Uitslag VvAA-top 100

Wie heeft de grootste betekenis (gehad) voor de Nederlandse zorg? In aanloop naar het VvAA-jubileum stelden we u die vraag. Leden droegen in totaal maar liefst 374 namen aan. Met stip op 1: Els Borst.

1) Els Borst

Beeld | ANP – Marcel Antonisse

Met overtuiging stemden Arts en Auto-lezers Els Borst (1932-2014) naar de eerste plaats van de top 100. De meest genoemde reden: Borst stond aan de wieg van de ‘nog steeds degelijke euthanasiewet’ en schreef daarmee geschiedenis. Meerdere stemmers noemen haar de beste minister voor volksgezondheid ooit. Ook haar open en eerlijke karakter en haar professionaliteit, gedrevenheid en vasthoudendheid worden geroemd.

2) Willem Kolff

Beeld | ANP – Robert Vos

Het is moeilijk voor te stellen hoeveel levens Willem Kolff (1911-2009) met zijn uitvindingen, waaronder de kunstnier en het kunsthart, heeft gered. Tientallen miljoenen, zoveel is zeker. Kolffs erfenis als een van de belangrijkste medische pioniers van de 20ste eeuw is onmiskenbaar, vinden veel Arts en Auto-lezers. En toch is zijn naam buiten de geneeskunde nauwelijks bekend.

3) Aletta Jacobs

Beeld | ANP – culture images

Een erelijst waar je u tegen zegt: als eerste vrouw in Nederland worden toegelaten aan een universiteit, als eerste vrouw worden beëdigd als arts én als eerste vrouw promoveren. Aletta Jacobs (1854-1929) presteert het. Bijna een eeuw na dato inspireert het boegbeeld Jacobs nog altijd. Zo schrijft een stemmer: “Ze bereidde de weg voor alle vrouwelijke artsen na haar.”

4) Marcel Levi

Beeld | ANP/ Hollandse Hoogte/ Jean-Pierre Jans 

Deskundig. Integer. Moedig. En ook: een aanpakker, een inspirator en een alleskunner. Het zijn zo maar wat van de kwalificaties die VvAA-leden toekennen aan internist en hoogleraar Marcel Levi (1964). Sinds 1 april 2021 is Levi voorzitter van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) en daarmee boegbeeld van de wetenschap. Daarvoor gaf hij vijf jaar leiding aan verschillende ziekenhuizen in Londen, onder andere tijdens de heftigste pieken van de coronacrisis.

5) Willem Einthoven

Beeld | ANP / Science Photo Library

Slechts drie Nederlanders wisten ooit de Nobelprijs voor ‘Fysiologie of Geneeskunde’ te winnen. Willem Einthoven (1860-1927) doet dat in 1924, voor de ‘ontdekking van het mechanisme van het elektrocardiogram’, oftewel het ECG. “Met deze uitvinding drukt hij tot op de dag van vandaag wereldwijd zijn stempel op de gezondheidszorg”, zoals een VvAA-lid schrijft.

6) Hans Kooistra

“Bijna alle veterinairs in Nederland kennen Hans Kooistra“, schrijft een VvAA-lid in toelichting op de stem voor deze hoogleraar diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht. “Hij is altijd enthousiast en probeert bij nascholingen onze hersenen te laten kraken met pittige casuïstiek.” Kooistra, sinds 1990 dierenarts, werd in 1997 erkend als Europees specialist interne geneeskunde van gezelschapsdieren.

7) Michelle van Tongerloo

Beeld | Maartje Brockbernd

‘Een reddende engel voor dak- en thuislozen en mensen zonder status of verblijfsvergunning’. Zo typeert een VvAA-lid Michelle van Tongerloo (1983), die behalve als huisarts ook als straatarts in de Rotterdamse Pauluskerk werkt. Op sociale media vraagt ze veelvuldig aandacht voor de problemen van haar patiënten, en voor de institutionele en wettelijke obstakels waar ze bij het regelen van hulp tegen aanloopt.

8) Herman Boerhaave

Beeld | Rijksmuseum Amsterdam/ Cornelis Troost

Arts, anatoom, botanicus, scheikundige en onderzoeker Herman Boerhaave was een internationale superster avant la lettre. Als hoogleraar bekleedde hij drie verschillende leerstoelen aan de Universiteit Leiden, de instelling waarvan hij later rector magnificus zou worden. Ook was hij er directeur van de Hortus Botanicus. Boerhaaves lijfspreuk was Simplex veri sigillum, eenvoud is het kenmerk van het ware.

9) Piet Borst

Beeld | ANP/ Hans van den Bogaard

Emeritus hoogleraar klinische biochemie en moleculaire biologie Piet Borst (1934) studeerde geneeskunde aan de Universiteit van Amsterdam, waar hij in 1969 hoogleraar werd. In de loop van zijn carrière doet hij verschillende ontdekkingen, bijvoorbeeld hoe kankercellen resistent worden tegen chemotherapie. Het belang van zijn baanbrekende kankeronderzoek kan niet worden overschat, vinden verschillende VvAA-leden.

