Favoriete pil – De ondernemende staat
Maurits de Brauw (Rotterdam, 1956) is bariatrisch chirurg in het MC Slotervaart in Amsterdam. Zijn favoriete pil: De ondernemende staat (The Entrepreneurial State) van de Italiaans-Amerikaanse econoom Mariana Mazzucato.
Tekst: Frank van Kolfschooten | Beeld: De Beeldredaktie/Maarten Boswijk
“Ik was altijd een liberaal die geloofde in de heilzame werking van de vrije markt”, zegt bariatrisch chirurg Maurits de Brauw van het Amsterdamse MC Slotervaart. “Maar door De ondernemende staat ben ik gaan beseffen dat de staat juist een belangrijke rol kan en moet spelen bij vernieuwingen en maatschappelijke verbeteringen. Een eyeopener.”
De Italiaans-Amerikaanse econoom Mariana Mazzucato laat in haar boek zien dat de meeste baanbrekende technologie en geneesmiddelen die bedrijven op de markt hebben gebracht, mogelijk is gemaakt door risicodragende overheidsinvesteringen in research die aan de basis van deze innovaties staat. “Neem de iPhone”, zegt De Brauw. “De technologie daarachter schrijven wij toe aan briljante ideeën van Steve Jobs, maar alle relevante onderdelen daarvan komen voort uit overheidsgestimuleerd onderzoek: microprocessoren, geheugenchips, touchscreens, lithium-ion batterijen, algoritmes, http, html, gps, noem maar op.”
Mazzucato kijkt in haar boek ook naar de toekomst en stelt dat de omslag naar duurzame energie onmogelijk is als de overheid niet investeert in technologie. “En om die groene revolutie tot stand te brengen moet de staat ook investeren in bewustwording en mentaliteitsverandering bij het publiek”, zegt De Brauw.
‘De vrije martk gaat ons niet bevrijden van obesitas’
Mazzucato’s inzichten zijn volgens hem onverkort van toepassing op zijn eigen werk: de bestrijding van obesitas. De Nederlandse bariatrisch chirurgen doen samen jaarlijks 12.000 operaties bij mensen met ernstig overgewicht, van wie een kwart diabetes heeft. Na een gastric bypass raken patiënten minstens een derde van hun gewicht kwijt en hebben de meesten geen diabetes meer. “Maar in Nederland lijden 1,7 miljoen mensen aan obesitas, dus daar valt niet tegenop te opereren”, zegt De Brauw. “Voorkómen dat mensen dik worden, zet veel meer zoden aan de dijk. En daarbij is de staat een onmisbare partner.”
Alleen al op het gebied van voorlichting kan er veel verbeteren, meent hij. “Waarom hebben wij nog niet het Engelse etiketteringssysteem voor voedingsmiddelen ingevoerd waarbij de consument via een driekleurensysteem kan zien of een product veel, gemiddeld of weinig vetten, suiker of zout bevat? En waarom wordt er niet geprobeerd om eetgedrag via beprijzing en belasting te beïnvloeden? Waarom bevatten partijprogramma’s en het regeerakkoord geen woord over een omvorming van de stedelijke infrastructuur die mensen aanzet tot meer bewegen, want”, verzucht De Brauw, “de vrije markt gaat ons niet bevrijden van obesitas.”
