Ad Verbeek (1945 – 2024)

In 1977 beschikte Ad Verbeek als eerste oogarts in Nederland over een echoapparaat. Meerdere generaties werden onderwezen door pionier Verbeek, die voor veel arts-assistenten een oogheelkundige vader was.

Eigenlijk wilde Ad Verbeek huisarts worden. Maar na drie jaar in het vakgebied te hebben rondgekeken, besloot hij naar de oogheelkunde te switchen. “De regelmatige confrontatie met de dood bleek niets voor hem”, vertelt gepensioneerd oogarts Jos Rademakers, die Verbeek in 1980 leerde kennen in het Radboudumc, het ziekenhuis waar Verbeek dertig jaar werkte.

“We werden dierbare vrienden. Ad was een prachtig mens: attent, crea­tief, grappig en vooral betrokken. Zijn patiënten waren het centrum van zijn bestaan. Als arts stimuleerde hij me de mens achter het oog te zien. En ook om altijd te blijven vragen of we wel het goede deden.”

‘Ad was attent, grappig, creatief en vooral betrokken’

Ook oogarts Niels Crama leerde Verbeek als opleider kennen. “Hij was er altijd, voor patiënten én voor collega’s. Toen ik nog maar net op de afdeling werkte en begon te twijfelen aan mijn keus voor de oogheelkunde, nam Ad me mee naar de OK om me de beginselen van de netvliesoperaties bij te brengen. Daarmee ontstak hij de vlam voor het vak in mij.

Hij was een charismatische man, een dokter en onderwijzer in hart en nieren. Zijn ‘guilty pleasure’ was het lezen van roddelbladen in de koffiekamer van de OK. Voor zijn afscheid hebben we daarom een speciale Privé gemaakt, vol met zogenaamde roddels uit het circuit. Hij heeft veel voor mij persoonlijk betekend, maar nog veel meer voor ons vak.”

Crama doelt op het feit dat Verbeek in 1977 het echoapparaat in de Nederlandse oogheelkunde introduceerde. Daarmee stond hij, net een jaar specialist, aan de wieg van het gebruik van deze baanbrekende techniek in de oogheelkunde. Het belang daarvan kan volgens oud-collega Rademakers niet worden overschat.

‘Jarenlang werden alle patiënten in Nederland met mogelijke oogtumoren naar Ad verwezen’

“Dankzij de komst van de echografie heeft bijvoorbeeld de net­vlieschirurgie een enorme vlucht genomen. Hetzelfde geldt voor oncologische diagnostiek. Jarenlang werden alle patiënten in Nederland met mogelijke oogtumoren naar Ad verwezen. En een groot deel van de oogartsen die nu met echografie werken – inmiddels is op elke afdeling oogheelkunde een echo­apparaat te vinden – zijn door Ad opgeleid. Zij staan allemaal op zijn schouders.”

Verbeek ging voor zijn patiënten door het vuur en zette alles op alles om de oorzaak van klachten te achterhalen. Deden anderen dat volgens hem onvoldoende, dan nam hij geen blad voor de mond, aldus Rademakers. “Of het nu ging om de directie, de zorgverzekeraar, een collega of een manager. Het taal­gebruik in zijn brieven loog er niet om, al wist Ad zijn boosheid altijd wel met humor en woordspelingen te verzachten.”

Vanwege een chronische longziekte moest Verbeek op zijn 60e stoppen met werken. Maar ook daarna bleef hij, tot vlak voor zijn dood, patiënten en vrienden adviseren en steunen. Het tekende hoe hij was, als dokter en als mens.