‘Ik stopte cold turkey, maar heb de sport nooit gemist’

Met de winst van een Olympische medaille maakte Anicka van Emden (37) haar sportdroom waar én de weg vrij voor haar loopbaan in de zorg. De judoka werd physician assistant.

Wát gaaf, dát wil ik ook. Dat was wat ik dacht toen ik Mark Huizinga op de Spelen van 2000 in Sydney goud zag winnen. Ik was 13 en judode op nationaal niveau. Dan weet je dat je talent hebt, maar de weg naar de Olympische Spelen is nog heel lang. Bovendien verdien je niks met judo, dus ik kon me niet alleen op de sport richten. Ik moest er wat naast doen, en dat heb ik ook altijd gewild.

Geneeskunde sprak me aan, maar ik was bang dat ik niet de discipline zou hebben om die opleiding met topsport te combineren. En dat is wel gebleken: over de hbo-studie Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken heb ik uiteindelijk bijna tien jaar gedaan. De mix van zorg en techniek vond ik écht leuk, maar er waren perioden dat ik om de week in het buitenland zat. Dat ik de studie toch heb afgerond, heb ik vooral te danken aan de hogeschool, waarvan ik alle tijd en ruimte kreeg, en aan het Westeinde ziekenhuis. Daar heb ik eerst stage gelopen en kreeg ik later een flexibel contract aangeboden als radiodiagnostisch laborant, voor 8 tot 16 uur in de week. Als er een toernooi was, kreeg ik altijd vrij, ook al was de formatie te krap. Ik had het geluk dat mijn leidinggevende een sportfanaat was.”

Dat ik werkte naast het judoën, daar hebben mijn prestaties op de mat niet onder geleden. Ik vond het juist fijn om af en toe in een andere wereld te stappen. En ondanks dat heb ik tóch een Olympische medaille gewonnen. Als ik daaraan terugdenk, krijg ik nog kippenvel. Een EK is mooi, het WK is groot, maar de Spelen zijn iets magisch. Daar komt niets bij in de buurt. Ik heb er onwijs van genoten.

Al stond ik twee weken later weer in het ziekenhuis. Toen werd ik wel herkend door patiënten. Nu komt dat nog zelden voor, en dat vind ik helemaal niet erg.

Fotootjes maken

Voordat ik naar de Spelen ging, lonkte het sociale en maatschappelijke leven al. Doordat ik maar een beperkt aantal uren per week in het ziekenhuis was, miste ik diepgang, feeling met collega’s, functieoverstijgende taken. Het was fotootjes maken en weer weg. Ik wilde meer. Me verder ontwikkelen. En ik had mijn grote sportdroom waargemaakt, dus dit was hét moment.

Ik stopte cold turkey, maar heb het judo nooit gemist. Ik ben direct fulltime gaan werken en heb een post-hbo computertomografie gevolgd, maar de behoefte aan meer uitdaging en medische verdieping bleef. Die vond ik in de opleiding tot physician assistant neurologie in het Franciscus Gasthuis & Vlietland. De sfeer op de afdeling is goed en het is een interessant specialisme. Ik doe zaal en poli, maak zelf echo’s en krijg volop kansen om me verder te ontwikkelen.

Grappen van collega’s

Wat ik meeneem uit mijn topsportloopbaan? Dikke knokkels vol artrose. Op de radiologieafdeling maakten collega’s weleens grappen dat het mij als judoka niet lukte om het dopje van het infuus los te krijgen. Gelukkig zijn mijn vingers nu weer redelijk genormaliseerd. Verder heb ik zeker bepaalde waarden uit de topsport meegenomen. Zo zit ik niet snel bij de pakken neer bij tegenslag of negatieve feedback. En de wil om te verbeteren, ja, die zit wel echt in me.

Anicka van Emden (1986) stond in de gewichtsklasse tot 63 kg meerdere keren op het podium bij EK’s en WK’s. Tijdens de Olympische Spelen van 2016 in Rio de Janeiro won de judoka brons. In 2022 rondde ze haar opleiding tot physician assistant af. Ze werkt op de afdeling neurologie in het Franciscus Gasthuis & Vlietland.

Lees ook de verhalen van andere zorgprofessionals én oud-topsporters