Van zz naar gg

In politiek Den Haag worden net als in de gezondheidszorg veel afkortingen gebruikt. Bij sommige moet je steeds weer even nadenken waar ze voor staan.

In 2010 werd door de Raad voor de Volksgezondheid & Zorg (RVZ) een nota uitgebracht waarin werd gepleit voor een omslag van denken over ‘zorg en ziekte’ naar ‘gedrag en gezondheid’. Het aanhalen van deze slogan werd als nieuw omarmd en ieder die er toe deed in de zorg sprak over het nieuwe denken: van zz naar gg. Keer op keer moest ik opzoeken waarvoor die afkortingen stonden.

Gezondheid werd het adagium en ook in het recente rapport van de RVZ ligt de focus op gedrag. Een goede gezondheid begint bij jezelf. Preventie is van belang, zodat ziekte en zorg niet of minder aan bod komen.

Het is echter helemaal niet bewezen dat ongezond gedrag bij iedereen tot ziekte leidt. Daarnaast kan iemand wel gezond willen leven, maar wordt de mate waarin dat lukt ook bepaald door de omstandigheden waarin hij leeft. Het kunnen hanteren van stress blijkt verder bij ieder van ons verschillend.

In een scriptie van Cathy Cruwys-Ververda vond ik een toelichting op een onderzoek van A. Antonovsky naar het ontstaan van gezondheid. Hij introduceerde het begrip salutogenese. Hij geeft aan dat wat gezondmakend is, neerkomt op drie aspecten:het gevoel de situatie te begrijpen, de zin er van in te zien, en invloed uit te kunnen oefenen.

Wat me zorgen baart, is dat in een tijd van veel ontslagen en veel werkloosheid, de mensen met goede gezondheid langzaamaan tekenen kunnen vertonen van ongezond gedrag en ziekte. Een mens heeft structuur nodig, wil zich gewaardeerd voelen, wil sociale contacten. Natuurlijk kunnen vrijwilligerswerk en mantelzorg ook een goede dagbesteding zijn, maar het ongewild niet innemen van een plaats op de arbeidersmarkt laat vaak diepe sporen na. Daar komt dan ook nog het financiële probleem bij.

Als we dan even de bovengenoemde drie aspecten in acht nemen, begrijpt u wel dat die niet opgaan voor iemand die net zijn ontslag heeft gekregen.

Als iemand die haar brood verdient in de gezondheidszorg volg ik de discussies over de bezuinigingen in de zorg. De berichten over ontslagen en jongeren die moeilijk of niet aan werk komen baren me echter steeds meer zorgen. Niet van zz naar gg maar van ww naar zz. Dat de kosten in de zorg daardoor kunnen stijgen lijkt mij niet ondenkbaar.