 08:57Over opt-in versus opt-out wordt serieuze discussie gevoerd (https://www.mednet.nl/nieuws/de-consequenties-van-opt-in-of-opt-out/) dus daarover is het laatste woord nog niet gezegd. Zorgaanbieders mogen hun patiënten overigens wel informeren, stelt de NZa (https://www.nza.nl/actueel/nieuws/2023/07/13/consumentenbond-jaagt-patienten-onnodig-angst-aan).
Afgezien daarvan is denk ik het onderscheid belangrijk tussen zorg enerzijds en zorgstelsel anderzijds. De behandelaars zijn verantwoordelijk voor de zorg voor patiënten. Het NZa is een van de partijen die zich buigt over het zorgstelsel, en onderzoekt manieren om dit toekomstbestendig te maken/houden. Wellicht vraagt dit uiteindelijk om een ander systeem dat ze hiervoor nu gebruikt. Maar als verzekerde zie ik wel het belang van de zoektocht.
Frank van Wijck
7 november 2023 / 09:22