Baarmoeder van de NHS
Lia van Bekhoven werkt sinds eind jaren zeventig als correspondent in Groot-Brittannië. Ze leverde bijdragen voor Nederlandse en Vlaamse media en is momenteel verbonden aan o.a. BNR Nieuwsradio. Eerder dit jaar kwam haar vierde boek uit, Klein-Brittannië.
De diagnose was het punt niet. Mijn klachten golden een verzakking die met een hysterectomie en nog wat lichte, aanverwante ingrepen verholpen konden worden. Van de procedure, een jaar of tien geleden in mijn plaatselijke, West-Londense ziekenhuis, herinner ik me alleen dat de anesthesiste zei een zwak te hebben voor Nederlandse netbalspelers. Tachtig minuten later was het karwei geklaard en was ik een baarmoeder lichter. Dacht ik. De volgende dag mocht ik naar huis. “En ik mag niet tillen, niet sjouwen, geen boodschappen doen en niks vasthouden dat zwaarder is dan een glas prosecco”, lichtte ik mijn echtgenoot in. “Voor hoe lang?”, vroeg hij. “Ik weet het niet precies. De arts zei iets met zes.” “Zes dagen?”, vroeg The Man hoopvol. “Nee, volgens mij was het zes maanden.”
Ik was met een stapeltje documenten naar huis gestuurd, maar nergens stond er iets over duur van herstel. Sterker: er stond ook niks over een hysterectomie. Er was van alles aan de baarmoederhalswand opgetrokken en vastgezet, maar geen bevestiging dat mijn uterus, na gedane arbeid, het tijdelijke voor het eeuwige verwisseld had. Er was maar één oplossing, zoals ze vroeger in Engelse detectiveromans zeiden.
NHS is ’s lands heilige koe; kritiek wordt niet geduld
De bewuste chirurg deed er twee weken over zich te laten vinden. Telefoontjes en e-mails liepen vast op liederlijke, soms hilarische bureaucratische chaos. Uit het gesprek, dat pijnlijker was dan de chirurgische ingreep, bleek dat ik wel degelijk van mijn baarmoeder verlost was, maar dat mijn papieren waren verwisseld met die van een andere patiënt.
De reactie van mijn Nederlandse vrienden was typerend. Of ik een klacht ging indienen? Mijn Engelse omgeving vond het een kostelijk verhaal. Zo ging het nou eenmaal bij de landelijke gezondheidszorg NHS. Maar hee, er waren geen doden gevallen, niemand had opzettelijk iets verkeerd gedaan en iedereen in die ziekenhuizen werkt zo hard, geen wonder dat het soms verkeerd gaat.
De NHS is ’s lands heilige koe. De Britten zijn er misschien niet langer van overtuigd dat de hele wereld jaloers is op hun gezondheidszorg, ze klampen zich nog altijd vast aan de illusie van een functionerende NHS. De wachtlijsten mogen langer zijn dan in andere, vergelijkbare landen (6.2 miljoen patiënten, een tiende van de totale bevolking, wacht op een routine ziekenhuisbehandeling), de personeelstekorten groter, de overheidsinvesteringen lager, de overlevingskansen van kankerpatiënten kleiner; kritiek wordt nauwelijks geduld. En al helemaal niet van een buitenlandse. Het is onvermijdelijk dat in een ziekenzorg die jarenlang financieel is uitgeknepen en inmiddels op zijn tandvlees loopt, fouten gemaakt worden. Maar soms vraag ik me wel eens af of er hier in West-Londen nu een vrouw rondloopt die destijds met mijn papieren naar huis is gestuurd en nu denkt dat ze geen baarmoeder heeft terwijl ze er wel degelijk nog een bezit.