10) Frans Huygen

‘De vader van de huisartsgeneeskunde’, zo omschrijft een VvAA-lid Frans Huygen (1917-1998). De in Utrecht geboren Huygen studeert daar in 1943 af, net voor de universiteit wordt gesloten. Nog in de oorlog vestigt hij zich als huisarts in het Gelderse Lent. Vanaf het begin van zijn carrière zet hij zich in voor verdere professionalisering van de huisartsgeneeskunde. Zo is hij in 1956 medeoprichter van het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG).


Verantwoording
Ter ere van het 100-jarig bestaan van VvAA zet Arts en Auto 100 personen in de schijnwerpers die volgens leden belangrijk zijn (geweest) voor de zorg. Hoewel de peiling zeker niet representatief is, kunnen we er wél uit opmaken dat VvAA-leden veel waardering hebben voor coryfeeën uit het verleden. Maar dat zij óók oog en respect hebben voor het werk dat collega’s anno 2024 doen.

Lees de volledige VvAA-top 100 hieronder.

VvAA-top 100

1 – Els Borst
2 – Willem Kolff
3 – Aletta Jacobs
4 – Marcel Levi
5 – Willem Einthoven
6 – Hans Kooistra
7 – Michelle van Tongerloo
8 – Herman Boerhaave
9 – Piet Borst
10 – Frans Huygen
11 – Antoni van Leeuwenhoek
12 – Angela Maas
13 – Bob Smalhout
14 –
Guido Tytgat
Toine Lagro
16 –
Bob Pinedo
Wanda de Kanter
18 – Sander de Hosson
19 –
Ernst Kuipers
Jan Roorda
21 –
Dick Scholten
Veerle Smit
23 – Isabel van Hövell
24 – Samuel Sarphati
25 –
Danka Stuijver
Diederik Gommers
Doreen Vermeulen-Cranch
Ite Boerema
Jan van Es
Jon van Rood
31 –
Alexander Fleming
Maria van den Muijsenbergh
33 – Liesbeth van Rossum
34 – Kees Huibregtse
35 –
Catharina van Tussenbroek
Clariet Kok-van Alphen
Conny de By
Conny van Ravenswaaij
Dos Winkel
Jan Joost Meijs
Peter Bennemeer
Rob van Zon
Shakib Sana
44 –
Andrea Evers
Hettie Suurd
Jos de Blok
47 –
Alfons Olde Loohuis
Antonius Mathijsen
Hein Wellens
Joep Bartelsman
Romée Snijders
52 –
Bart Meijman
Erik Scherder
Gerrit-Jan Kloosterman
55 –
Ab Klink
Jacobus Gerardus Gerbrant Borst
Jan Kremer
58 –
Arie Querido
Cornelia de Lange
Evert van Ballegooie
Franciscus Cornelis Donders
Sophie Redmond
63 – Marion Koopmans
64 –
Andries Querido
Henny Verhagen
Huug Obertop
Pia Dijkstra
68 –
Gerard Zeilmaker
Sander van Deventer
70 –
Karine van ‘t Land
Willem Drees
72 – 100
Albert Gerard Brom
Antoinet Oostindiër
Anton de Wijer
Anton Maes
Armand Girbes 
Astrid Oosten
Bart Oppedijk
Bas Oldenburg
Ben Polak
Boyd Thijssens
Branco van Danzig
Christianne Bruschke
Clementine Wijkman
Daniëlle van der Waal
David de Wied
Denise Eygendaal
Dick Meeuwis
Dick van Bekkum
Didi Landman
Durk Zandstra
E.G. Leffenaar
Elkana Hoenders
Esther Bertholet
Geert Bossers
Guido Bartelink
Gunilla Kleiverda
Han Brunner
Hans van der Hoeven
Heleen de Wit
Henri Dunant
Herman Koenen
Hes Korsten-Bouma
Hippocrates
Jack Bennebroek Gravenhorst
Jan Boer
Jan de Haan
Jan Hendriks
Jan Nico Homan van der Heide
Jan Scholten
Jan van Hooff
Jan Vingerhoets
Jan Willem Brinkman
Jansje Gretha Schuiringa
Jef Mulder
Jelle Barentsz
Jim van Os
John Hess
John Snow
Joop Raams
Judith Zadoks
Jurgen Damen
Leo Visser
Leo Wetzels
Lester du Perron
Lidwien Bernsen
Lieneke van de Griendt
Liffert Vogt
Lucie du Quesne van Brunchem
Maarten van der Elst
Maayke Hunfeld
Machteld Huber
Marco de Vries
Marian Kaljouw
Marianne de Jong
Marina Eckenhausen
Marja Diemel
Michiel Eijkman
Michiel Trouw
Nico van Hasselt
Paul Broens
Paul Helders
Paul Mandigers
Rudy Hermans
Rutger Jan van der Gaag
Sjoerd Repping
Talitha Hoppe
Tekke Huizinga
Tiete Damsté-Terpstra
Victoria Mats 
Willem Vaalburg
Willem Wernink
Wink de Boer
Wouter Bos
Zuster Immaculata

Delen