‘Dit bestaan past bij me’

In het negende seizoen van het KRO-NCRV-programma Boer zoekt Vrouw verovert Annekim Geerdes het hart van Marc, een van de boeren uit de serie. Beiden werken en wonen in Zambia; Annekim is er wildlife dierenarts.

Tekst: Martijn Reinink | Beeld: Linelle Deunk

Maar liefst 829 brieven krijgt boer Marc, tilapiakweker in Zambia, in de eerste aflevering van Boer zoekt Vrouw Internationaal 2017. Uiteindelijk kiest hij voor the girl next door, Annekim Geerdes, wildlife dierenarts in hetzelfde land. Ruim vier miljoen kijkers zien hoe Marc haar de liefde verklaart. Al voor het officiële keuzemoment, tijdens het mango’s plukken.

Marc en Annekim zijn nu een half jaar samen. Ze wonen nog apart. “We doen het rustig aan”, zegt de dierenarts. “Marc zit inhet zuiden van Zambia, ik werk voornamelijk in het westen van het land.”

Ten tijde van de BzV-uitzendingen zijn ze ook in Afrika, waardoor ze van ‘alle heisa in Nederland’ niet zo veel meekrijgen. Wel ontvangt Annekim vele berichten en verzoeken, onder meer van studenten diergeneeskunde. “Of ik iets voor ze kan betekenen of ze aan een stageplek kan helpen. Maar in mijn huidige functie kan ik ze helaas niet op sleeptouw nemen. Wel vertel ik ze hoe ik het destijds zelf heb aangepakt.”

Nadat Annekim in 2010 haar bachelor aan de Universiteit Utrecht heeft afgerond, gaat ze voor een half jaar naar Zuid-Afrika om daar met een wildlife dierenarts mee te lopen. “Ik was op slag verliefd op het land en het werk.” Ze besluit te blijven. De UU biedt haar de kans in Afrika de klinische rondes en haar onderzoek te doen. Voor de examens keert Annekim terug naar Nederland, maar ook na haar studie blijft ze in Zuid-Afrika werken. Als vrijwilliger, onder toezicht van een dierenarts. Want zonder staatsexamen, dat voor een buitenlander bijna onhaalbaar is, mag ze niet als dierenarts aan de slag. In Zambia zijn de regels wat minder strikt. Mede daarom zegt Annekim ja als ze in 2016 wordt gevraagd voor het GRI-Wildlife Veterinary Project in dat land. Al staat ze ook hier onder supervisie van een overheidsdierenarts. “Ik moet hem altijd bellen voordat ik een dier behandel. Dan leg ik uit: ik ga dit en dit doen. En het is altijd oké.”

‘Er is hier een groot tekort aan dierenartsen, maar ze zijn er niet zo happig op om buitenlanders aan te stellen’

Intussen is de BzV-deelnemer al zestien maanden bezig om zich in Zambia te registreren als dierenarts. “Ik word van het kastje naar de muur gestuurd. Er is een groot tekort aan dierenartsen, maar ze zijn er hier niet zo happig op om buitenlanders aan te stellen.” Consequentie is dat ze nog steeds als vrijwilliger werkt. Voor een vergoeding van 200 euro per maand. “Geld is geen drijfveer. Als dat zo zou zijn, had ik in Nederland moeten blijven, maar ik hou van het leven en het werk hier.”

Dat werk doet ze met zeer beperkte middelen. “We hebben geen röntgen- en echoapparaten. Het is vaak gissen. Veel experimenteren, trial and error. Soms heb je simpele hulpmiddelen nodig en dan krijg je nog de verkeerde.” Zoals die keer dat ze de staart van een jonge olifant moet amputeren. “De staart was er half afgebeten, waarschijnlijk door een krokodil. De wond was zwaar geïnfecteerd. Stond ik daar met vier tangetjes, een pincet en een verbandschaar. Ik moest hechten met een ronde in plaats van een snijdende naald. De antibiotica die ik wilde geven, was er niet. De pijnstilling was er alleen in tabletvorm, terwijl ik een injectie wilde geven. Het heeft drie maanden geduurd voordat de wond helemaal genezen was.”

Illegaal wild vlees

Met het GRI-Wildlife Veterinary Project richt Annekim zich op bedreigde diersoorten en op dieren die door menselijk toedoen zijn verwond. Een enkele keer komt zo’n verwonding door een aanrijding. Meestal zijn stropers verantwoordelijk. “Het Kafue National Park waar ik werk, is zes miljoen hectare groot”, vertelt ze. “Het is heel wild. Bij lange na niet zo toeristisch als de parken in Zuid-Afrika. Stropers kunnen er helaas ongestoord hun gang gaan. Ze jagen op olifanten voor de slagtanden en er wordt veel ‘bushmeat’ verhandeld. Illegaal wild vlees, dat van allerlei dieren kan zijn en waar men grof geld voor betaalt.”

Grotere plaatje

Van internationale toeristen krijgt Annekim weleens de vraag wat het voor zin heeft om drie of vier olifantjes te redden. ‘Daar red je de populatie niet mee.’ “Dat klopt”, antwoordt ze dan. “We redden er de populatie niet mee, maar je moet kijken naar het grotere plaatje. Deze olifanten zijn onze mascottes. Mensen kunnen op afstand naar ze komen kijken. Er komen Zambiaanse schoolklassen langs. We willen kinderen bewust maken van wat er rondloopt in hun land en hoe belangrijk het is dat we deze dieren beschermen. Ook voor het toerisme en de kansen die dat biedt. Daar ligt een enorme uitdaging, want de bevolking is zich daar totaal niet van bewust.”

Annekim hoopt aan dat bewustzijn een steentje bij te dragen. Verder droomt ze ervan ooit een eigen opvangcentrum te openen voor dieren die gerehabiliteerd moeten worden, in combinatie met een veterinaire kliniek. “In een Afrikaans land. Welk land maakt niet  zo veel uit.” En keert ze ooit terug naar Nederland? Huisje, boompje, beestje met boer Marc op het platteland? “Nee, dit bestaan past bij me. Bovendien vind ik Nederland te klein, te druk en te veel gericht op het individu. En als dierenarts kan ik hier in mijn ogen meer het verschil maken.”

Voor meer informatie over het GRI-Wildlife Veterinary Project en andere projecten van de Zambiaanse organisatie Game Rangers International: gamerangersinternational.org