Samen zwijgen

Een jongen parkeert zijn scooter en kijkt verbaasd door de grote ramen van het café waar ik zit. Hij ziet zo’n dertig mensen, meest twintigers, die zwijgend achter een sapje of kop koffie zitten. Sommigen lezen een boek, vaak Engelse literatuur, of schrijven in een mooi ingebonden schrift. Een van de aanwezigen doet een handwerkje. Niemand kijkt op een telefoon; die moest worden ingeleverd bij de ingang en is nu opgeborgen in het telefoonhotel, een glazen kist die als een altaarstuk in de etalage staat. Afrekenen bij de bar blijkt voor de meeste gasten lastig zonder telefoon. Ik ben oldskool en heb nog een betaalpas.

De avond is een digital detox hangout van The Offline Club, een initiatief dat eerder dit jaar startte met een weekendje gezamenlijk individueel lezen. Het werd meteen een groot succes. De club organiseert inmiddels analoge caféavonden en offline diners.

Doelloos bladeren door apps is niet leuk meer

Halverwege de avond worden de soloactiviteiten opzij geschoven en praten we een half uur met elkaar. Aan mijn tafel gaat het gesprek over werkdruk, voor jezelf beginnen en het schrijven met een vulpen. Daarna zwijgen we weer en schrijf ik verder aan een science­fictionverhaal. Aan het eind van de avond is er een rondje met tips voor offline leven. Iemand had een ouderwetse wekker gekocht, een hele stap voor wie alles met de telefoon doet.

Sommigen zijn hier gekomen nadat ze op hun telefoon checkten hoelang ze dagelijks online zijn (in de instellingen bij Android: Digitaal welzijn, bij iPhone: Schermtijd). Volgens de statistieken gebruiken jongeren drie à vier uur per dag sociale media, verdeeld over honderden korte momenten.

De detoxavond stemt tot nadenken over mijn eigen schermtijd. Om er bewuster mee om te gaan, heb ik mijn telefoonscherm op zwart-wit gezet (iPhone: Toegankelijkheid > Weergave > Kleurfilters; Android: Toegankelijkheid > Kleur > Kleurcorrectie). Dat maakt apps afstandelijker en minder dwingend. Sindsdien gebruik ik mijn telefoon efficiënter. Doelloos bladeren door apps is niet leuk meer.