Sollicitatieronde heelkunde

Het is zover, deze week is de sollicitatieronde voor de opleiding chirurgie. Twee keer per jaar mogen de kandidaten chirurgie ten strijde trekken voor deze landelijk vastgelegde opleidingsplekken.

Ik herinner me mijn sollicitatieronde nog alsof het gisteren was. Eerlijk gezegd denk ik dat ik vooral uit beleefdheid was uitgenodigd. Sterker nog, ik vermoed dat ik er zelfs bij de vooraf-bespreking redelijk kansloos uitkwam.

Ik was een wat vreemde eend in de bijt met een opvallend cv, vooral qua diversiteit en originaliteit. Op wetenschapsniveau was ik een mega-amateur met amper één observationeel onderzoek dat nog niet eens afgerond was.

Qua werkervaring scoorde ik hoog, maar anders. Een diploma huisarts op zak, een bijna afgeronde opleiding tot SEH-arts en jarenlange buitenlandervaring. Maar uiteindelijk bleek ik gewoon een type te zijn dat ‘het chirurgenlicht’ wat later zag, vandaar dus mijn latere ommezwaai.

Die laattijdige openbaring was een echte eyeopener, want ik wist eindelijk echt zeker wat ik later (nu dus) wilde worden. Nooit heb ik spijt gehad van die latere volwassenwording, want de weg ernaartoe was mooi en onvergetelijk, ik heb eerder veel kansen kunnen nemen dan er door een laattijdige keuze in beperkt te zijn. 

Er bleek één groot nadeel te zijn, namelijk mijn bijna bejaarde leeftijd van 32 jaar

Behoudens professionele ervaring was ik bovendien al ondergedompeld in het moederschap. Solliciteren voor de chirurgenopleiding met een zoontje van twee jaar vond ikzelf vooral een pre. Ik kon de jury (alleen maar 7 witte vinkjes) duidelijk laten zien dat ik het moederschap en start van een opleiding prima kon combineren.

Maar, er bleek één groot nadeel te zijn, namelijk mijn bijna bejaarde leeftijd. Zo werd het letterlijk benoemd door een chirurg van destijds. Het was zijn aanname dat je met 32 jaar zo goed als afgeschreven bent om nog kneedbaar opgeleid te worden. Gelukkig doe ik het goed op uitdagingen, dus dit argument negeerde ik volledig: gewoon durven varen op mijn onderbuikgevoel. Het allerergste dat zou kunnen gebeuren, was dat ik afgewezen zou worden. Als je het niet probeert, is het zeker kansloos.

En of het nu komt door geluk, toeval of een goede samenloop van omstandigheden, ik werd geselecteerd. Helaas was het feestje van korte duur, drie weken later werd ik gebeld. Er was op landelijk niveau een telfout gemaakt en er bleek één plek minder beschikbaar. Je bent af. Slik. 

Gelukkig mocht ik door op mijn IC-stage en was het bijna vakantie. Een onvergetelijke vakantie was het;  backpacken en hiken aan Lake Louise (Canada) met thuisfront en kind. Ergens in dit overweldigende landschap ging mijn telefoon, de regio-opleider chirurgie aan de lijn. Sofie, goed nieuws voor jou: er is iemand uitgevallen. Of ik binnen vier weken kon starten met de opleiding tot chirurg.

Wil je nog? Volmondig: ja, ik wil. Lake Louise werd nog mooier dan het al was.

En zo kon ik dus, bejaard als ik was, rollatorloos met alle eigen tanden in situ, de opleiding starten. Geen seconde spijt van gehad. Later mocht ik gedurende drie jaar als arts-assistent en regio-vertegenwoordigster aanwezig zijn tijdens deze sollicitatierondes, met ook stemrecht. Halleluja.

Te gek voor woorden dat het aantal opleidingsplekken niet geïndexeerd wordt op basis van maatschappelijke verwachtingen

Het was enorm leerzaam om te kijken hoe toekomstige kandidaten zich presenteren, maar tegelijkertijd  was het ook confronterend om uit stuk voor stuk goed kandidaten chirurgie een selectie te maken. Best een dilemma, want hoe kun je op basis van een brief, cv en een kort sollicitatiegesprek de beste, handigste, chirurgisch precieste, meest empathische chirurg selecteren die voor zichzelf en het team op kan komen zonder arrogant bokitogedrag te vertonen? Liefst eentje die ook nog eens goed kan communiceren, met ICT-ervaring en natuurlijke bestuurlijke kwaliteiten. Bovendien zijn al deze kandidaten echt geen zesjes of zevens. Dit zijn allemaal negens en tien-plussen, dus daarom zijn ze zeker beter bestand tegen werkstress en burn-out? Dacht het niet.

Ik heb een aanvullend selectiecriterium voor de jury: misschien dat flexibiliteit en vermogen tot omdenken ook moet meetellen. De baangarantie is namelijk bijlange na geen 100 procent en dus kan er wel wat aanpassingsvermogen nodig zijn om na een zesjarige medisch specialistische opleiding, gevolgd door minstens drie, vier verhuizingen, langeafstandrelaties en tig ziekenhuis-switchen alsnog gedwongen te worden om een ander carrièrepad te kiezen.

Of, moet de banenmarkt omdenken? Want het is toch te gek voor woorden dat ondanks de te verwachten tekorten in zorgpersoneel, vergrijzing van de bevolkingen en de toegenomen en (terechte) wens tot betere werk-leefbalans, het aantal opleidingsplekken niet geïndexeerd wordt op basis van maatschappelijke verwachtingen?