Oogsttijd
Drie ziekenhuizen met veel marktmacht zijn opvallend duur, concludeert Misja Mikkers. Zijn onderzoeksuitkomst ligt in het verlengde van de recente bevinding van promovenda Anne-Fleur Roos dat de Autoriteit Consument & Markt de laatste jaren te gemakkelijk ziekenhuisfusies heeft goedgekeurd. Zo’n fusie kan tot een organisatie met een significante marktmacht leiden, weten we uit eerder onderzoek van het instituut Beleid & Management Gezondheidszorg.
Pleegt zo’n fusieziekenhuis dan ook nog nieuwbouw, dan brengt dit een kostenlast met zich mee die het ziekenhuis graag vertaald ziet in het contract met de zorgverzekeraar, en dan moet die erg stevig in zijn schoenen staan om te zeggen ‘daar betalen we niet aan mee’. Maar als er door de fusie geen uitwijkmogelijkheid naar een ander ziekenhuis in hetzelfde werkgebied is, dan heeft de zorgverzekeraar daarvoor weinig bewegingsruimte.
Mikkers moet zijn rapport nog afronden, dus we krijgen op dit moment nog geen antwoord op de vraag hoe de prijzen van andere ziekenhuizen met marktmacht zijn en hoe die zich verhouden tot de prijzen van ziekenhuizen die niet dezelfde positie hebben. Zijn andere ziekenhuizen met marktmacht wel duurder dan het gemiddelde maar steken ze daar minder met kop en schouders bovenuit dan die drie? Of zijn ze marktconform? En als ze marktconform zijn, accepteren we dan de status quo?
Dat laatste lijkt niet het geval te zijn, afgaand op de discussie die al geruime tijd wordt gevoerd over de wenselijkheid van substitutie van zorg, en de boodschap van de zorgverzekeraars dat ze voor de ziekenhuiszorg uitgaan van een krimpscenario. Alle ogen zijn dus gericht op de eerste en anderhalve lijn, en op de zelfstandige behandelcentra. Zij kunnen zorg weghalen uit de ziekenhuizen en naar zichzelf toetrekken. Tijd om te oogsten.