Bruggen slaan in muziek en zorg

Arts, pianist en componist Daniëlle Bourne is op haar best wanneer ze al haar talenten tegelijk kan benutten. “Als ik me op één ding focus, word ik te perfectionistisch.”

Er zijn mensen die beweren dat je, om echt succesvol te worden, altijd één doel voor ogen moet hebben. Daniëlle Bourne (37) bewijst al haar hele leven het tegendeel. Gelijktijdig met haar studie geneeskunde volgde ze een voltijdopleiding aan het Utrechtse conservatorium. Haar coschappen com­bineerde ze met pianoconcoursen en optredens in binnen- en buitenland.

Inmiddels componeert ze ook, naast het runnen van haar eigen praktijk voor integrale geneeskunde en haar piano­school. “Ik geniet ervan om mezelf uit te dagen”, vat ze haar drive simpel samen. Een specifiek doel heeft ze daarbij niet voor ogen. “Ik ben niet iemand die een pad uitstippelt. In plaats daarvan volg ik mijn gevoel. Ik zie wel waar ik uitkom.” Uit ervaring weet ze inmiddels dat ze het best gedijt bij afwisseling. “Als ik me op één ding focus, word ik te perfectionistisch. Ik geloof trouwens dat variatie de sleutel is voor een goede gezondheid. Anders krijg je RSI in je hoofd.”

Verschillende werelden

Muziek maken werd Bourne met de paplepel ingegoten. Haar ouders, zus en twee broers spelen allemaal een instrument. Het was dus haast vanzelfsprekend dat zij, net als haar moeder, achter de piano plaatsnam. Niet gedwongen, maar omdat ze er plezier in had.

‘Ik werd gedwongen de controle los te laten’

Al snel bleek Bourne talent te hebben. Op de middelbare school werd ze tot de vooropleiding van het conservatorium. toegelaten. En samen met haar jongere broer (die cello speelt) vormde ze elf jaar lang een succesvol klassiek duo. Dat ze daarnaast ook geneeskunde wilde studeren, had te maken met haar altijd aanwezige drang naar variatie. “Het is fijn om het creatieve én het feitelijke deel van mijn brein te gebruiken”, zegt ze daarover. “Verder vind ik het heel waarde­vol om me in twee totaal verschillende werelden te begeven. Als dokter heb ik daar trouwens ook baat bij. Het helpt me om me in allerlei personen en situaties te kunnen verplaatsen.”

Holistische aanpak

In het vijfde jaar van haar geneeskunde­studie begon Bourne te twijfelen of ze de juiste beroepskeuze had gemaakt. “Overal om me heen zag ik uitgebluste dokters die patiënten – vaak tijdelijk – oplapten. Tijd en ruimte om achterliggende oorzaken van klachten aan te pakken, was er niet.” Ze besloot haar blik te verbreden en voltooide de opleidingen Integrative Medicine en Leefstijlgeneeskunde en Western Medical Acupuncture. “Beide zijn evidence based”, benadrukt ze. “Desondanks deinzen collega’s soms terug als ik ze erover vertel. Alsof ik me met hekserij bezighoud. Terwijl er zo veel wetenschappelijk bewijs is voor de effectiviteit van bijvoorbeeld medische acupunctuur.”

De opgedane kennis past ze nu toe in haar eigen praktijk. “Daar sla ik een brug tussen reguliere geneeskunde, wetenschappelijk onderbouwde complementaire geneeskunst en leefstijlgeneeskunde.” Betekent het dat ze definitief afstand heeft genomen van de reguliere zorg? “Absoluut niet. Ik werk samen met verschillende reguliere artsen en ik sluit niet uit dat ik ooit terugga naar het ziekenhuis. Maar alleen als ik daar op een holistische manier het artsenvak kan uitoefenen.”

Bevrijdend

Tijdens haar coschappen werkte Bourne twee maanden in een missieziekenhuis in Malawi. Haar ervaringen daar veranderden haar kijk op muziek én op geneeskunde. “Er was een ziekenhuisband met medisch personeel, die twee keer per week optrad. In plaats van dat ze van bladmuziek speelden, zoals ik als klassiek geschoolde pianist had geleerd, improviseerden de muzikanten erop los. Dat kan ik niet, was mijn eerste reactie. Klassieke muziek – en geneeskunde – gaan over perfectie en doen wat is voorgeschreven, in bladmuziek of protocollen. In deze band werd ik gedwongen beide los te laten en me door mijn lichaam te laten leiden. Eerst was dat heel ongemakkelijk, maar al snel voelde het heel bevrijdend.”

Door die ervaring werd volgens Bourne een creatieve la in haar opengetrokken. Ineens hoorde ze overal nieuwe melodieën. “Vanaf dat moment ben ik zelf gaan improviseren, en ook gaan componeren. Daar genoot ik zo van dat ik een tijd lang helemaal geen klassieke stukken meer wilde spelen. Die voelden als een keurslijf. Intussen doe ik weer allebei. Ook in de muziek wil ik zo bruggen slaan.”

De nieuw gevonden muzikale vrijheid werkt door in haar medische praktijk. “Bij improvisatie reageer je associatief. Dat doe je ook als je componeert. Het stimuleert me om buiten de kaders te denken, nieuwe verbanden te leggen en naar het grote geheel te kijken. Oók in mijn werk als arts. Het helpt me te horen wat patiënten níet zeggen, en op een ander niveau verbinding te maken.”­

Op zondag 6 oktober 2024 soleert Daniëlle Bourne bij het jaarlijkse optreden van het Nederlands Doktersorkest in Arnhem. Het orkest speelt dan stukken van Mozart, Strawinsky en Humperdinck, maar ook twee eigen composities van Bourne voor piano, zang en orkest.

Een deel van dit concert wordt nogmaals uitgevoerd tijdens het jubileumcongres van de KNMG op 10 oktober in Den Bosch. Meer informatie: nederlandsdoktersorkest.nl