Het debat
Op 23 augustus deed ik op deze plaats een open uitnodiging aan een aantal polemisten over het Nationaal Zorgfonds om niet alleen over elkaar te schrijven, maar ook daadwerkelijk met elkaar in gesprek te gaan over dit onderwerp. In de weken daarop kreeg het Nationaal Zorgfonds alle aandacht in de media en tijdens de algemene beschouwingen in de Tweede Kamer. Kans voorbij, dacht ik, het debat is op.
Maar het was dus niet op. Gisteren verzamelden Renske Leijten (SP, Tweede Kamer), Herman Suichies (huisarts en bestuurslid VPHuisartsen), Marcel Canoy en Michiel Verkoulen (economen), Ivo Knotnerus (zorgondernemer) en Alan Ralston (psychiater en blogger voor Arts en Auto) zich voor het debat over het zorgstelsel en het mogelijke alternatief hiervoor in de vorm van het Nationaal Zorgfonds. Wat volgde was – mede dankzij de strakke regie van gespreksleider Eric Janson (ziekenhuisbestuurder) – een debat dat geen moment ontspoorde in ad hominem of retorische opmerkingen, maar waarin iedereen strak op de inhoud bleef en zich van zijn beste kant liet zien.
Luister hier het debat terug
Over de inhoud van het debat wil ik hier niet te veel prijsgeven. Ga er maar eens goed voor zitten zou ik zeggen. Het duurt een uur, maar dan heb je ook wat. Kernbegrippen die steeds terugkeren zijn macht, regionale aanpak, innovatie, onzekerheid en concurrentie op kwaliteit. Zowel Janson als Ralston boden een interessante twist in het gesprek. Janson door te vragen welke twee veranderingen de voorstanders van het Zorgfonds absoluut doorgevoerd willen zien als het er niet komt, en welke twee veranderingen de anderen noodzakelijk achten als dit fonds er wél komt. Ralston door te pleiten voor een nieuwe zorgautoriteit. Ja u leest het goed, nog een. En het is beslist geen gekke gedachte.
3 reacties
We laten eerst Werner Herzog maar deze geluidsband afluisteren en vernemen graag zijn commentaar; Hoe loopt een ‘debat’ tussen Grizzly Man en Grizzly Bear af?
Sommige zaken wil je niet horen. Sommige zaken mag je niet horen.
Werner Herzog beluisterde ooit de geluidsband van het ‘debat’ tussen Grizzly Man en Grizzly Bear en vlak daarna Grizzly Vrouw en Grizzly Bear en zei tegen de geluidsman en de kijkers: ‘deze tape mag nooit openbaar worden gemaakt” Verschrikkelijk!
Hoe overleef je een ‘debat’ met een Grizzly Bear?
De SP gaat voor zo hard mogelijk brullen.
Wat zei Werner Herzog over deze strategie?
Gezien de oratie van Misja Mikkers zal er niets veranderen in dit land.
Misja Mikkers is de Alan Greenspan van de Zorg in Nederland.
anh jansen
25 oktober 2016 / 13:44Erg goed initiatief! Goed dat er constructief gediscussieerd is.
Wellicht een eerste stapje naar meer nuance, oog voor de context?
Wat mij opviel is dat er door alle aanwezigen voornamelijk gedacht en gediscussieerd leek te worden vanuit een zelf-referentiële en rationele oriëntatie. Vanuit die oriëntatie is een situatie maakbaar. Als je maar de juiste modellen en theorie kiest. Wordt zorg gezien als een product, dat is te specificeren, te voorspellen, te plannen, in te kopen en te controleren. Bekostiging en macht … dat zijn de voornaamste issues. Zorgvragers zijn zelfreferentieel en zullen ‘consumentisme’ vertonen. Zorgverleners denken ook eerst aan zichzelf en daarom zullen in de relatie arts-patiënt de kosten uit de hand lopen. Daarom moeten er remmende maatregelen getroffen worden zoals budgettering, planning, controle, et cetera.
In de praktijk blijkt echter, zoals de diverse voorbeelden die aangehaald werden tijdens het debat, als er in passende context echte verbinding tussen zorgverlener en patiënt ontstaat dat die kosten juist niet uit de hand lopen. Dus … daar waar oog is voor context en sociale betekenis, dan treden de nadelige gevolgen niet of veel minder op. Nadelige gevolgen, hoge kosten die we met een moeilijk en kostbaar systeem proberen te minimaliseren.
Interessant gegeven zou je zeggen. Toch leek het door aanwezigen niet of niet voldoende opgepikt te worden. Door de eigen dominante denkwijze wellicht? Er werd zeer weinig gesproken over de rol van de patiënt. Jammer, omdat hij/zij namelijk voor een groot deel de kwaliteit, en kosten bepaalt. Laten we bijvoorbeeld eens kijken naar de definitie van zorg: hetgeen je doet voor iemand die hulp of zorg nodig heeft. Hierbij bepaalt de interactie en evolutie daarvan de zorg, oftewel de patiënt de kwaliteit … en de kosten. De patiënt is onlosmakelijk met de situatie verbonden. Dat staat dus haaks op de huidige benadering, op de huidige denkwijze waarin zorg gezien wordt als een product. Waardoor het dus logisch is dat de patiënt consumentisme gaan vertonen … waardoor er allerlei problemen ontstaan omdat de denk- & handelswijze niet passend is.
Zelf heb ik de volgende ervaring, die blijkbaar breder gezien wordt gegeven de aangedragen voorbeelden, dat wanneer er een echte verbinding ontstaat tussen zorgverlener en -vrager, de zorgvrager ervaart dat zijn/haar rol de grootste en uiteindelijk meest bepalende is in die context en interactie. Dat hij/zij geen consumentisme zal gaan vertonen, maar betrokken raakt en verantwoordelijkheid neemt. Om het belang van betrokkenheid en verantwoordelijkheid bespreekbaar te maken, gebruikte ik in mijn praktijk graag de metafoor van de serie House MD. Waarin de meest briljante arts, toch elke uitzending minimaal 7 keer fout zat omdat hij nog niet alle gegevens / informatie van de patiënt had. Om de 8e keer na eindelijk het laastste puzzelstukje van de patiënt gekregen te hebben op briljante wijze weer een onmogelijke casus op te lossen.
Ook in de complexe zorgwereld zullen we de oplossing niet vinden zonder patiënt …
Michel van de Beek
25 oktober 2016 / 16:05Ik dacht even “waar wil die van de Beek hierboven naar toe?”, maar doorlezend stuit ik op een essentie: de fundamenteel falende vereconomiseerde definiëring van mensbeelden, rollen, interactie en inhoud van zorg.
En hij heeft gelijk: herstel een goed functionerende behandelrelatie weer in ere i.p.v. het vervreemdende industriele verhandelbare product, dan verdwijnt consumentisme. En dat kon best wel eens goedkoper uitpakken …
Aad Cense
10 december 2016 / 01:09